Λευκάδα 1978, αναφέρεται ως ημερομηνία της φωτογραφίας και φωτογράφος Ansgar Leuthner. Εικονίζεται η κεντρική αγορά της Λευκάδας. Αν υπολογίζουμε σωστά, εικονίζεται ένα μανάβικο απέναντι από τον σημερινό φούρνο «Αρχονταρίκι» και δίπλα του το βαρελοποιείο των αδελφών Βαγενά.
Έξω από το κατάστημα εικονίζονται δυο πολύ χρήσιμα ξύλινα αντικείμενα για κάθε σπίτι εκείνες τις εποχές. Το πλαστήρι και η πλύτρα.
Το πλαστήρι χρησιμοποιείται ακόμα σήμερα από όσες γυναίκες εξακολουθούν να ανοίγουν φύλλα για πίτες και γλυκά. Κυκλοφορεί και πουλιέται και στο εμπόριο.
Αυτό που έχει εξαφανιστεί είναι η πλύτρα -έτσι την λέγαμε στο χωριό μου τους Πηγαδισάνους. Αλλού λέγεται και πλυτόταβλα. Ήταν ένα πολύ χρήσιμο εξάρτημα για το πλύσιμο των ρούχων, πριν από την εμφάνιση των χημικών απορρυπαντικών πλυσίματος και βεβαίως των ηλεκτρικών πλυντηρίων.
Η πλύτρα ήταν ξύλινη, είχε σχήμα τραπεζίου και στο μπροστινό της μέρος το ξύλο είχε ραβδώσεις-αυλακιές. Στερεώνονταν πάνω στο μαστέλο και εκεί γινόταν το σαπούνισμα και το τρίψιμο του ρούχων για να καθαρίσουν. Το σαπούνι το παρασκεύαζαν οι ίδιες οι νοικοκυρές από λάδι και ποτάσα. Επάνω και δεξιά ήταν κατασκευασμένη μια ειδική θέση -θήκη για το σαπούνι. Χωρούσε ακριβώς μια πλάκα σαπούνι.
Ο μαστέλος ήταν ένας μεταλλικός κάδος ο οποίος είχε χερούλια σε τρία σημεία. Η πλύτρα στερεώνονταν και ακουμπούσε σε αυτά τα χερούλια. Στο μαστέλο τοποθετούνταν τα ρούχα και το νερό, το οποίο τις περισσότερες φορές ζεσταίνονταν στη φωτιά.
Το πλύσιμο των ρούχων στην αυλή μέσα στο μαστέλο, με τη γιαγιά να κουβαλά το νερό με το σίσκλο
Το πλύσιμο των ρούχων ήταν μια βαριά δουλειά για τις γυναίκες. Έπλεναν τα ρούχα σκυφτές πάνω στο μαστέλο και αφού τα σαπούνιζαν τα έτριβαν αρκετή ώρα πάνω στην πλύτρα για να καθαρίσουν. Κάποιες φορές, ιδίως για τα λευκά ρούχα, έπαιρναν και την βοήθεια του… ήλιου. Άφηναν τα σαπουνισμένα ρούχα στον ήλιο, πάνω στην πλύτρα για αρκετή ώρα για να καθαρίσουν καλύτερα.
Στη φωτογραφία η γυναίκα κρατά στο χέρι της μια πλύτρα και κουβαλά στο κεφάλι της ένα μαστέλο ξύλινο.
Αν λάβουμε υπόψη μας πως δεν υπήρχαν βρύσες με νερό στα σπίτια, το ξέβγαλμα της μπουγάδας ήταν επίσης προβληματικό και κουραστικό. Οι νοικοκυρές προτιμούσαν να πλένουν τα ρούχα κοντά σε πηγάδια για να έχουν αρκετό νερό για το ξέβγαλμα ή να πηγαίνουν στις βρύσες των χωριών, που το νερό ήταν άφθονο. Ο μαστέλος, η πλύτρα και τα ρούχα μεταφέρονταν στο σπίτι στα κεφάλια των γυναικών και σπάνια με τα ζώα.
Το ΚΛΙΝ ήταν η πρώτη σκόνη πλυσίματος που βγήκε στην αγορά στη 10ετία του ’60. Ήταν συσκευασμένη σε νάιλον σακουλάκια και προκειμένου να ελκύσει τις νοικοκυρές, σε κάθε σακουλάκι μέσα, είχε ένα πλαστικό παιχνιδάκι: στρατιωτάκι, καου-μπόυ ή ινδιάνο. Βέβαια το «να ελκύσει τις νοικοκυρές» σήμαινε «να πιεστούν οι μανάδες από τα παιδιά να αγοράσουν «ΚΛΙΝ»» για να βρουν εκείνα το παιχνιδάκι που ήταν στη σακούλα.
Πηγή φωτογραφίας: Liza’s Photographic Archive of Greece – Φωτογραφικά άλμπουμ της Ελλάδας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου