" Ας πάρει το κράτος τα χωράφια μας".

- Η χρονοβόρα και πολυδάπανη διαδικασία εγγραφής στο Κτηματολόγιο, αποθαρρύνει πολλούς Ηπειρώτες –κυρίως απόδημους– να την ακολουθήσουν

- Τέλη Δεκεμβρίου οι δηλώσεις στην περιοχή Ιωαννίνων

• Μεταπολεμικά και κυρίως μετά το 1955 και τη δεκαετία του 1960 – ’70, ο μισός και πλέον πληθυσμός των ακριτικών μας περιοχών (Πωγώνι – Κόνιτσα – Φιλιάτες), αλλά και άλλων ορεινών της Ηπείρου, μετανάστευσαν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα! Από Αυστραλία έως Αμερική και από Κογκό και Αίγυπτο μέχρι Γερμανία, Βέλγιο, Σουηδία κ.α.

Στα χωριά μας έμειναν κυρίως ηλικιωμένοι, που, όσοι απ’ αυτούς μπορούσαν, τα πρώτα χρόνια καλλιεργούσαν τα αμπελοχώραφά τους, όπως κι αυτοί τα βρήκαν από τους παππούδες τους. Ας μη ξεχνάμε ότι η Ήπειρος το 1940 δέχθηκε πρώτη τις ορδές του Μουσολίνι και αμέσως μετά τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής, ενώ μετά το 1944 αποτέλεσε το κύριο πεδίο συγκρούσεων του εμφυλίου πολέμου, μέχρι και το 1949. Όσοι επέζησαν διέφυγαν σε ανατολικές χώρες ή εγκαταστάθηκαν στα μεγάλα αστικά κέντρα, αφήνοντας πίσω τους κάθε κινητή ή ακίνητη περιουσία, την οποία βεβαίως οι εναπομείναντες γέροντες γονείς τους, ήταν δύσκολο ή σχεδόν αδύνατο να εκμεταλλευτούν.

Στερούνται τίτλων!

Έτσι, τα περισσότερα χωράφια εδώ και πάνω από μισό αιώνα έχουν εγκαταλειφθεί, πολλά έχουν δασωθεί, τα όρια έχουν χαθεί, ενώ λόγω πολέμου πολλοί τίτλοι κυριότητας καταστράφηκαν, όταν οι εισβολείς έκαψαν στην Ήπειρο ολόκληρα χωριά! Και κάποιοι που σώθηκαν, οι πιο πολλοί ήταν «κιτάπια», δηλαδή τούρκικοι τίτλοι, αμφιβόλου εγκυρότητας. Ακόμη και τα περισσότερα σπίτια με τους κήπους τους στερούνται τίτλων ιδιοκτησίας! Το μόνο που έμενε να κάνουν είναι ήταν να ακολουθήσουν το δρόμο της «χρησικτησίας», κάτι που για τους υπερήλικες ήταν δύσκολο. Έτσι παρέμειναν σε εκκρεμότητα χιλιάδες ιδιοκτησίες, κυρίως αγροτικές εκτάσεις.

Δύσκολη διαδικασία 

Τι πρέπει όμως τώρα να γίνει; Για να δηλωθούν στο Κτηματολόγιο θα πρέπει εξαρχής να κάνουν τοπογραφικά, να βρουν μάρτυρες, να ακολουθηθεί η διαδικασία «χρησικτησίας», με ένορκες βεβαιώσεις, να πληρωθούν φόροι και συμβολαιογράφοι, να χρειαστεί χρόνος και χρήμα, που τέτοιες οικονομικά δύσκολες εποχές για τους περισσότερους είναι από πολύ δύσκολο έως αδύνατο! Οι περισσότεροι λοιπόν, που μάλιστα χρόνια τώρα ζουν μακριά από τα χωριά τους, δεν θα ακολουθήσουν τις διαδικασίες του Κτηματολογίου, αφήνοντας την πατρική περιουσία τους και κυρίως τα κτήματά τους στην τύχη τους! «Ας τα πάρει το Κράτος να τα αξιοποιήσει, λένε, γιατί δεν αξίζει να πληρώνει κανείς ένα κάρο λεφτά για να αποκτήσει – εάν και πότε – κάτι που τίποτα ή ελάχιστα θα του αποφέρει»!

Κι αυτή η σκέψη φαίνεται πως κυριαρχεί στους περισσότερους, τα παιδιά των οποίων εδώ και χρόνια έχουν ξεριζωθεί, τα δε εγγόνια τους, μόνο τα καλοκαίρια επισκέπτονται το χωριό!

Από τέλη Δεκεμβρίου

Πάντως, στην περιοχή μας το προηγούμενο διάστημα έχουν πραγματοποιηθεί ενημερωτικές συγκεντρώσεις σχετικά με το Κτηματολόγιο. Στην Π.Ε. Ιωαννίνων η υποβολή δηλώσεων αναμένεται να ξεκινήσει τέλη Δεκεμβρίου. 

Όπως τονίζει και ο «Ελεύθερος Τύπος» σε σχετικό δημοσίευμα, τα βασικά «αγκάθια» της Κτηματογράφησης είναι η χρησικτησία, η έλλειψη τίτλων, αλλά και τα αγνώστου ιδιοκτήτη ακίνητα. Πρόκειται για μια ιδιαιτέρως δύσκολη περίπτωση, καθώς αφορά κυρίως την ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα, με το 36% να είναι αγροτικές περιοχές, ενώ εντοπίζεται μεγάλο πλήθος οικισμών με διαφορετικά χαρακτηριστικά (αραιοδομημένοι σε αγροτικές περιοχές, ορεινοί σε έντονο ανάγλυφο κ.λπ.). 

Τη λύση μέσω χρησικτησίας αναμένεται να βρουν χιλιάδες πολίτες, οι οποίοι θα σπεύσουν να κατοχυρώσουν τα δικαιώματά τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Α.Ε. «Ελληνικό Κτηματολόγιο», τα 10,3 εκατ. από τα 16,5 εκατ. δικαιώματα ιδιοκτησίας που εκτιμάται ότι θα συλλεγούν στη νέα και τελική φάση κτηματογράφησης είναι σε αγροτικές περιοχές. Όπως εξηγεί στον «Ε.Τ.» ο Μιχάλης Καλογιαννάκης, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών, «οι πολίτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι στην περίπτωση της δήλωσης της ιδιοκτησίας τους με χρησικτησία, είναι υποχρεωτική η υποβολή τοπογραφικού διαγράμματος. Το εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα είναι ο μόνος τρόπος ώστε να περιγραφεί ορθά ένα ακίνητο. Γίνεται αποδεκτή και η προσκόμιση παλαιότερων τοπογραφικών διαγραμμάτων».

Πάντως, η γενική εικόνα που έχει ο τεχνικός κόσμος δείχνει ότι στις περιοχές που αναμένεται κτηματογράφηση παρατηρείται έλλειψη τίτλων-συμβολαίων, καθώς και τοπογραφικών διαγραμμάτων. Τα περισσότερα ακίνητα είναι διά λόγου και τα περισσότερα συμβόλαια αποτελούν αποδοχές κληρονομιάς και γονικές παροχές με αμφίβολη τεχνική περιγραφή των ακινήτων.

www.proinoslogos.gr