Απόψεις και σχόλια για την εκδήλωση της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος «Πίτα του Ηπειρώτη»

 Είναι αλήθεια πως, όταν παρακολουθήσει κάποιος μια άψογη εκδήλωση, σαν αυτήν της Πανηπειρωτικής, που έλαβε χώρα την Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2018 στο ΣΕΦ, και θελήσει να προβεί σε αξιολογικές κρίσεις γι' αυτήν, διαπιστώνει αμέσως πόσο δύσκολο είναι. Οι δυσκολίες προέρχονται πρωτίστως από τους ακροατές και τους θεατές, που παρακολούθησαν την ίδια εκδήλωση και έμειναν εκστατικοί από το θέαμα και το άκουσμα.

Θα μπορέσει, άραγε, ο κριτικός με το λόγο του να φτάσει στο υψηλό επίπεδο και να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματα των θεατών/ακροατών, ή αυτοί θα θεωρήσουν ότι τα λόγια δεν είναι αρκετά για να αποδοθεί σωστά η πινδαρική, λυρική και πατριωτική ατμόσφαιρα που διαχεόταν;

   Από την άλλη πλευρά, όσοι δεν παρακολούθησαν την εκδήλωση και διαβάσουν την κριτική ίσως θεωρήσουν ότι τα λόγια ξεπερνούν κατά πολύ αυτά που γνωρίζουν οι ίδιοι από προγενέστερες εκδηλώσεις, γι' αυτό και είναι επιφυλακτικοί σε ό,τι γράφεται ή ακόμα και δεν το πιστεύουν. Αλλά στην προκειμένη περίπτωση, τίποτε δεν είναι υπερβολικό, γιατί τα λόγια αποτυπώνουν την πραγματικότητα και είναι ισόρροπα με τα έργα, όπως θα έλεγε και ο Περικλής.

    Όντως, παρακολούθησαν όλοι μια φαντασμαγορική εκδήλωση-πρότυπο, όπου τους δόθηκε η δυνατότητα να«ξεδιπλώσουν τα φτερά τους» και να ταξιδέψουν στο παρελθόν, στους κλέφτες και στους αρματολούς, σε θύμησες για την Ήπειρο και τη μοναδική ομορφιά της, στην ειδυλλιακή πνοή των Τζουμέρκων, των Θεοδώριανων και της Κωστηλάτας, στο Πωγώνι, στα γραφικά ηπειρώτικα χωριά, στα γιδοπρόβατα και τους βοσκούς, στις βουνοκορφές όπου πετά ο αδέσμευτος αϊτός, το σύμβολο της δύναμης και της λευτεριάς. Και η ψυχή του Ηπειρώτη αγάπησε και ύμνησε τον αϊτό, γιατί πετά ψηλά και δύσκολα αρρωσταίνει, νικιέται ή σκλαβώνεται.

    Στην εκδήλωση τραγουδήθηκαν η ηπειρώτικη βουνίσια φύση, η ξενιτιά και η αγάπη, το Δέλβινο, η Δερόπολη, το Τεπελένι, αλλά και οι άνθρωποί της, οι Ηπειρώτες, που είναι φτιαγμένοι έτσι, ώστε να αγωνίζονται και να νικούν, όχι μόνο στον πόλεμο των χαρακωμάτων, αλλά και στον αγώνα της καθημερινότητας. Ως ξενιτεμένοι αγαπούν την πατρίδα και τη γενέτειρά τους, κρατούν τις παραδόσεις τους και τις μεταλαμπαδεύουν στα παιδιά και στα εγγόνια τους και αρνούνται να προσυπογράψουν ό,τι είναι αντίθετο με την παράδοση και την προοπτική δημιουργίας. Βοηθούν την πατρίδα τους, υλικά και ηθικά, γίνονται οι καλύτεροι διαφημιστές της χώρας μας στο εξωτερικό, αγωνίζονται για τα εθνικά δίκαια και συσπειρώνονται στους συλλόγους τους. Τον Ηπειρώτη ξενιτεμένο μπορεί να τον συναντήσει κανείς σ΄όλα τα πλάτη και τα μήκη της Γης, σε πόλεις και σε χωριά. Ένα πράγμα διακρίνεις σ΄αυτόν: Την αγάπη, τη νοσταλγία για το χωριό του και την πατρίδα, που αναγκάστηκε να την εγκαταλείψει.

    Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για το γεγονός ότι έλαβαν μέρος στην εκδήλωση της Πανηπειρωτικής δεκάδες χορευτικά συγκροτήματα από την Ήπειρο και την υπόλοιπη Ελλάδα, με άψογους σχηματισμούς, με τις εντυπωσιακές στολές τους, υπό την καθοδήγηση των χοροδιδασκάλων τους. Το κλαρίνο δονούσε την ατμόσφαιρα. Η χαρακτηριστική φωνή του Σιάτρα, του Κυρίτση και των υπόλοιπων τραγουδιστών σε έκαναν να σκέφτεσαι και να νιώθεις. Ταυτόχρονα, σε όλη την έκταση του χώρου έβλεπες παιδιά, νέους και νέες, να χορεύουν τα λεβέντικα ηπειρώτικα τραγούδια. Ανάμεσά τους και κάποιοι ηλικιωμένοι χορευτές, που αρνούνται να γεράσουν όταν φορούν την τιμημένη τσολιαδίστικη στολή.Παραμένουν αιώνια έφηβοι.

    Είναι αξιοσημείωτο ότι τα χορευτικά συγκροτήματα προέρχονταν από όλες τις Περιφεριακές Ενότητες της Ηπείρου, σκόρπισαν ρίγη συγκίνησης, γι΄αυτό και καταχειροκροτήθηκαν. Αποθεώθηκαν, όμως, από το κοινό τα χορευτικά συγκροτήματα των Βορειοηπειρωτών.

     Όπως τονίστηκε από τους ομιλητές, εφέτος ρίχτηκαν «γέφυρες» για τη σύνδεση των ηπειρώτικων τραγουδιών και χορών με τα Ρουμελιώτικα. Το όλο θέαμα ήταν μια μουσική και χορευτική πανδαισία. Δε χόρταινε το μάτι να βλέπει και το μυαλό να σκέφτεται.Η χορωδία, οι μουσικοί, ο Δημητράκης με το ντέφι, ο χρυσοχοϊκός Πέτρο-Λούκας Χαλκιάς, αυτός ο χαλκέντερος και ανέγγιχτος από τον πανδαμάτορα χρόνο, ο δεξιοτέχνης του κλαρίνου που μάγεψε όσους τον άκουσαν, αλλά η μαγεία επέστρεψε στον ίδιο, για να συνεχίσει να φυλάει την καρδιά του νεανική και ολάνοιχτη σε όλους.

    Εν κατακλείδι, η εκδήλωση της Πανηπειρωτικής έσπασε το φράγμα του χρόνου και μας οδηγεί στο μέλλον.Αυτά που οι υπεύθυνοι ετοίμασαν και πρόσφεραν απλόχερα στο κοινό ξύπνησαν μνήμες, σκόρπισαν ενθουσιασμό, μοίρασαν τον πόνο, για να γίνει λιγότερο οδυνηρός, πολλαπλασίασαν τη χαρά, έδωσαν την ευκαιρία να καμαρώσουν όλοι τη νέα γενιά, τα αγόρια και τις κοπέλες,τα παιδιά τους, τους έκαναν να αισθανθούν Ηπειρώτες, ακόμα κι αν δεν είναι. Θερμά και ανυπόκριτα συγχαρητήρια σε όλους, όσοι συνέβαλαν στη διοργάνωση αυτήν. Είναι βέβαιο ότι όποιος είναι αμερόληπτος κριτής και έχει αγνότητα προθέσεων θα συμπλεύσει με όσα γράφτηκαν.

     Ευχής έργο θα ήταν αν και οι ανάλογες εκδηλώσεις στο μέλλον κρατήσουν κάτι από τη μουσική και χορευτική αύρα αυτής της εκδήλωσης της Πανηπειρωτικής.

       Με ειλικρινή αγάπη και εκτίμηση

         Σταύρος Μπερτίδης- καθηγητής φιλόλογος