Του Αγίου Πνεύματος στο πανηγύρι, στη Μονή Λεκατσά, στη Μυρσίνη Πρέβεζας. Το ευχαριστήθηκα πολύ.

Γράφει ο Βαγγέλης Αυδίκος, Καθηγητής Λαογραφίας στο  Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Το ευχαριστήθηκα πολύ σήμερα.

Ο καιρός σεβάστηκε τη μέρα κι έτσι η επιθυμία μου να ανεβώ στο μοναστήρι του Λεκατσά, στη Μυρσίνη Πρέβεζας, που γιόρταζε.

Το πανηγύρι φέτος δεν μπορούσε να παρεμποδιστεί από διάφορες δικαιολογίες. 

Ένας παράδεισος μέσα στο δάσος , με θέα το Ιόνιο. 

Ο χρόνος αποκτά άλλη διάσταση, σαν να γυρνάς σε άλλη εποχή αφήνοντας πίσω σου τις μικρότητες. 

Εκεί, τα παιδιά του πολιτιστικού συλλόγου της Μυρσίνης αποφάσισαν να κάνουν το παλιό πανηγύρι μετά από 7 χρόνια διακοπής. 

Δύσκολο εγχείρημα στις μέρες μας. 

Και κάλεσαν τον Νίκο Φιλιππίδη, τον σπουδαίο κλαριτζή, και την Πωγώνα Αθανασίου και τον Κώστα Μήτση. 

Μια σπουδαία κομπανία, της οποίας ο ήχος σεβάστηκε το αρχέγονο περιβάλλον. 

Κι έτσι το λαϊκό γλέντι που στήθηκε αποτέλεσε αφορμή να θυμηθούμε την ευθύνη μας για την κακοποίηση των πανηγυριών. 

Ήταν ένα πανηγύρι στο φως της ημέρας, μακριά από την ταύτιση με τις συνήθειες και τον ήχο των "πολιτιστικών" κέντρων.

Και του χρόνου. Να έχουμε την υγειά μας.

Η Ιερά Μονή Άγ. Τριάδος Λεκατσά βρίσκεται στην καρδιά του ομώνυμου δάσους απέχοντας μόλις 4 χλμ. βορειοδυτικά από το χωριό Ανω Μυρσίνη. Ιδρύθηκε τον 8° ή 9° αιώνα. Αφιερωμένη στο Γενέσιον της Θεοτόκου, αρχικά βρισκόταν στην κορυφή του βουνού, στην θέση Κόρτος ή «παλαιομονάστηρο», που σήμερα μόνο τα θεμέλια υπάρχουν. Δεν είναι γνωστό πότε και πως καταστράφηκε. Η επωνυμία Λεκατσά μάλλον προέρχεται από το όνομα του κτίτορος της Μονής ή κάποιου ηγουμένου της καταγομένου από την Ιθάκη ή την Λευκάδα.

Η σημερινή Μονή Άγ. Τριάδος Λεκατσά, κτισμένη στους πρόποδες της κορυφής του βουνού, οφείλει την ύπαρξή της στην παρουσία του αγίου Κοσμά του Αιτωλού.

Το 1777 περνώντας από εκεί ο άγιος Κοσμάς συνάντησε τον τότε περιβόητο ληστή καπετάν Σπύρο Ζέρβα. Ακούγοντας τήν διδασκαλία του αγίου ο ληστής μετανόησε. Δεχόμενος την συγχώρηση από τον άγιο και μή αρκούμένος σ’ αυτήν, θέλοντας να κάμει κάτι περισσότερο για την ψυχή του, έκτισε εκεί τό σημερινό μοναστήρι με την υπόδειξη και προτροπή του Αγ. Κοσμά.

Από τις πολλές εμφανίσεις-φανερώσεις της Παναγίας καθιερώθηκε η ονομασία Φανερωμένη. Από τότε, η Μονή γιορτάζει Δευτέρα (φανέρωσης) του αγίου Πνεύματος.

Η Μονή ήταν σε ακμή μέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα, οπότε εγκαταλείπεται (περί το 1930), και σταδιακά ερημώνεται. Τελευταίος ηγούμενος αναφέρεται ο παπα-Σπύρος από το χωριό Μυρσίνη.

Η Μονή είχε πολλά κτήματα σε ελιές, χωράφια, μύλους, ζωντανά, μελίσσια. Τα έσοδά της διανέμονταν στους πτωχούς και στα σχολεία της περιοχής.

Κατά τις περιόδους 1998-2001 και 2010-2012, επί του μακαριστού Μητροπολίτου Νικοπόλεως Μελετίου, η Μονή ανακαινίζεται, αναστηλώνεται και αναπαλαιώνεται πλήρως, αποσπώντας βραβείο της «Europa Nostra». Αποτελεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο.

Σήμερα η Μονή λειτουργεί και είναι επισκέψιμη.