Κλεισούρα Ζηρού Πρέβεζας. Δείτε τα video

Δείτε τα video

Κλεισούρα

Η Κλεισούρα (Τοπική Κοινότητα Κλεισούρας - Δημοτική Ενότητα ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΟΣ), ανήκει στον δήμο ΖΗΡΟΥ της Περιφερειακής Ενότητας ΠΡΕΒΕΖΑΣ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Ηπείρου, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα "Καλλικράτης".

Η επίσημη ονομασία είναι "η Κλεισούρα". Έδρα του δήμου είναι η Φιλιππιάδα και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Ηπείρου.

Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο "Καποδίστριας", μέχρι το 2010, η Κλεισούρα ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Κλεισούρας, του πρώην Δήμου ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΟΣ του Νομού ΠΡΕΒΕΖΗΣ.

Η Κλεισούρα έχει υψόμετρο 180 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, σε γεωγραφικό πλάτος 39,359473385 και γεωγραφικό μήκος 20,8888153384. Οδηγίες για το πώς θα φτάσετε στην Κλεισούρα θα βρείτε εδώ.

Κάστρο στα Πέντε Πηγάδια.

Πρόκειται για ένα από τα δύο κάστρα πολυγωνικού σχήματος των αρχών του 19ου αιώνα που βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση μεταξύ τους, στην περιοχή Κλεισούρα του νομού Πρεβέζης.

Σύμφωνα με το Μακρυγιάννη, το κάστρο ήταν χάνι που το έφτιαξαν οι Τούρκοι σαν κάστρο.

Το συγκεκριμένο κάστρο είναι το νεότερο από τα δύο και το ευρισκόμενο σε καλύτερη κατάσταση.

Τοποθεσία & Στρατηγική Σημασία.

Το κάστρο ήταν σε στρατηγική τοποθεσία, στα μέσα της διαδρομής Ιωαννίνων-Άρτας, σε θέση που ο Μακρυγιάννης την περιγράφει «δυνατή και αναγκαία».

Ιστορία.

Στο σημείο έγιναν δύο σημαντικές μάχες της νεότερης ελληνικής ιστορίας:

Τον Οκτώβριο του 1821 έγνε νικηφόρα μάχη του Μακρυγιάννη εναντίον των δυνάμεων του Χουρσίτ Πασά (βλ. παρακάτω).

Στους Βαλκανικούς πολέμους, 23 με 30 Οκτωβρίου 1912, κατά την προέλαση του Ελληνικού Στρατού προς τα Γιάννενα, διεξήχθη μάχη στην περιοχή, μετά από την οποία οι αντίπαλες δυνάμεις σταθεροποίησαν για λίγο τις θέσεις τους. Η επόμενη εξέλιξη ήταν η μάχη του Μπιζανίου το Φεβρουάριο του 1913.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία.

Το κάστρο έχει χτιστεί με βάση το Γαλλικής επινοήσεως «πολυγωνικό σύστημα», που φαίνεται πως ήταν η τελευταία λέξη της οχυρωματικής τεχνικής στις αρχές του 19ου αιώνα.

Η βασική ιδέα ήταν η κατασκευή πολλών μικρών φρουρίων (πολυγωνικού σχήματος) σε μικρή απόσταση το ένα από το άλλο με σκοπό την αλληλοκάλυψη και την αποτελεσματική άμυνα μιας ευρύτερης περιοχής.

Χαρακτηριστικό του κάστρου είναι η επιμελής και -κατά τεκμήριον- ανθεκτική λιθοδομή καθώς και ο δυτικοευρωπαϊκός ρυθμός μπαρόκ.

Σημερινή Κατάσταση

Το κάστρο δεν είναι σε καλή κατάσταση αλλά παρ' όλα αυτά, είναι μάλλον εντυπωσιακό.

Το Κάστρο στην Τέχνη και στο Λόγο

Από τα απομνημονεύματα του στρατηγού Μακρυγιάννη:

«Τον Οκτώβριον μήνα διατάζει ο Χουρσίτ πασσάς πολύ ασκέρι από τα Γιάννενα με ζαϊρέδες και πολεμοφόδια να πιάσουνε εις τα Πέντε Πηγάδια. Είναι σαν κάστρο, ήταν χάνι και το 'φκειασαν οι Τούρκοι σαν κάστρο. Είναι τα μισά των Γιωαννίνων κι' 'Αρτας και Σουλιού, θέση δυνατή και αναγκαία. 'Ηταν Τούρκοι μέσα και τους πολιορκούσαν οι Σουλιώτες κι' άλλοι και οι Τούρκοι του Αλήπασσα, οπού 'ταν μαζί μας. Στον ίδιον καιρόν διατάζει ο Χουρσίτ πασσάς και τους Τούρκους της 'Αρτας ν' αφήσουνε την φρουρά εις 'Αρτα και συνφώνως να χτυπήσουνε κι' από τα δυο μέρη 'ς τα Πέντε Πηγάδια τους δικούς μας. 

Αυτό το πρόδωσαν των δικώνε μας κι' από τα Γιάννενα κι' από την 'Αρτα και μας παράγγειλαν κ' εμάς, όταν κινηθούν από την 'Αρτα, να κινηθούμεν κ' εμείς από της πλάτες τους, καθώς θα 'καναν και οι άλλοι οι δικοί μας.Κινήθηκαν οι Τούρκοι από τα Γιάννενα κι' από την 'Αρτα συνφώνως, κατά την ομιλίαν τους, με ζαϊρέδες και πολεμοφόδια αρκετά, να πέσουν εις τους πολιορκητάς. Εκινήθηκαν και από τα δυο μέρη, κ'εμείς από τις πλάτες τους, καθώς και οι άλλοι. 'Αμα πλησιάσαν 'ς τα Πέντε Πηγάδια, τους γίνη ένας σκοτωμός των Τούρκων και πήραμε ως διακόσους ζωντανούς και λάφυρα και έντεκα μπαϊράκια και όλους τους ζαϊρέδες και πολεμοφόδια. Και διαλυθήκανε οι Τούρκοι κακώς κακού.»

Πληροφορίες για τον Επισκέπτη

Ιστορικό διατηρητέο μνημείο ΥΑ ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Β1/Φ33/16078/452/7-4-1981 - ΦΕΚ 234/Β/20-4-1981

Ποταμός Λούρος 
Ο ποταμός Λούρος πηγάζει από το όρος Τόμαρος (ή Ολύτσικα, υψόμετρο 1976m) κοντά στην περιοχή του Μαντείου της Δωδώνης, του Νομού Ιωαννίνων.Επίσης δέχεται τροφοδοτικούς παραπόταμους από την περιοχή του χωριού Βαρυάδες του Ν.Ιωαννίνων. Ακολούθως ρέει πορευόμενος παραπλεύρως της Εθνικής οδού Πρέβεζας Ιωαννίνων, περνάει από τα χωριά Βούλιστα, Παναγιά, Κλεισούρα, και μετά το χωριό Κερασώνα τα νερά του εγκλωβίζονται από το Τεχνητό Υδροηλεκτρικό Φράγμα της ΔΕΗ Λούρου, ύψους 25m και πλάτους 70m. Ένα τμήμα των υδάτων του Λούρου, διοχετεύεται με σήραγγα ανατολικά μέσα από λόφο (κατασκευή: 1963), και ξαναπέφτει στο κεντρικό τμήμα του ποταμού, λίγο πρίν το χωριό Αγιος Γεώργιος. Στο χωριό Αγιος Γεώργιος υπάρχουν οι «πηγές του Λούρου» από τις οποίες υδρεύεται η Αρτα, η Πρέβεζα και η Λευκάδα. Επίσης κοντά στο χωριό Αγιος Γεώργιος είναι κατασκευασμένο το γιγαντιαίο για την εποχή του Υδραγωγείο Λούρου, που κατασκευάσθηκε μετά το 31 π.Χ. με εντολή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Αυγούστου Οκτάβιου, με το οποίο υδρεύετο τότε η Νικόπολις (πληθυσμός : 300.000 άτομα). Τα νερά του Λούρου τότε μέσω του Υδραγωγείου κατευθύνονταν απέναντι (δεξιά της Εθνικής οδού, προς Πρέβεζα), και μέσω σήραγγας στο βουνό (χιλιάδες δούλοι εργάσθηκαν για τη διάνοιξή της) προς το νότο.

 Κοντά στο σημερινό χωριό Αρχάγγελος του Νομού Πρέβεζας υπάρχει και δεύτερο υπόλλειμα μικρού ρωμαϊκού υδραγωγείου. Μετά το φράγμα της ΔΕΗ τα νερά του Λούρου, ορμητικά πλέον λόγω του εμπλουτισμού τους από πολλές πηγές της περιοχής Αγίου Γεωργίου, πορεύονται πλησίον του χωριού Παντάνασσα του Νομού Αρτας. Απέναντι από την Παντάνασσα, βρίσκεται η ελβετικής ομορφιάς λίμνη του Ζηρού. Η πορεία του ποταμού στη συνέχεια συγκλίνει προς την κοινότητα Νέας Κερασούντος και περνά δίπλα στο μεσαιωνικό «Κάστρο των Ρωγών». Πιο κάτω, επίσης ο Λούρος δέχεται παραπόταμο από τους λόφους του Βαλαωρίτη (χωριά Σφηνωτό, κλπ). Στην πορεία αυτού του παραπόταμου προς το Λούρο, βρίσκεται το αποκαλούμενο «αισθητικό αλσύλιο» και η «μονή του Αγίου Βαρνάβα» το οποίο έχει αναπλασθεί με κονδύλια του ευρωπαϊκού προγράμματος Leader I. Στη συνέχεια ο ποταμός διέρχεται από ελώδη περιοχή πού εύκολα πλημμυρίζει και ονομάζεται βάλτος του Λούρου, μεταξύ των χωριών Πέτρα και Στρογγυλή, ανατολικά και Στεφάνη δυτικά, παρά την λιμνοθάλασσα της Ροδιάς. Στη συνέχεια περνάει από τον κάμπο των κοινοτήτων Νέα Σαμψούς, Nέα Σινώπη. Τελικά μετά από ένα εύκολο και πλωτό τμήμα στον κάμπο των Φλάμπουρων, ο ποταμός εκβάλλει στο Μιχαλίτσι, στον όρμο Σαλαώρας, του Αμβρακικού Κόλπου. Παλαιότερα (1912) όλος ο Λούρος ποταμός από τις εκβολές του έως τη Φιλιππιάδα ήταν πλωτός και μάλιστα υπάρχουν φωτογραφίες βαρκών πού μεταφέρουν πολεμοφόδια κατά τον πόλεμο απελευθέρωσης της Ηπείρου από τους Οθωμανούς (λεύκωμα Νίκου Καράμπελα, έκδοση 1996). Ατυχώς ο Λούρος αποτελεί πρότυπο λίαν ρυπασμένου ποταμού και αυτό αποτελεί αντικίνητρο για ανάπτυξη των αθλημάτων Rafting και Kayak. 

romiazirou.blogspot.gr