Γιαννιώτι Άρτας. Δείτε τα video

Δείτε τα video

Γιαννιώτι

Το Γιαννιώτι (Τοπική Κοινότητα Σκουληκαριάς - Δημοτική Ενότητα ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ), ανήκει στον δήμο ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ της Περιφερειακής Ενότητας ΑΡΤΑΣ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Ηπείρου, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”.

Η επίσημη ονομασία είναι “το Γιαννιώτιον”. Έδρα του δήμου είναι η Άνω Καλεντίνη και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Ηπείρου.

Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο “Καποδίστριας”, μέχρι το 2010, το Γιαννιώτι ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Σκουληκαριάς, του πρώην Δήμου ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ του Νομού ΑΡΤΗΣ.

Το Γιαννιώτι έχει υψόμετρο 909 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, σε γεωγραφικό πλάτος 39,1481066617 και γεωγραφικό μήκος 21,2704788478. Οδηγίες για το πώς θα φτάσετε στο Γιαννιώτι θα βρείτε εδώ.

Σκουληκαριά Άρτας, το χωριό του Γεωργίου Καραϊσκάκη

Η Σκουληκαριά είναι ένα ορεινό χωριό του Δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη με 269 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011) σε υψόμετρο 973 μ. και απέχει περίπου 44 χιλιόμετρα από την πόλη της Άρτας.

Σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστρια, η Σκουληκαριά υπήρξε μέχρι το τέλος του 2010, δημοτικό διαμέρισμα του νεοσύστατου Δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη με έδρα το Διάσελλο. Με βάση τη νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, η Σκουληκαριά εντάχθηκε στο διευρυμένο Δήμο Γεωργίου Καραϊσκάκη, ο οποίος συστάθηκε με τη συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Ηρακλείας, Καραϊσκάκη και Τετραφυλίας. Η Σκουληκαριά μαζί με το Γιαννιώτι και την Αγία Παρασκευή αποτελούν την τοπική κοινότητα Σκουληκαριάς με συνολικό πληθυσμό 441 κατοίκους.

Ιστορία. 

Η πρώτη πηγή που μας γνωστοποιεί την ύπαρξη του χωριού είναι τα αρχεία της Βενετίας,  στα οποία μας γίνεται γνωστό ότι το έτος 1697, η Σκουληκαριά μαζί με πολλά άλλα χωριά της Άρτας, κατέβαλαν φόρο στην Βενετική διοίκηση με αντάλλαγμα την προστασία από τις επιδρομές των πειρατών.

Ο Φρανσουά Πουκεβίλ στο έργο «Ταξίδι στην Ελλάδα», το οποίο εκδόθηκε το 1820 κάνει αναφορά στον στη Σκουληκαριά και μας πληροφορεί ότι στην πορεία του από το Βελετζικό, έφτασε στο χωριό το οποίο απέιχε μία ώρα από το Θεριακήσι και πέντε μίλια από το Κομπότι.

Η Σκουληκαριά και τα γειτονικά χωριά σε χάρτη του 1887.

Σύμφωνα με το έργο του Σπυρίδωνος Αραβαντινού, «Ιστορία Αλή πασά του Τεπελενλή», η Σκουληκαριά υπήρξε τσιφλίκι του πασά των Ιωαννίνων, ο οποίος είχε στην κατοχή του το μεγαλύτερο μέρος των χωριών της Άρτας.

Ο Παναγιώτης Αραβαντινός στο έργο του «Χρονογραφία της Ηπείρου» μας ενημερώνει ότι, με βάση τον κατάλογο της απογραφής του 1845, η Σκουληκαριά ήταν ένα σημαντικό χωριό, το οποίο από πλευρά ιδιοκτησίας, ανήκε στο κράτος και κατοικούσαν σε αυτό 140 χριστιανικές οικογένειες.

Αναφορά στο χωριό κάνει και ο Ιφικράτης Κοκκίδης στο έργο του «Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας» που εξέδωσε το ελληνικό Υπουργείο Στρατιωτικών (Αθήνα 1880) και μας δίνει την πληροφορία ότι στο χωριό κατοικούσαν περίπου 1200 άνθρωποι. Ο Ι. Κοκκίδης μας ενημερώνει ότι η επαρχία Άρτας χωριζόταν σε 2 περιοχές: την περιοχή Άρτας και την περιοχή Πρεβέζης. Η περιοχή της Άρτας χωριζόταν με τη σειρά της σε 7 τμήματα: τμήμα Ποταμιάς, τμήμα Βρύσεως, τμήμα Ραδοβυζίου, τμήμα Τζουμέρκων, τμήμα Κάμπου, τμήμα Καρβασαρά και τμήμα Λάκκας. Η Σκουληκαριά αποτελούσε μέρος του τμήματος Ραδοβυζίου.

Στο «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης & Πρεβέζης» (εκδ.1884) του Σεραφείμ Ξενόπουλου, μητροπολίτη Άρτας, γίνεται αναφορά στη Σκουληκαριά. Σύμφωνα με αυτή την πηγή, την εποχή της επίσκεψης του Μητροπολίτη Άρτας, στο χωριό διέμεναν περίπου 100 οικογένεις και κατοικούσαν στις τρείς συνοικίες του χωριού, τη Σκουληκαριά, τη Ριγκίστιανα και το Κλίτσοβο. Οι κάτοικοι εκκλησιάζονταν στους ναούς της Αγίας Κυριακής, της Μεταστάσεως της Θεοτόκου και στο ναό του Αγίου Νικολάου. Ο Ξενόπουλος κάνει αναφορά και στο μοναστήρι της κοιμήσεως της Θεοτόκου, το οποίο σύμφωνα με τον ίδιο κατασκευάστηκε τον 13ο αιώνα. Σημαντική επίσης η αναφορά στον οπλαρχηγό Γώγο Μπακόλα, ο οποίος γεννήθηκε στη Σκουληκαριά και καταγόταν από την οικογένεια των Μπακολαίων.

Γεώργιος Καραϊσκάκης Σύμφωνα με σημαντικό αριθμό πηγών, η Σκουληκαριά ειναι η γενέτειρα του Γεωργίου Καραισκάκη.

Εκδηλώσεις

• Καραϊσκάκεια: Kάθε χρόνο το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Ιουλίου γιορτάζονται στη Σκουληκαριά της Άρτας, τα Καραισκάκεια προς τιμήν του Γεωργίου Καραϊσκάκη. 
• Γιορτή Προβατίνας: Kάθε χρόνο (μήνα Ιούνιο) σε συνεργασία με πολιτιστικούς Συλλόγους, στο οροπέδιο του Γαβρόγου στο Δ.Δ Σκουληκαριάς.

Δήμος Γεωργίου Καραϊσκάκη

Ο νέος καλλικρατικός Δήμος Γεωργίου Καραϊσκάκη συστάθηκε με τις διατάξεις του Νόμου 3852/2010 (ΦΕΚ 87/Α') - Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης − Πρόγραμμα Καλλικράτης αποτελούμενος από τους δήμους Ηρακλείας, Γεωργίου Καραϊσκάκη, και Τετραφυλίας, οι οποίοι καταργήθηκαν. Έδρα του δήμου ορίστηκε η Άνω Καλεντίνη και ιστορική έδρα οι Πηγές Τετραφυλίας. Ο Δήμος Γεωργίου Καραϊσκάκη έχει χαρακτηριστεί ως ορεινός.

Ο Δήμος Γεωργίου Καραϊσκάκη σύμφωνα με την απογραφή του 2001 έχει πληθυσμό 9.016 άτομα , ενώ η έκτασή του είναι 463.889 στρέμματα.

Η εδαφική περιφέρεια του Δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη  αποτελείται από τις εδαφικές περιφέρειες των συνενούμενων δήμων Ηρακλείας, Γεωργίου Καραϊσκάκη και Τετραφυλίας. Οι καταργηθέντες δήμοι αποτελούν πλέον τις δημοτικές ενότητες του νέου δήμου, ενώ τα τοπικά διαμερίσματα των καταργηθέντων δήμων μετονομάζονται σε τοπικές κοινότητες.

Έτσι ο Δήμος Γεωργίου Καραϊσκάκη αποτελείται από τις εξής δημοτικές ενότητες:

1. Δημοτική Ενότητα Ηρακλείας, αποτελούμενη από τις τοπικές κοινότητες Άνω Καλεντίνης, Βελεντζικού, Διχομοιρίου, Ρετσιανών.

2. Δημοτική Ενότητα Γεωργίου Καραϊσκάκη, αποτελούμενη από τις τοπικές κοινότητες Διάσελλου, Δημαρίου, Κλειδίου, Πέτρας, Σκουληκαριάς.

3. Δημοτική Ενότητα Τετραφυλίας, αποτελούμενη από τις τοπικές κοινότητες Αστροχωρίου, Ελάτης, Καστανέας, Μεγαλόχαρης, Μεσοπύργου, Μηλιανών, Πηγών.

Παναγία Ροβέλιστα Η Ροβέλιστα είναι η “Κυρά” της ορεινής Άρτας και το ενεργό γυναικείο μοναστήρι της είναι το κατ' εξοχήν μοναστικό προσκύνημα του νομού και όχι μόνο. Τιμάται στη Γέννηση της Θεοτόκου. Βρίσκεται 30 χιλιόμετρα ανατολικά της Άρτας “φυτεμένο” στη μέση δασώδους ερημικής βουνοπλαγιάς στην περιοχή του Βελετζικού, όπου φτάνει κανείς από παράκαμψη του δρόμου Άρτας - Καρδίτσας, λίγο πριν την Άνω Καλεντίνη. Κατά πώς το θέλει η παράδοση η ίδια η Παναγία διάλεξε αυτό το ξάγναντο, λες και το 'θελε να το 'χει υποπόδιό της για να κατοπτεύει τις ατέλειωτες λοφοσειρές που απλώνονται μπροστά της-ξεθυμάσματα των βουνών του Ραδοβυζίου- σκεπάζοντας με τη μπόλια της τα χωριά του Δήμου Ηρακλείας, τους ανθρώπους τους και το βιός τους. Η προσωνυμία της προήλθε απ' το λαϊκό ρήμα ροβολάω που σημαίνει κατηφορίζω και έχει σχέση -πάντα σύμφωνα με την παραπάνω προφορική παράδοση - με την ίδρυση της μονής. Σύμφωνα λοιπόν μ' αυτή  την παράδοση, η εικόνα της Παναγίας "ροβόλαγε" απ' το σημείο που υπόδειξε ο επίσκοπος Βελεντζικού να γίνει ναός της, σε άλλο σημείο μακρινού δάσους, όπου τη βρήκε -κατά θαυματουργό πάλι τρόπο- ένας βοσκός, οδηγημένος απ' το φως της που έλαμπε στην ίδια θέση κάθε νύχτα. Το θαύμα ερμηνεύτηκε ως επιθυμία της Παναγίας να κτισθεί ναός της στο σημείο όπου συνεχώς μετατοπιζόταν η εικόνα της, κι έτσι ιδρύθηκε το μοναστήρι. Επειδή πιστεύεται ότι την εικόνα την έφερε απ' τη Ρωσία κάποιος μοναχός, οι ντόπιοι την ονόμαζαν και "Παναγία Μοσχοβίτισσα". Δε μας είναι γνωστός ο χρόνος ίδρυσης του αρχικού μοναστηριού. Ο Σεραφείμ Ξενόπουλος αναφέρει το 10ο αιώνα. Δυστυχώς ούτε για τη ζωή του μοναστηριού στα παλιά χρόνια έχουμε στοιχεία, αφού τα χειρόγραφα και τα βιβλία που φυλάσσονταν στη μονή καταστράφηκαν κατά τον ταραχώδη 19ο αιώνα. Γνωρίζουμε μόνο ότι στα χρόνια της Τουρκοκρατίας λειτούργησε εκεί Ιερατική σχολή για καταρτισμό των ιερέων της επισκοπής Ραδοβυζίων. Επίσης ότι το μοναστήρι χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο αλλά και ορμητήριο των αγωνιστών κατά τους εθνικούς αγώνες. Οι Τούρκοι επειδή ενοχλήθηκαν απ' αυτό εγκατάστησαν στη μονή μόνιμο απόσπασμα από 30 άνδρες, τους οποίους κατέσφαξαν οι Ραδοβυζινοί επαναστάτες το 1854. Ο τούρκικος στρατός για εκδίκηση κατέστρεψε ολοκληρωτικά το μοναστήρι. Χάρη στην αυτοθυσία των μοναχών σώθηκε η ασημοστόλιστη πολύ παλιά εικόνα της Παναγίας, ένας χρυσοκέντητος μεγάλος επιτάφιος και δισκοπότηρα του 16ου αιώνα - όλα ρώσικης προέλευσης. Το 1856 ξαναχτίστηκαν τα κελλιά καθώς και ο μικρός ναός -μονόκλιτη σταυρεπίστεγη  θολωτή βασιλική με τρούλλο και χορούς. Αυτός ο ναός επειδή είχε υποστεί ρωγμές απ' τους σεισμούς, κατεδαφίστηκε το 1976 και στη θέση του ανεγέρθηκε με τη φροντίδα του μακαριστού γέροντα πατρός Μητροφάνη, νέος μεγάλος σταυροειδής με τρούλλο. Πρόκειται για επιβλητικότατο κτίσμα του οποίου η τέχνη και η εξωτερική ποικιλομορφία δίνουν στο σύνολο λαμπρότητα και χάρη. Μπορεί βέβαια - σα νέο κτίσμα που είναι - να μην έχει την υποβλητικότητα του προηγούμενου ναού, όμως "δένει" τόσο αρμονικά με τα λοιπά κτίσματα και το τοπίο, ώστε να μη χάνει ο χώρος καθόλου απ' την παλιά μυσταγωγική του ατμόσφαιρα. Η παρακολούθηση του όρθρου κάτω απ' τους θόλους του με συντροφιά τους μελωδικούς ήχους των γυναικείων φωνών μεσ' στη νυχτερινή σιγαλιά, προσφέρει στον επισκέπτη - προσκυνητή μια ανεπανάληπτη εμπειρία. http://www.gkaraiskakis.gr/

Όπου το έλατο αγκαλιάζει το βράχο. Γιαννιώτι-Χελώνα Η ελατόφυτη Άρτα είναι μια αληθινή απογείωση που μας κρατάει αιχμαλώτους. Κι όταν φύγουμε από αυτή, αυτή δε φεύγει απ' το νου μας. Πορευόμαστε και ανεβαίνουμε ψηλά: προς την ιστορία και τη φύση. Προς τη γενέτειρα του στρατηγού Γεωργίου Καραϊσκάκη, την όμορφη Σκουληκαριά, που μοιάζει να χαίρεται την αγκαλιά των ελάτων. Πρώτος σταθμός μας η γραφική Γιαννιώτι, μια ανάσα πριν τη Σκουληκαριά. Ο δρόμος μας περνάει απ' τη Χελώνα, το χωριό με το σχήμα του άκακου αυτού και υπομονετικού ζωυφίου. Εκεί συναντάμε ένα ρέμα. Δίπλα σ' αυτό ξεδιπλώνεται χωματόδρομος που αφήνει πλάι του τις «Ιτιές» και φθάνει στην τοποθεσία Κορόλα. Ευκαιρία να μείνουμε λίγο για να απολαύσουμε την εξαίσια θέα του Αμβρακικού και της πεδιάδας Άρτας - Πρέβεζας. Ο χωματόδρομος περιμένει αγόγγυστα και καρτερικά. Μικρή ανάπαυλα και συνεχίζουμε μέσα στο Ελατόδασος. Ανηφορίζοντας φτάνουμε σε διακλάδωση με άλλο δρόμο που οδηγεί σε στάνη που θυμίζει εποχές περασμένες. Έχοντας στα δεξιά μας τη στάνη, παίρνουμε ένα μονοπάτι (αχνό) που μας βγάζει στο πυκνό δάσος. Κινούμαστε με κατεύθυνση δυτική μέχρι να συναντήσουμε την καμπύλη της κορυφογραμμής. Όταν φτάσουμε στην κορυφογραμμή, την ακολουθούμε προς τη Νότια πλευρά της μέχρι το υψομετρικό της. Ναι, αλλά εδώ χρειάζεται προσοχή και τα μάτια μας δεκατέσσερα: η δυτική πλευρά της Χελώνας είναι κατακόρυφη με επικίνδυνο γκρεμό. Οι αισθήσεις μας σε συναγερμό! Γι' αυτό είναι ώρα για μια δεύτερη ανάπαυση. Συνεχίζουμε. Ο χωματόδρομος θα μας βγάλει σ' ένα παλιό εικονοστάσι. Πριν από αυτό ανηφορίζουμε μέσα στο δάσος, ώσπου βρίσκουμε δεξιά μας έναν πεσμένο τεράστιο κορμό που σχηματίζει πόρτα. Περνάμε την «πόρτα» και πηγαίνουμε δυτικά, για να φτάσουμε μια επιμήκη «Λάκκα», θαύμα της φύσης (αεροδρόμιο). Μπαίνουμε με προσοχή μέσα στο πυκνό δάσος και ακολουθούμε πορεία πάντα δυτικά (πυξίδα), μέχρι να αντικρίσουμε την πλαγιά τής κορυφο-γραμμής. Συνεχίζουμε όπως το πρώτο μέρος. Η θέα από την κορυφή προς το νότο φτάνει ανεπανάληπτη μέχρι την Πελοπόννησο. Δυτικά χάνεται στα νερά του Ιονίου και του Αμβρακικού. Βόρεια αντικρίζει την Τύμφη και ανατολικά τα Άγραφα. http://www.visitarta.gr/

www.romiazirou.blogspot.gr