Καλογερικό Άρτας. Δείτε τα video

Δείτε τα video

Καλογερικό Άρτας

Το Καλογερικό είναι ένα χωριό του Δήμου Αρταίων με 489 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011), ελάχιστα χιλιόμετρα από τον Αμβρακικό κόλπο και απέχει περίπου 12 χιλιόμετρα από την πόλη της Άρτας.

Σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστρια, το Καλογερικό υπήρξε μέχρι το τέλος του 2010, δημοτικό διαμέρισμα του νεοσύστατου Δήμου Αμβρακικού με έδρα την Ανέζα. Με βάση τη νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, το Καλογερικό εντάχθηκε στο Δήμο Αρταίων.

Διοικητικές μεταβολές

Το 1919 με το ΦΕΚ 181Α - 14/08/1919 έγινε η σύσταση της κοινότητας Καλογερικού και εντάχθηκε στην επαρχία Νικοπόλεως και Πάργας του νομού Πρεβέζης. Στις 2 Ιουλίου 1974 η κοινότητα μεταφέρθηκε διοικητικά στην Επαρχία Άρτης του νομού Άρτας. Το 1997 με το ΦΕΚ 244Α-4/12/1997 η κοινότητα καταργείται και συνενούται με το Δήμο Αμβρακικού. Η νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, το οποίο δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 87/τ.Α'/2010, είχε ως αποτέλεσμα το Καλογερικό να ενταχθεί στο Δήμο Αρταίων.

Ιστορία

Τμήμα Αυστριακού χάρτη του 1910 όπου απεικονίζεται το Καλογερικό.

Με βάση την εργασία του Κων.Διαμαντή με τίτλο «Η Άρτα και τα περίχωρα αυτής κατά τους χρόνους της επανάστασης», το Καλογερικό ήταν ένας μικρός οικισμός με 20 οικογένειες την περίοδο που ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Ο Παναγιώτης Αραβαντινός στο έργο του «Χρονογραφία της Ηπείρου» μας ενημερώνει ότι, με βάση τον κατάλογο της απογραφής του 1845, το Καλογερικό ήταν ιδιόκτητο χωριό, υπαγόταν στο τμήμα Ιωαννίνων και κατοικούσαν 11 χριστιανικές οικογένειες ενώ η έκθεση του Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτας, το 1877, μας πληροφορεί ότι το χωριό υπήρξε ιδιοκτησία της Μονής της Κορωνησίας και κατοικούσαν σε αυτό 16 οικογένειες. Αναφορά στο χωριό κάνει και ο Ιφικράτης Κοκκίδης στο έργο του «Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας» που εξέδωσε το ελληνικό Υπουργείο Στρατιωτικών (Αθήνα 1880) και μας δίνει την πληροφορία ότι στο χωριό κατοικούσαν περίπου 100 άνθρωποι. Ο Ι. Κοκκίδης μας ενημερώνει ότι η επαρχία Άρτας χωριζόταν σε 2 περιοχές: την περιοχή Άρτας και την περιοχή Πρεβέζης. Η περιοχή της Άρτας χωριζόταν με τη σειρά της σε 7 τμήματα: τμήμα Ποταμιάς, τμήμα Βρύσεως, τμήμα Ραδοβυζίου, τμήμα Τζουμέρκων, τμήμα Κάμπου, τμήμα Καρβασαρά και τμήμα Λάκκας. Το Καλογερικό αποτελούσε μέρος του τμήματος Κάμπου.

Μια άλλη σημαντική πληροφορία που έχουμε προέρχεται από το το «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης&Πρεβέζης»"(εκδ.1884), του Σεραφείμ Ξενόπουλου, μητροπολίτη Άρτας. Σύμφωνα με αυτή την πηγή, το Καλογερικό, η Ανέζα, η Γαβριά , το Απόμερο, ο Μύτικας και η Γενίτσαρη αριθμούσαν συνολικά 180 περίπου οικογένειες. Οι κάτοικοι του χωριού εκκλησιάζονταν στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου Ανέζας. Εμπρός από τον ναό, λειτουργούσε αλληλοδιδακτικό σχολείο, στο οποίο δίδασκε ένας δάσκαλος και φοιτούσαν περίπου 180 μαθητές από το Καλογερικό, την Ανέζα, τη Γαβριά και τα γειτονικά χωριά.

Εξίσου αξιόλογη πηγή, είναι η Οθωμανική απογραφή του 1895. Σύμφωνα με το σχετικό οθωμανικό νόμο, η πρωτογενής διαίρεση της αυτοκρατορίας ήταν το βιλαέτι. Κάθε βιλαέτι χωριζόταν σε σαντζάκια και αυτά σε καζάδες. Σύμφωνά με αυτή την απογραφή, το χωριό άνηκε στον Καζά Λούρου, ο οποίος βρισκόταν στο σαντζάκι Πρεβέζης, το οποίο με τη σειρά του, άνηκε στο βιλαέτι Ιωαννίνων. Με βάση λοιπόν αυτά τα στοιχεία στο Καλογερικό κατοικούσαν 26 οικογένειες (χανέδες) με συνολικό πληθυσμό 93 άτομα (48 άνδρες, 45 γυναίκες).

Το 1910, η Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης δημοσιοποιεί τα στοιχεία της απογραφής που πραγματοποίησε το ίδιο έτος σε όλη την εκκλησιαστική περιφέρεια και μας πληροφορεί ότι το Καλογερικό υπαγόταν στο τμήμα Λούρου και στο χωριό κατοικούσαν 165 άτομα.

Τοποθεσία και Πρόσβαση Το Καλογερικό γειτνιάζει με την Ανέζα και το Μύτικα. Συνδέεται οδικώς με την Άρτα μέσω της Επαρχιακής οδού Άρτας - Κορωνησίας. Το χωριό εξυπηρετεί η γραμμή Πέτα - Ανέζα, του Αστικού ΚΤΕΛ Άρτας.

Δημογραφικά στοιχεία 

Σήμερα ο πληθυσμός ανέρχεται στους 489 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011), εμφανίζοντας μείωση σε σχέση με την απογραφή του 2001, όπου ο πληθυσμός ανερχόταν στους 510 κατοίκους. Ο πληθυσμός του χωριού μετά από χρόνια συνεχούς διατήρησης πάνω από τους 500 κατοίκους, σημείωσε μείωση στην απογραφή του 2011 όπου κατεγράφησαν 489 κάτοικοι.

Οδοιπορικό στις Εκκλησίες του πρώην Δήμου Αμβρακικού.

 Ο πρώην Δήμος Αμβρακικού έχει άρρηκτα συνδεδεμένο το όνομά του με τον μεγαλύτερο "κλειστό" κόλπο της Ελλάδας και τον μεγαλύτερο υγροβιότοπο της Ευρώπης. 

Πέρα απ΄αυτό όμως, ο Δήμος Αμβρακικού έχει πολλά, όμορφα, αξιόλογα θρησκευτικά προσκυνήματα κι αξιοθέατα. Οι λάτρεις του θρησκευτικού τουρισμού και οι προσκυνητές, θα εντυπωσιαστούν ενώ θα δουν χώρους της ορθόδοξης λατρείας, που θα τους μείνουν αξέχαστοι.

Ας δούμε, ένα ένα τα Δημοτικά Διαμερίσματα:

Έδρα του Δήμου είναι η Ανέζα. Στην έδρα του Δήμου υπάρχει η λιθόκτιστη εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Η συγκεκριμένη εκκλησία τιμά τον Άγιο και εορτάζει στις 20 Μαίου. Την παραμονή γίνεται λαμπρή εορτή και μεγάλη λιτανεία παρουσία των τοπικών θρησκευτικών και πολιτικών αρχών.

Στο ΔΔ Καλογερικού υπάρχει η εκκλησία το γενέσιον της Υπεραγίας Θεοτόκου (Εορτάζει στις 08 Σεπτεμβρίου).

Στο Μύτικα υπάρχει η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής (Εορτάζει στις 26 Ιουλίου). Τα τελευταία χρόνια γίνεται λαμπρή εορτή και ιερά πανήγυρις σε συνεργασία με τον πολιτιστικό σύλλογο, όπου συρρέει πλήθος κόσμου.

Στο Απόμερο υπάρχει η εκκλησία της Αγίας Κυριακής.(Εορτάζει στις 07 Ιουλίου).

Στο ΔΔ Ψαθοτοπίου υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Βλασίου (Εορτάζει στις 12 Φεβ).

Στο ΔΔ Γαβριάςυπάρχει η εκκλησία  της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Εορτάζει στις 15 Αυγούστου).

Στο ΔΔ Ράχης υπάρχει του Αγίου Γεωργίου (Εορτάζει στις 23 Απριλίου).

Στο ΔΔ Πολυδρόσου υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου (Εορτάζει στις 02 Μαίου, ημέρα ανακομιδής των λειψάνων του Μεγ. Αθανασίου). Επίσης υπάρχει το παλιό μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής (Εορτάζει στις 26 Ιουλίου).

Στο ΔΔ Κορωνησίας (το νησί του Αμβρακικού) υπάρχει η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας της Κορωνησίας (Εορτάζει στις 08 Σεπτεμβρίου) και η εκκλησία του Αγίου Ονουφρίου (Εορτάζει στις 12 Ιουνίου).

Στο ΔΔ Βίγλας υπάρχουν οι παρακάτω εκκλησίες:

Α) Του Αγίου Νικολάου του νεομάρτυρος στην είσοδο του χωριού, (Εορτάζει στις 09 Μαίου, λαμπρή εορτή παρουσία των τοπικών θρησκευτικών και πολιτικών αρχών). Ο Άγιος Νικόλαος έχει κάνει πολλά και μεγάλα θαύματα ως άμισθος Ιατρός. Ο ναός είναι νεόδμητος, διακοσμημένος με τοιχογραφίες κι αγιογραφίες νέας τεχνοτροπίας, δωρεές συλλόγων και προσκυνητών.

Β) Του Αγίου Νικολάου του ναυτικού (Εορτάζει στις 06 Δεκεμβρίου, όπου παρίστανται στην μεγάλη εορτή οι τοπικές αρχές). Ο ναός βρίσκεται σε περίοπτη θέση στην  πλαγιά του Μαυροβουνίου, έχοντας στα πόδια της το ΔΔ Βίγλας. Έχει πέτρινη πλακοσκεπή και κηρύχθηκε βυζαντινό μνημείο.

Γ) Το μοναστήρι της Παναγίας της Ροδιάς (Κοιμήσεως της Θεοτόκου). Λαμπρή εορτή  με χιλιάδες προσκυνητές από όλη την περιοχή που βρέχει ο Αμβρακικός κόλπος, γίνεται την παραμονή της 15 Αυγούστου και την παραμονή της 23 Αυγούστου, ημέρα της Απόδοσις Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Το μοναστήρι, με τεράστια περιουσία από την εποχή της τουρκοκρατίας, έχει κυρηχθεί Βυζαντινό μνημείο. Έγιναν πολλές και μεγάλες ενέργειες συντήρησης και ανάδειξης του μοναστηριού. Είναι διακοσμημένος ο εσωτερικός χώρος του μοναστηριού με τοιχογραφίες- αγιογραφίες απαράμιλλης ομορφιάς και σπάνιας λαϊκής τεχνοτροπίας. Βρίσκεται στον παράκτιο δρόμο που οδηγεί από τη Βίγλα στο ΔΔ Στρογγυλής, σε απόσταση περίπου 4 χλμ.

Δ) Μετά το μοναστήρι της Παναγίας της Ροδιάς, σε μια εξίσου εξαιρετική- περίοπτη  θέση , βρίσκεται η σπηλιά του Αγίου Βλασίου. Εκεί μόνασε ο Άγιος Βλάσιος της Σεβαστείας. Είναι σπηλιά απαράμιλλης ομορφιάς. Πρόσφατα έχει διαμορφωθεί η πρόσβαση και ο προαύλιος χώρος. (Εορτάζει στις 12 Φεβρουαρίου)

Ε) Επίσης στη Βίγλα αναφέρονται οι τοποθεσίες Παλιοκλήσια (στο δρόμο προς τον οικισμό Παλαιοσκαμνιά) και Αι-Γιώργης (δίπλα στη λιμνοθάλασσα Αι-Γιωργιού) όπου υπάρχουν σωροί από πέτρες.

Στο ΔΔ Στρογγυλής υπάρχει η παλιά λιθόκτιστη εκκλησία της μεγαλομάρτυρος Αγίας Αικατερίνης, χτισμένη στον ομώνυμο λόφο-παρατηρητήριο. (Εορτάζει στις 25 Νοεμβρίου). Επίσης η νεόδμητη εκκλησία της  μεγαλομάρτυρος Αγίας Μαρίνας (Εορτάζει στις 17 Ιουλίου). Στο άκρη της λιμνοθάλασσας Ροδιάς, προς την λιμνοθάλασσα Κωνστάντιο υπάρχει η νεόδμητη  μικρή κι αξιοπρόσεκτη εκκλησία της Αγίας Άννας. Η πρόσβαση γίνεται μόνο με καΐκι, μέσα σε θαυμάσια διαδρομή.

Στα πλαίσια των εορτών των Αγίων, οργανώνονται  στα χωριά παραδοσιακά πανηγύρια, στα οποία συρρέουν πλήθη πολιτών για λήψη επαφής με τις ρίζες, με τα ήθη κι έθιμα του τόπου, και για διασκέδαση. Ας δούμε το παραδοσιακό πανηγύρι στο χωριό. Ας αναπολήσουμε τα παλιά.

www.romiazirou.blogspot.gr