Τι συνέβη στο ''Ποτάμι'';

                                        

Έχει αναμφισβήτητα μεγάλη σημασία το ποιος είναι πρώτος ή δεύτερος. Με ποια διαφορά πλασαρίστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ μπροστά από τη Νέα Δημοκρατία ή για πόσες ψήφους χάνει ή εξασφαλίζει ο Λαφαζάνης την είσοδο στη Βουλή. Η πολιτική ανάλυση δεν είναι και διατριβή επιπέδου Harvard, ταιριάζει -άλλωστε- και στο επίπεδο του πολιτικού συστήματός μας.

Αυτό που έχει, ωστόσο, σημασία να δούμε είναι τι έγινε με το ''Ποτάμι''. Ένας σχηματισμός που δεν έχει κλείσει καν τα δύο χρόνια ζωής, για αλλού ξεκίνησε σε αυτές τις εκλογές και αλλού καταλήγει, ή μάλλον πέφτει. 

Υπάρχει μία ιδιαιτερότητα με το ''Ποτάμι'', βασική ιδιαιτερότητα. Ουσιαστικά, δεν είναι κόμμα. Πρόκειται περισσότερο για ένα όχημα εισόδου στη Βουλή για αξιόλογα στελέχη της κοινωνίας τα οποία δεν θα είχαν αλλιώς αυτή τη δυνατότητα. Για πολλούς από εσάς αυτό είναι καλό, για άλλους αυτό δεν είναι πολιτική. Τόσο απλά.

Η πολιτική, με όλους τους ορισμούς της, προϋποθέτει τη διαρκή επαφή και ζύμωση με τους πολίτες και τους φορείς της κοινωνίας. Πρέπει να ακούς τα αιτήματά τους, να τα επεξεργάζεσαι και να τα μετατρέπεις σε πολιτικές προτάσεις και να τα προσφέρεις πάλι στην κοινωνία για να τα κρίνει και να τα στηρίξει με την ψήφο της. Κι αυτό απέτυχε να το κάνει το Ποτάμι το επτάμηνο που πέρασε κι ήταν στη Βουλή. Κι αν δεν κατάφερε να το κάνει με τη φούρια του 6% που είχε πάρει και την κάκιστη πορεία των αντιπάλων του είναι -σχεδόν- απίθανο να το κάνει με το μειωμένο ποσοστό του, πλέον.

Το πρόβλημα με το ''Ποτάμι'' είναι πως αυτή του την ιδιαιτερότητα δεν θέλησε ποτέ να την εξελίξει ή να τη θεραπεύσει. Αυτή του την ιδιαιτερότητα την έκανε σημαία, την προέταξε και έβαλε σε δίλημμα το παλιό κομματικό σύστημα με το ημι-κόμμα που αυτό είναι στην πραγματικότητα. Κι είναι πολύ δύσκολο να ξεριζώσεις χούγια και συνήθειες από έναν λαό σαν τον δικό μας. Μοιραία, ο κόσμος πήγε σε αυτό που ήξερε καλύτερα. Στο παλιό κομματικό σύστημα. Ουσιαστικά, είναι και θεσμικό το θέμα. Στο ''Ποτάμι'' αποφασίζει ένας. Στα άλλα κόμματα αποφασίζει ένας, απλά στο καταστατικό υπάρχουν και κάθετες κι οριζόντιες δομές που δίνουν την ψευδαίσθηση της ανοιχτής διαδικασίας.

«Ο κομματικός μηχανισμός είναι το OS του κόμματος» έγραψε κάποιος φίλος στο facebook τις προάλλες. Είτε μας αρέσει, είτε όχι είναι ακριβώς έτσι και θα περάσουν πολλά χρόνια για να αλλάξει αυτό. Κι ο Θεοδωράκης την έπαθε ακριβώς όπως την έπαθε ο Παπανδρέου. Συσπείρωσε τον κόσμο γύρω από το πρόσωπό του κι επένδυσε στο ότι ένα κόμμα χωρίς όργανα και ισχυρές δομές μπορεί να επιβιώσει. Έγινε το αντίθετο. Ο νέος δικομματισμός τους συνέθλιψε. Τα υπόλοιπα για στόχους 10% ή για αντισυστημικές ψήφους που είπαν κι οι δυο τους καλύτερα ας μην κριθούν σοβαρά.

Όποιος κι αν είναι ο ρόλος του ''Ποταμιού'', πλέον, όποια κι αν είναι η τύχη του, έκανε ένα πράγμα, έστω κι άθελά του. Έδειξε με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο πως υπάρχουν δύο τρόποι για να μπει ένας άξιος άνθρωπος στη Βουλή. Είτε να εκμεταλλευτεί τη δημοφιλία ενός δημοσιογράφου, είτε να γίνει μέλος ενός κομματικού σωλήνα γεμάτου ίντριγκες και τακτικισμούς. Το δεύτερο το ξέρουν οι παλαιότεροι. Τώρα το έμαθαν και οι νεότεροι που εκ των πραγμάτων στρατεύτηκαν γύρω από τον Θεοδωράκη.

Σε κάθε περίπτωση, σε κανένα σοβαρό κράτος δεν θα έπρεπε να υφίστανται αυτοί οι δύο τρόποι.

Τάκης Καραγιάννης  

www.protagon.com