Απολαύστε τα video
Ο Καστανώνας είναι
ορεινό χωριό του νομού Ιωαννίνων, στο Ζαγόρι και
ονομάζεται έτσι από τις πολλές καστανιές της περιοχής. Είναι χτισμένος σε
υψόμετρο 1.030 μέτρων στις πλαγιές της βόρειας Πίνδου και θεωρείται το πλέον ρομαντικό χωριό του Αν.
Ζαγορίου λόγω της φύσης του. Ο Καστανώνας ανήκει στον δήμο Ζαγορίου και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 50
κατοίκους. Το παλιότερο όνομα του χωριόυ ήταν Δραγάρι, προς τιμή του Δρουγγάριου
Μιχαήλ, βυζαντινού αξιωματούχου, που ήταν ο ιδρυτής του χωριού καθώς και της
εκκλησίας της Παναγίας.
Το
1870 το χωριό είχε 310 κατοίκους.
Οι κάτοικοι στο παρελθόν μετανάστευαν στην
Ρουμανία και τη Μικρά Ασία, ασχολούνται με την αμπελουργία, την ξυλουργική και
την υλοτομία.
Πεύκα, έλατα, οξιές, καστανιές, καρυδιές δίνουν την εικόνα
αλπικού χωριού.
Κατά την γερμανική κατοχή (1941-1944) πυρπολήθηκε
μεγάλο μέρος του οικισμού, ως αποτέλεσμα σήμερα η παραδοσιακή ζαγορίσια
αρχιτεκτονική να έχει διατηρηθεί μόνο σε τμήμα του χωριού. Από τον Καστανώνα
καταγόταν και είχε την έδρα του ο Λοχαγός Δημήτριος Βράγκαλης διοικητής του
ανεξαρτήτου Λόχου Ζαγορισίων του ΕΔΕΣ κατά την διάρκεια της αντίστασης τον Β'ΠΠ.
Στο χωριό υπάρχει πολύ περιορισμένος αριθμός δωματίων προς
ενοικίαση.
Σημαντικά
μνημεία του χωριού είναι η εκκλησία της Παναγιάς και του Αγίου Αθανασίου (1798).
Αξιπρόσεκτα είναι τα Δάση Ανατολικού Ζαγορίου και το γεφύρι στο
Δρογάνι.
Το Ζαγόρι βρίσκεται στο νομό Ιωαννίνων, βόρεια από την πρωτεύουσα
του νομού και εκτείνεται σε μια μεγάλη γεωγραφική περιοχή που μπορεί να
χαρακτηριστεί από ημιορεινή έως ορεινή. Είναι μια από τις λίγες περιοχές που
διατηρούν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική τους σε τόσο μεγάλο βαθμό. Δεκάδες χωριά
και συνοικισμοί, τα Ζαγοροχώρια, στολίζονται από σπίτια χτισμένα με υλικά που
υπάρχουν άφθονα στον τόπο αυτό, την πέτρα και το ξύλο, είτε πρόκειται για παλιά
σπίτια, είναι αναπαλαιωμένα, είτε νεόχτιστα. Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική των
σπιτιών σε συνδυασμό με τα πλακόστρωτα καλντερίμια, τις πλατείες με τα τεράστια
πλατάνια και τις χαρακτηριστικές πέτρινες εκκλησιές, τους χώρους αναψυχής αλλά
και τους πανέμορφους ξενώνες ή τις παραδοσιακές ταβέρνες, αποτελούν από μόνα
τους πόλο έλξης για εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο. Το σκηνικό όμως
γίνεται πραγματικά μαγικό όταν βλέπει κανείς από μακριά τα χωριά αυτά να
χάνονται στις καταπράσινες πλαγιές της Τύμφης, ενός από τα ομορφότερα βουνά της
Ελλάδας.
Η διαμονή του επισκέπτη στα Ζαγοροχώρια, μπορεί να είναι από μόνη της μια εμπειρία, αφού
είναι πάρα πολλά τα παλιά αρχοντικά που έχουν αναπαλαιωθεί με σεβασμό στην
παραδοσιακή αρχιτεκτονική, για να χρησιμοποιηθούν ως ξενώνες ή ξενοδοχεία,
μεταφέροντάς μας σε παλιές εποχές, προσφέροντας παράλληλα σύγχρονες
ανέσεις.
Η τοπική κουζίνα φημίζεται για τα εδέσματα που πέρασαν από γενιά σε
γενιά, αλλά ο τόπος παράγει και μια θαυμαστή ποικιλία κρασιών που δεν πρέπει να
παραλείψετε να δοκιμάσετε και να πάρετε μαζί σας.
Τα αξιοθέατα εκατοντάδες
και δύσκολο να τα καλύψετε σε μερικές επισκέψεις. Πρέπει να δείτε τα πέτρινα
γεφύρια που χτίστηκαν πάνω από τα πολλά μικρά ή μεγάλα ποτάμια της περιοχής και
διασώζονται μέχρι σήμερα, αλλά και τα φαράγγια που είναι από τα πιο εντυπωσιακά
έργα της φύσης. Τα πλακόστρωτα μονοπάτια, που οι ντόπιοι ονομάζουν «σκάλες»,
αποτελούσαν τον δρόμο επικοινωνίας μεταξύ των χωριών και σήμερα μπορείτε να
περπατήσετε όσα έχουν απομείνει και συντηρηθεί. Επισκεφτείτε τα μουσεία και τους
εκθεσιακούς χώρους που υπάρχουν σε πολλά χωριά για να γνωρίσετε την παράδοση της
περιοχής. Κατεβείτε στον Βοϊδομάτη, διασχίστε το Φαράγγι του Βίκου και ανεβείτε στην Αστράκα, στην Γκαμήλα και
στην Δρακόλιμνη. Τα Ζαγοροχώρια αποτελούν ιδανικές βάσεις εξόρμησης για όποιον
ενδιαφέρεται να ασκήσει υπαίθριες δραστηριότητες, από τις πιο απλές μέχρι τις
πιο απαιτητικές.
Σύμφωνα με την διοικητική διαίρεση του νομού Ιωαννίνων, το
Ζαγόρι αποτελείται από τους ακόλουθους Δήμους και
Κοινότητες:
- Τον Δήμο Ανατολικού Ζαγορίου που έχει πληθυσμό περίπου 2400 κατοίκους και περιλαμβάνει τα χωριά Αγία Βαρβάρα, Αγία Παρασκευή, Άγιος Γεώργιος, Άμπελος, Ανθρακίτης, Βουτανσαίοι, Γρεβενίτι, Δεμάτι, Δίλακκο, Δολιανή, Ελατοχώρι, Ιτέα, Καβαλλάρι, Καρυές, Καστανώνα, Λιάπη, Μακρίνο, Μηλιωτάδες, Πέτρα, Ποταμιά, Τρίστενο και Φλαμπουράρι.
- Τον Δήμο Κεντρικού Ζαγορίου που έχει πληθυσμό περίπου 1600 κατοίκους και περιλαμβάνει τα χωριά Άγιος Μηνάς, Άνω Πεδινά, Αρίστη, Ασπράγγελοι, Βίκος, Βίτσα, Δικόρυφο, Δίλοφο, Διπόταμο, Ελάτη, Ελαφότοπος, Καλουτάς, Καλύβια, Κάτω Πεδινά, Μανασσής, Μεσοβούνι και Μονοδένδρι.
- Τον Δήμο Τύμφης που έχει πληθυσμό περίπου 1500 κατοίκους και περιλαμβάνει τα χωριά Βραδέτο, Βρυσοχώρι, Ηλιοχώρι, Καπέσοβο, Κήποι, Κουκκούλι, Λαΐστα, Λεπτοκαρυά, Νεγάδες, Σκαμνέλλι, Τσεπέλοβο και Φραγκάδες.
- Την Κοινότητα Παπίγκου που έχει πληθυσμό περίπου 360 κατοίκους και περιλαμβάνει τα χωριά Μεγάλο Πάπιγκο και Μικρό Πάπιγκο.
- Την Κοινότητα Βοβούσας που έχει πληθυσμό περίπου 180 κατοίκους και αποτελείται από το χωριό Βοβούσα.
Στην πράξη, αλλά και σε χάρτες ή
ταξιδιωτικούς οδηγούς, έχει επικρατήσει η διαίρεση του Ζαγορίου σε Δυτικό, Κεντρικό και Ανατολικό που δεν ταυτίζεται
απόλυτα με την διοικητική διαίρεση αλλά κυρίως με την γεωγραφική διάταξη:
- Το Δυτικό Ζαγόρι περιλαμβάνει τα χωριά Άγιος Μηνάς, Αρίστη, Βίκος, Μεσοβούνι, Μεγάλο Πάπιγκο και Μικρό Πάπιγκο.
- Το Κεντρικό Ζαγόρι περιλαμβάνει τα χωριά Άνω Πεδινά, Ασπράγγελοι, Βίτσα, Βραδέτο, Βρυσοχώρι, Δίκορφο, Δίλοφο, Διπόταμο, Ελάτη, Ελαφότοπος, Ηλιοχώρι, Καλουτά, Καπέσοβο, Κάτω Πεδινά, Κήποι, Κουκούλι, Λάιστα, Λεπτοκαρυά, Μανασσή, Μονοδένδρι, Νεγάδες, Σκαμνέλι, Τσεπέλοβο, και Φραγκάδες.
- Το Ανατολικό Ζαγόρι περιλαμβάνει τα χωριά Αγία Παρασκευή, Ανθρακίτη, Βοβούσα, Γρεβενίτι, Δεμάτι, Δόλιανη, Ελατοχώρι, Ιτέα, Καβαλλάρι, Καρυές, Καστανώνα, Μακρίνο, Πέτρα, Ποταμιά, Τρίστενο και Φλαμπουράρι.
Όπως και
αν διαιρείται, το Ζαγόρι παραμένει ένας ευλογημένος τόπος, που πρώτα απ' όλους
τον αγάπησαν οι άνθρωποι που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν εκεί. Αλλά το ίδιο τον
αγαπούν και οι επισκέπτες του. Εδώ, κανείς δεν έρχεται μόνο μια φορά. Ποτέ δεν
θα πει ότι δεν έχει κάτι ακόμη να πάρει. Το Ζαγόρι θα είναι πάντα ο αγαπημένος του προορισμός!
Πριν το
επισκεφτείτε, σας προτείνουμε να διαβάσετε γι αυτό. Σε όλα τα μεγάλα αλλά και σε
πολλά μικρά βιβλιοπωλεία, θα βρείτε γενικά βιβλία για το Ζαγόρι, καθώς και ειδικά για τις φυσικές του ομορφιές, την
αρχιτεκτονική του, τα γεφύρια του, τις εκκλησίες του και τα μοναστήρια του. Θα
ανοίξετε έτσι μια πύλη στο παρελθόν, κατανοώντας αυτό τον πανέμορφο τόπο και
βλέποντας πιο πέρα από εκεί που σας επιτρέπουν τα ίδια σας τα
μάτια.
Ανατολικά Ζαγοροχώρια: Η ήσυχη φύση του βουνού.
Κρυμμένο από
τους προβολείς της δημοσιότητας που 'καίνε' λίγη από τη γοητεία των διάσημων
γειτόνων του, ζει στους δικούς του ρυθμούς ένα άλλο Ζαγόρι. Πιο ήσυχο; Σίγουρα.
Πιο αυθεντικό; Αδιαμφισβήτητα. Πιο όμορφο; Αφήνουμε το συμπέρασμα σε εσάς.
Εξαντλούνται ποτέ τα Ζαγοροχώρια; Φτάνεις κάποια στιγμή στο σημείο να πιστεύεις
ότι έχεις εξερευνήσει κάθε γωνιά τους, έχεις διασχίσει κάθε πέτρινο γεφύρι,
έχεις χαρτογραφήσει ένα προς ένα τα σαράντα έξι μικρά και μεγαλύτερα χωριά;
Ακόμη και τότε, υπάρχει καμία περίπτωση να τα βαρεθείς, και να μη νιώθεις κάθε
τόσο την ανάγκη να επιστρέφεις, για να ανακαλύπτεις κάθε φορά κάτι νέο; Ένα
ακόμη γεφυράκι, ένα τοπίο που δεν είχες δει χιονισμένο, ένα χωριό που δεν είχες
περπατήσει.
Στη σκιά των προβολέων της δημοσιότητας και της τουριστικής
ανάπτυξης του Δυτικού Ζαγορίου, ζει σε ρυθμούς χαλαρούς και αναπνέει αέρα που
μυρίζει χωριό ένα άλλο Ζαγόρι, το ανατολικό. Εκείνο που είναι πιθανότερο να σου
έχει ξεφύγει.
Εκείνο που λατρεύουν όσοι αναζητούν προορισμούς εκτός
πεπατημένης. Αυθεντικούς.
Εκείνο που μπορεί να μην έχει πολυτελείς ξενώνες
και hip εστιατόρια, έχει όμως πανέμορφα, λιλιπούτεια χωριά, ανέγγιχτα από το
χρόνο φυσικά τοπία και χαρακτήρα. Παραδοσιακά, πέτρινα σπιτάκια με κόκκινες
κεραμιδοσκεπές, λιθόκτιστα καλντερίμια που καταλήγουν σε γραφικές πλατείες,
πέτρινες και μαρμάρινες βρύσες που αναβλύζουν κρυστάλλινο νερό, περίτεχνα
ξωκλήσια, τοξωτά γεφύρια - κορνίζες των καταγάλανων ποταμών που το διασχίζουν
και απαράμιλλη θέα στις καταπράσινες πλαγιές που το περιστοιχίζουν, όλα
συνθέτουν ένα τοπίο βγαλμένο θαρρείς από τα παραμύθια εκείνα που μιλούσαν για
μαγεμένα δάση στα οποία κατοικούσαν νεράιδες.
Η περιήγηση ξεκινά από τα χωριά
της κοιλάδας του Βάρδα, του ποταμού που, ακόμη και αν δεν έχετε ακούσει ποτέ το
όνομά του, έχετε αναμφίβολα δει να πρωταγωνιστεί σε φωτογραφίες της περιοχής,
χάρη σε ένα από τα ομορφότερα ηπειρώτικα γεφύρια που τον πλαισιώνει, το κτισμένο
το 1875 γεφύρι της Τσίπιανης.
Πέντε κουκλίστικα χωριά στις όχθες του
διεκδικούν όσο από τον χρόνο σας μπορείτε να τους αφιερώσετε.
Ένα από τα
μεγαλύτερα χωριά της ευρύτερης περιοχής, το Γρεβενίτι, κτισμένο σε υψόμετρο 980
μέτρων, απολαμβάνει πανοραμική θέα στα διάσημα χωριά του Κεντρικού Ζαγορίου και
την αρχαιότερη μονή της περιοχής, τη Mονή Bοτσάς, γνωστή και ως Παναγιά
Πωγωνιώτισσα.
Πολύ κοντά της, η αρχαία Ακρόπολη Γρεβενιτίου προσφέρει το
απαραίτητο sightseeing για τους.ιστοριοδίφες, ενώ τα καταπράσινα δάση που
πλαισιώνουν το χωριό ενδείκνυνται για ατελείωτες πεζοπορίες.
Ανηφορίζοντας
λίγο ακόμη, σε υψόμετρο 1.100 μέτρων, συναντάμε το πανέμορφο Ελατοχώρι. Ένα
γραφικό χωριουδάκι όλο τρεχούμενα νερά, κτισμένο στους πρόποδες του βουνού
Τσούκα Τζίνα. Στην πλακόστρωτη πλατεία του θα καθίσετε για ελληνικό καφέ ψημένο
στη χόβολη, στη σκιά της περίτεχνης εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου.
Τρία ακόμη
χωριά, κρυμμένα πίσω από πυκνή βλάστηση, το Μακρίνο, με την αρχαία Ακρόπολη, το
Φλαμπουράρι, στα πόδια του βουνού Τσούκα Ρόσσα, και το Τρίστενο, με τον
παραδοσιακό του νερόμυλο, ολοκληρώνουν την έκπληξη της κοιλάδας του Βάρδα.
Κι
από εκεί, στην έτερη κοιλάδα της περιοχής, εκείνη του Ζαγορίτικου, του ποταμού
που δημιουργεί, μαζί με τον Μετσοβίτικο τον οποίο συναντά σε κάποιο σημείο της
διαδρομής του, τον Άραχθο. Τέσσερα χωριά που αποπνέουν άρωμα εποχής διακόπτουν,
με το κόκκινο των κεραμιδένιων στεγών και την γκριζωπή πέτρα των σπιτιών τους,
το απέραντο πράσινο της κοιλάδας: ο Ανθρακίτης, οι Καρυές, το Καβαλλάρι και η
αρχοντική -αν και σχεδόν εγκαταλελειμμένη- Δόλιανη.
Η μεγαλύτερη ίσως έκπληξη
της περιοχής, και σταρ του Ανατολικού Ζαγορίου, είναι η πανέμορφη Βωβούσα,
κτισμένη στις όχθες του Αώου, στον εθνικό δρυμό της Βάλια Κάλντα. Ένα από τα
σημαντικότερα αξιοθέατα του χωριού είναι το πέτρινο μονότοξο γεφύρι που ενώνει
τις δύο όχθες του ποταμού, και το οποίο χρονολογείται από το 1748.
Από τη
Βωβούσα ξεκινούν τα μονοπάτια που οδηγούν στην καρδιά της ειδυλλιακής Βάλια
Κάλντα, αλλά και στο ξακουστό Αρκουδόρεμα-όπου ναι, υπάρχει πιθανότητα να
συναντήσετε καφέ αρκούδες.
Άλλα χωριά που αξίζει να εντάξετε στη διαδρομή
σας είναι το Δεμάτι, για να θαυμάσετε την πανοραμική θέα ολόκληρου του
Ανατολικού Ζαγορίου από την Κορυφή του Προφήτη Ηλία στα 1.100 μέτρα, ο
Καστανώνας, για να διασχίσετε ένα ακόμη χαρακτηριστικό τοξωτό γεφύρι, αυτό του
Δρογανίου, και η Ιτέα, για να αφεθείτε να σας συνεπάρει το καταπράσινο τοπίο που
την περιβάλλει και να φωτογραφίσετε -για εκατομμυριοστή φορά-το πέτρινο γεφύρι
του Καμπέρ Αγά.
Βέβαια, πολύ περισσότερο από το υπόλοιπο Ζαγόρι, το κομμάτι
του αυτό δεν χωρά σε χάρτες και προκαθορισμένες διαδρομές. Θα το εξερευνήσετε
μόνοι σας, για να ανακαλύψετε τις μυστικές γωνιές του, τα απάτητα σημεία του, τα
ανέγγιχτα από το χρόνο τοπία που δεν φιγουράρουν σε glossy εξώφυλλα περιοδικών
και πόστερ ταξιδιωτικών γραφείων, αλλά περιμένουν τον επισκέπτη που θα αφιερώσει
χρόνο για να τα ανακαλύψει.
Ακριβώς εδώ κρύβεται όλη η γοητεία τους.
Πού θα μείνετε
Στον παραδοσιακό
ξενώνα Βωβούσα (τηλ.: 26560 22555, από 60 ευρώ το δίκλινο με πρωινό), στον
ξενώνα Κερασιές (τηλ.: 26560 23003, από 90 ευρώ το δίκλινο με πρωινό) επίσης στη
Βωβούσα, στο ξενοδοχείο Valia Calda στο Περιβόλι (τηλ.: 24620 82020, από 90 ευρώ
το δίκλινο με πρωινό) και στον λιτό αλλά προσεγμένο ξενώνα Παράδοση στην Ιτέα
(τηλ.: 26560 31700, από 60 ευρώ με πρωινό).
Πού
θα φάτε
Στη Βωβούσα, τοπικές συνταγές και ζουμερά κρεατικά θα
δοκιμάσετε στην Ταβέρνα του Άγγελου (τηλ.: 26560 22841) και του Ράπτη (τηλ.:
26560 22841). Στην Ιτέα, εξαιρετικά μαγειρευτά αλλά και σχάρα στο εστιατόριο
Παράδοση (τηλ.: 26510 34066).
Στη Δόλιανη, για σπιτικά μαγειρευτά θα
κατευθυνθείτε στην ταβέρνα της Κατερίνας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου