Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκρίνει τη χρηματοδότηση των ΕΛΤΑ για μεταβατική περίοδο (2013-2015) για την παροχή καθολικής ταχυδρομικής υπηρεσίας και κινεί διεξοδική έρευνα για την περίοδο 2016-2020

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε ότι οι άμεσες επιδοτήσεις που χορήγησε η Ελλάδα στον κρατικό ταχυδρομικό φορέα Ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛΤΑ) για την παροχή καθολικής υπηρεσίας κατά τη διάρκεια διετούς ή τριετούς μεταβατικής περιόδου (από το 2013 έως το 2014 ή το 2015) συνάδουν με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ.

Συγκεκριμενα, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι επιχορηγήσεις αντισταθμίζουν μόνο το πρόσθετο κόστος των ΕΛΤΑ για την εκτέλεση υποχρεώσεων δημόσιας υπηρεσίας. Ωστόσο, η Επιτροπή εκφράζει ανησυχίες σχετικά με το γεγονός ότι ο μηχανισμός του ταμείου αντιστάθμισης, που θα καθιερωθεί για την επόμενη πενταετία, μπορεί να ευνοεί αθεμίτως τα ΕΛΤΑ έναντι των ανταγωνιστών τους, και, ως εκ τούτου, κίνησε διαδικασία διεξοδικής έρευνας. Η έναρξη διεξοδικής έρευνας παρέχει στα κράτη μέλη και στα ενδιαφερόμενα μέρη την ευκαιρία να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους και δεν προδικάζει το αποτέλεσμα.

Τα ΕΛΤΑ έχουν επιφορτιστεί να παρέχουν έως το 2028 την καθολική ταχυδρομική υπηρεσία, η οποία συνίσταται στην προσφορά βασικού επιπέδου ταχυδρομικών υπηρεσιών σε όλους τους κατοίκους της Ελλάδας με ενιαίες τιμές.

Για την αντιστάθμιση του καθαρού κόστους που συνεπάγεται για τα ΕΛΤΑ η εκπλήρωση των υποχρεώσεων που υπέχουν ως πάροχος καθολικής ταχυδρομικής υπηρεσίας, οι ελληνικές αρχές θέσπισαν πενταετή μηχανισμό ταμείου αντιστάθμισης, απαιτώντας από τους άλλους φορείς παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά να συνεισφέρουν στη χρηματοδότηση της καθολικής υπηρεσίας. Η δυνατότητα καθιέρωσης ανάλογου μηχανισμού προβλέπεται από την 3η ταχυδρομική οδηγία (βλ. IP/08/163). Δεδομένου του καινοφανούς χαρακτήρα του μηχανισμού και της πρόσφατης ελευθέρωσης της αγοράς των ταχυδρομικών υπηρεσιών στην Ελλάδα, οι ελληνικές αρχές αποφάσισαν να εφαρμόσουν διετές ή τριετές μεταβατικό καθεστώς αντιστάθμισης που θα χρηματοδοτηθεί από το κράτος.

Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το μεταβατικό καθεστώς είναι σύμφωνο με τους κανόνες της ΕΕ για τις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (ΥΓΟΣ). Τα ΕΛΤΑ θα λάβουν αντιστάθμιση μόνο για το επιπλέον κόστος που συνεπάγεται η παροχή της καθολικής υπηρεσίας, σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής του 2012 για τις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (ΥΓΟΣ) (βλ. IP/05/937).

Στη συνέχεια, η Επιτροπή αξιολόγησε τον πενταετή μηχανισμό του ταμείου αντιστάθμισης σύμφωνα με τις διατάξεις του πλαισίου για τις ΥΓΟΣ του 2012 (βλ. IP/05/937), που ισχύει για τις αντισταθμίσεις δημόσιας υπηρεσίας για ποσά υψηλότερα από εκείνα που καλύπτονται από τις διατάξεις της απόφασης. Πράγματι, τα ποσά αντιστάθμισης που θα χορηγούνται μέσω του ταμείου μπορούν να υπερβούν το όριο των 15 εκατομμυρίων ευρώ ανά έτος.

Μετά την εν λόγω προκαταρκτική αξιολόγηση, η Επιτροπή κρίνει ότι, αν και οι περισσότερες από τις προϋποθέσεις του πλαισίου πληρούνται, το επίπεδο των εισφορών που ζητούνται από τους ανταγωνιστές των ΕΛΤΑ θέτει σοβαρά ζητήματα ανταγωνισμού, δεδομένου ότι οι εισφορές ενδέχεται να παρεμποδίσουν την είσοδο ή την παραμονή των ανταγωνιστών των ΕΛΤΑ στις υπηρεσίες όπου εφαρμόζεται η καθολική υποχρέωση . Ενώ η σταθερή εισφορά των ΕΛΤΑ προς το ταμείο μπορεί να ανέλθει στο 0,5 % του κύκλου εργασιών του από την παροχή της καθολικής υπηρεσίας, η εισφορά των ανταγωνιστών του μπορεί να ανέλθει έως και στο 10 % του κύκλου εργασιών τους στις ίδιες υπηρεσίες, ανάλογα με το ποσοστό της αστικής διανομής τους. Η Επιτροπή κίνησε διεξοδική έρευνα για να διαπιστώσει εάν οι εν λόγω ανησυχίες είναι βάσιμες και για να διασφαλίσει ότι ο μηχανισμός του ταμείου αντιστάθμισης που θα τεθεί σε εφαρμογή από τις ελληνικές αρχές δεν θα στρεβλώνει υπέρμετρα τον ανταγωνισμό στην αγορά ταχυδρομικών υπηρεσιών στην Ελλάδα.

Ιστορικό

Τα ΕΛΤΑ είναι ο ελληνικός κρατικός ταχυδρομικός φορέας που είναι επιφορτισμένος με την παροχή της καθολικής ταχυδρομικής υπηρεσίας και άλλων ΥΓΟΣ, όπως βασικών τραπεζικών υπηρεσιών (εισπράξεις, πληρωμές κοινωνικών επιδομάτων και συντάξεων, πληρωμή λογαριασμών, πληρωμές τοις μετρητοίς) ή με την έκδοση αδειών, πιστοποιητικών και πιστοποιήσεων που στέλνει το κράτος στους πολίτες. Τα EΛTA δραστηριοποιούνται σε μια αγορά που απελευθερώθηκε πλήρως την 1η Ιανουαρίου 2013 από τον ελληνικό νόμο για τα ταχυδρομεία (4053/2012), με τον οποίο μεταφέρθηκε στο ελληνικό δίκαιο η πρώτη ταχυδρομική οδηγία.

Τα ΕΛΤΑ δεν έχουν λάβει, μέχρι σήμερα, αντιστάθμιση για την παροχή των καθολικών ταχυδρομικών υπηρεσιών. Ωστόσο, έχουν λάβει, επανειλημμένως, άμεσες επιχορηγήσεις για τον εκσυγχρονισμό της υποδομής τους και τη βελτίωση της ποιότητας της καθολικής ταχυδρομικής υπηρεσίας και άλλων ΥΓΟΣ. Στο πλαίσιο αυτό, στις 25 Ιανουαρίου 2012, η Επιτροπή ενέκρινε κρατική επιδότηση ύψους 52 εκατομμυρίων ευρώ (βλ. MEMO/12/39) υπέρ των ΕΛΤΑ.

Με το πλαίσιο για τις ΥΓΟΣ του 2012, η Επιτροπή διασφαλίζει ότι οι εταιρείες μπορούν να λαμβάνουν κρατική στήριξη για την κάλυψη όλων των δαπανών τους, συμπεριλαμβανομένου ενός εύλογου κέρδους, που προκύπτουν κατά την εκτέλεση καθηκόντων δημόσιας υπηρεσίας, όπως αυτά ορίζονται και ανατίθενται στις εταιρείες από τις δημόσιες αρχές, ενώ παράλληλα διασφαλίζει ότι ο ανταγωνισμός δεν νοθεύεται υπέρμετρα (βλ. IP/05/937 και MEMO/05/258).

Βλ. επίσης το έγγραφο πολιτικής (State aid control in the postal sector) σχετικά με την πολιτική της Επιτροπής για τον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων στον τομέα των ταχυδρομικών υπηρεσιών.

Η μη εμπιστευτική εκδοχή της απόφασης θα δημοσιευθεί με αριθμό υπόθεσης SA.35608 στο Μητρώο κρατικών ενισχύσεων στον δικτυακό τόπο για τον ανταγωνισμό, αφού διευθετηθούν τα τυχόν ζητήματα απορρήτου. Οι νέες αποφάσεις περί κρατικών ενισχύσεων που δημοσιεύονται στο διαδίκτυο και στην Επίσημη Εφημερίδα ανακοινώνονται στο εβδομαδιαίο ηλεκτρονικό δελτίο για τις κρατικές ενισχύσεις State Aid Weekly e-News.

www.europa.eu