(Οι μαθητές προσέρχονται για να διαγωνιστούν εις το μαθημα της Έκθεσης στις Πανελλαδικές Εξετάσεις)
Πριν από σαράντα τόσα χρόνια, άντε να μη τα μαρτυράμε, όταν είχα υποστεί και εγώ τη βάσανο των εξετάσεων θυμάμαι τον τυφλοσούρτη της Έκθεσης. Ενθυμούμαι την αγωνία που είχα, “τι θα βάλουν” και μετά τις εξετάσεις το φόβο που με κατακυρίευσε, “μήπως ήμουν εκτός θέματος” και έπαιρνα “την κάπα με τα τσιουρέπια ανάποδα”, καθόσον είχε προηγηθεί άλλη “κατραπακιά”, λόγω “παντελούς αποτυχίας εις την Έκθεσιν” και “μη επιτυχών ως εκ τούτου εις την Σχολήν της Χ(Κ)ωροφυλακής”.
Ο φόβος και ο τρόμος για τους μαθητές ήταν αυτή η Έκθεση. Για το λόγο αυτό
είχαμε και έτοιμα τα τσιτάτα, έτοιμες τις λύσεις, κατεβατά ολόκληρα που τα μαθαίναμε απέξω. Πρόλογοι και Επίλογοι δια πάσαν νόσον και για κάθε τρομπαριά, για όλα τα γκτζούπια και για όλους τους υποψηφίους. Μπορούσαν, δεν μπορούσαν, ήθελαν δεν ήθελαν, δεν έχει σημασία.
“Θα δώσεις Εξετάσεις μωρέ ζαλουταραμένο, θέλεις δεν θέλεις, αλλιώς θα σ' κόψω τον καρδυλάγκο”. Και για να γλιτώσουμε τον καρδυλάγκο “δίναμε εξετάσεις”.
Εις τας εξετάσεις δια την Χ(Κ)ωροφυλακήν ετέθη το θέμα: “Η αναγκαιότης της Επαναστάσεως της 21ης Απριλίου 1967”. Νόμιζα πως ήμουνα καλός και γι' αυτό πίστευα ότι είχα αριστεύσει. Είχα παρακολουθήσει ως μαθητής καμιά δεκαριά ομιλίες παρόμοιου περιεχομένου από τον Ταγματάρχη των Τ.Ε.Α., εκείνον τον “πεφωτισμένο άνδρα”, που φύλαγε Θερμοπύλες εις τα “Κομμουνιστοκρατούμενα Τζουμέρκα”. Αλλά εις μάτην.
“Τι πήγαινες μωρέ έρμο σκολειό” μου είπε η γιαγιά μου. “Γομάρ' πήγαινες, μοσχάρ' γύρναγες;”
Καλύτερα όμως, γιατί από μικρός είχα πρόβλημα στο χέρι και δεν θα μπορούσα να γράψω και πολλά, οπότε οι Φάκελλοι που θα “κατασκεύαζα” θα ήταν ελλιπείς...Θα με έδιωχναν.
Δεν με έδιωξαν, γιατί απλούστατα δεν με πήραν ποτέ. Έδωσα εξετάσεις κι ούτε που θυμόμουνα μέχρι προχτές τίποτε περί του θέματος Έκθεσης στο οποίο διαγωνίστηκα κάποτε κλπ., κλπ. Προχτές όμως μού ήρθε ο νους σοντύλ'.
Και πότε έγινε αυτό; Όταν διάβασα το θέμα που έθεσαν οι εξεταστές (Ιεροεξεταστές, κάποιος είπε. Φτου πιπέρι, λέω εγώ.) στις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Και τι ζήτησαν;
“Σε άθρο σας, που θα δημοσιευτεί σε τοπική εφημερίδα, να αναφερθείτε σε φαινόμενα που αποδεικνύουν το έλλειμμα ανθρωπιάς στην εποχή μας, αλλά και σε δραστηριότητες, ατομικές και συλλογικές, που αποσκοπούν στον περιορισμό αυτού του ελλείμματος.”
Σ' αυτό το θέμα διαγωνίστηκαν φέτος 105.000 υποψήφιοι στις Πανελλαδικές Εξετάσεις.
Συγκέντρωσα γνωστούς και φίλους και άρχισε ο προβληματισμός.
Διέκρινα, λοιπόν, αρχικά το αίτημα: έλλειμμα ανθρωπιάς.
Εμένα αμέσως, αμέσως σαν αστραπή μού ήρθε στο νου η εξής φωτογραφία:
Άπαντες οι συσκεπτόμενοί μού την απέρριψαν. “Όχι μού είπαν. Η φωτογραφία αυτή δεν δείχνει έλλειψη ανθρωπιάς. Αντίθετα δείχνει ανθρωπιά!”
“Τώρα που, όπως φαίνεται, ορθοποδούμε οικονομικά, τώρα που θα μοιραστεί και το πρωτογενές πλεόνασμα, τώρα που μπήκε μπροστά η μηχανή της οικονομίας και η επανεκκίνησή της εγένετο και εωρτάσθη εν πομπαίς και οργάνοις, τώρα που φεγγοβολάει το τούνελ, τώρα λοιπόν είναι η ώρα να γευτούμε τους καρπούς των θυσιών του Έλληνα ΚΑΙ είναι κρίμα κι άδικο να πιστεύουμε σε τέτοιες φωτογραφίες. Διαδόσεις είναι αυτές αυτών, που παλιά τους λέγαμε ανθελληνικώς σκεπτομένους”.
“Η ελληνική οικονομία άντεξε σ' αυτό που μας βρήκε και θα αντέξει σε οποιαδήποτε τυχόν επιβολή”. (Παρεμπιπτόντως να πω πως σκέφτηκε πολλά περί θρασύτητας και κοροϊδίας, αλλά δεν μίλησε καθόσον απαξάπαντες ενημερώνονται καθημερινώς έγκυρα και έγκαιρα από τον Μπάμπη τον ΣΚΑΙ, την Αγία Όλγα, τον Αρχιψάλτη και τον Ντερμπεντέρη. Λαμβάνουν δηλαδή πλήρη, αληθινή και καθολική ενημέρωση).
Από το περίσσευμά τους δίνουν και στον συνάνθρωπό τους.
Αυτά μού είπαν και με κατατρόπωσαν! Αλλά...
Άλλαξα τη φωτογραφία. Εβαλα άλλη. “Η έλλειψη ανθρωπιάς φαίνεται σ' αυτή τη φωτογραφία”, τόλμησα να ψελίσω. Άπαξάπαντες οι συσκεπτόμενοί μου πώς και δεν μέ έδειραν.
“Τι είναι αυτά που λες; Να τα αφήσουνε να πάνε χαμένα; Να τα πετάξουν στη χωματερή;”
Τρίτη φωτογραφία και νόμισα πως θα είναι και φαρμακερή!
“Μα αυτό ονομάζεται ασφαλής ναυσιπλοϊα”, γνωμοδότησαν οι συνπροβληματιζόμενοί μου. Τόλμησα να πω πως όλοι αυτοί είναι λαθρομετανάστες που μεταφέρονται “κοπαδηδόν” και κινδυνεύουν να καταβυθιστούν κι αυτοί μαζί με το “καράβι” που τους μεταφέρει. Η απάντηση ήταν σαφής: “Εμείς, δεν είμαστε ρατσιστές, αλλά, για να πούμε και του στραβού το δίκιο, τι δουλειά έχουν αυτοί στα μέρη μας”. Έρχονται εδω και παίρνουν τις δουλειές. Άσε που κινδυνεύουμε με αλλοίωση της πολιτιστικής μας ταυτότητας, αφού είναι φορείς αλλότριων συνηθειών, υποβαθμισμένων και κατώτερων ασφαλώς του ιθαγενούς, γνήσιου και αυτόχθονου πολιτισμού μας”.
Τόλμησα και πάλι να ρωτήσω: “ Ποια χαρακτηριστικά έχει ο δικός μας πολιτισμός που υπερτερούν τόσο έναντι άλλων πολιτισμών” και πήρα την αποστομωτική απάντηση: “Καταρχάς οι Έλληνες είναι φιλόξενοι”.
Με χτύπησε αστραπή.Τέτοια φλασιά δεν έχω φάει ποτέ. Και πάλι λειτούργησε η φωτογραφία.
Πήρα όμως αποστομωτική απάντηση: “Η φωτογραφία αυτή δείχνει το φιλόξενο πνεύμα του Έλληνα. Είναι καθαρή πράξη φιλοξενίας. Στην αρχαία Ελλάδα η φιλοξενία θεωρούνταν πράξη αρετής. Τους ξένους προστάτευαν ο Ξένιος Δίας και η Αθηνά η Ξενία, όπως και οι Διόσκουροι Κάστωρ και Πολυδεύκης. Υπήρχε θεία απαίτηση για την περιποίηση των ξένων και θεωρούνταν αμάρτημα η κακή αντιμετώπισή τους. Η φιλοξενία ακολουθούσε μία ιεροτελεστία και παρέχονταν σε κάθε ξένο, ο οποίος ανεξάρτητα από την τάξη που ανήκε, μπορούσε να μείνει σε ειδικό δωμάτιο στον ξενώνα.
Αυτό συμβαίνει και εδώ. Οι ξένοι αναμένουν την πράξη ιεροτελεστίας”.
Τι, να κάνω το αποδέχτηκα. Απέτυχα παταγωδώς. Εκτός θέματος!
Ναι αλλά, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του θέματος έπρεπε να παραθέσω και δραστηριότητες, ατομικές και συλλογικές, που αποσκοπούν στον περιορισμό αυτού του ελλείμματος.
Σχετικά με τις ατομικές δραστηριότες για τον περιορισμό του ελλέιμμτος ανθρωπιάς δεν σκέφτηκα και πολύ.
Αμέσως ήρθε στο μυαλό μου η φωτογραφία.
Τώρα, τι πρέπει να κάνουμε για να αποτρέψουμε αυτή την κίνηση ας το μάθουν οι “υπεύθυνοι, συνειδητοί και πολιτικοποιημέμοι” Έλληνες. Και να μην μένουν ως χάπατα και να περιμένουν στην ουρά γενόμενοι αληθινοί μυγοχάφτες.
Και εκεί που ήμουν βυθισμένος στις σκέψεις μου ακούω τους συνπροβληματιζόμενούς να με ρωτούν:
Τι θα έκανες εσύ για να αντιμετωπιστεί αυτό το έλλειμμα ανθρωπιάς.
Δε χρειάστηκε να σκεφτω πολύ. Τους διάβασα τον Βάρναλη:
''Θα πήγαινα, που λέτε, στους λαϊκούς μαχαλάδες της Αθήνας στα βρωμοχώρια της Αττικής από τις Κάβο Κολόνες ίσαμε τα Κούντουρα κι από την Κούλουρη ίσαμε το Καπαντρίτι. Θα κατέβαινα στα σκοτεινά χαμόσπιτα, γεμάτα κοριούς και χτίκιασμα, θα μπαινα στα μικρομάγαζα της φτωχολογιάς, στα καρβουνιάρικα του λιμανιού, γιομάτα λέρα και βόχα. Και θα λεγα: Λέφτεροι πολίτες: Αφτός ο τόπος, κι αν ακόμα βρισκόταν στη Σκυθία, όπου σπάνια ξεμυτίζει ο γήλιος ανάμεσ’ από μάβρα σύνεφα και πάνου σ’ άλιωτα χιόνια, πάλι θα τανε ο καλύτερος απ’ όλους, γιατί το θέλ’ η καρδιά σας. Είναι η πατρίδα. Δικιά σας η πατρίδα, μα τίποτα δικό σας μέσα σ’ αφτήνε: χωράφια και παλάτια, καράβια και χρήμα, Θεοί κι εξουσία, σκέψη και θέληση – όλα ξένα! Λιγοστοί σας έχετε τόσο μέρος, όσο να τρυπώνετε ζωντανοί και να θάβεστε πεθαμένοι και τόση λεφτεριά, όσο να κάνετε τη φυσική σας ανάγκη στη ρεματιά, όταν δε σας βλέπει χωροφύλακας…
Κι όταν βυθίζεται το μάτι σας πέρα στο γαλάζιο πέλαγος, όπου πάνε κι έρχονται καΐκια και φρεγάδες κουβαλώντας από το στόμα του Νείλου κι απ’ τον Κιμμέριο Βόσπορο κι απ’ τις Ηράκλειες στήλες σιτάρι, χάλκωμα, μετάξι και γυναίκες, περηφανέβεστε, πως είναι δικά σας, γιατί ναι «εθνικά»! Και κανένας δε συλλογάται, πως όλα τ’ αγαθά μαζέβονται σε λίγα χέρια. Ατζέμηδες, Μοραΐτες, Φηβαίοι και Κορθιώτες σας σκοτώνουνε μια φορά μα τα χέρια τ’ αδερφικά σας σφίγγουνε το καρύδι του λαρυγγιού σ’ όλη σας τη ζωή και σας δολοφονούνε κάθε μέρα. Όχι μονάχα τίποτα δικό σας γύρα, μα κι όλος ο εαφτός σας κι η ψυχή σας είναι δικά τους.''
Κι όταν βυθίζεται το μάτι σας πέρα στο γαλάζιο πέλαγος, όπου πάνε κι έρχονται καΐκια και φρεγάδες κουβαλώντας από το στόμα του Νείλου κι απ’ τον Κιμμέριο Βόσπορο κι απ’ τις Ηράκλειες στήλες σιτάρι, χάλκωμα, μετάξι και γυναίκες, περηφανέβεστε, πως είναι δικά σας, γιατί ναι «εθνικά»! Και κανένας δε συλλογάται, πως όλα τ’ αγαθά μαζέβονται σε λίγα χέρια. Ατζέμηδες, Μοραΐτες, Φηβαίοι και Κορθιώτες σας σκοτώνουνε μια φορά μα τα χέρια τ’ αδερφικά σας σφίγγουνε το καρύδι του λαρυγγιού σ’ όλη σας τη ζωή και σας δολοφονούνε κάθε μέρα. Όχι μονάχα τίποτα δικό σας γύρα, μα κι όλος ο εαφτός σας κι η ψυχή σας είναι δικά τους.''
Μη συνεχίζεις μού είπαν. Απορίφτηκες...
Και σε μένα ήρθε στο νου μου μια φωτογραφία.
Κι αν πω ότι τα πρόβατα είναι πιο ελεύθερα από τους μαθητές, θα είμαι άδικος;
Κίτσος ο Αθαμάνας Για την φιλοξενία
http://romiazirou.blogspot.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου