''Οσοι έχετε σπίτι πουλήστε το για να ζήσετε''. Ο ΟΟΣΑ προβλέπει δύσκολα χρόνια για τους συνταξιούχους και προτείνει. Μειώσεις συντάξεων με εισοδηματικά, περιουσιακά κριτήρια

Την περικοπή συντάξεων όχι σε οριζόντιο επίπεδο αλλά με τη θέση σε ισχύ εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων επεξεργάζεται, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης ώστε να αποφύγει η κυβέρνηση τον σκόπελο των οριζόντιων περικοπών. Τη συγκεκριμένη πρόταση φέρεται να έχει κάνει η ομάδα Ράιχενμπαχ μέσω των τεχνικών κλιμακίων στα υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και συγκεντρώνει, όπως φαίνεται, την προσοχή της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου. Με βάση λοιπόν αυτό το εναλλακτικό σχέδιο και εφόσον αυτό περάσει, οι όποιες περικοπές γίνουν εντός του 2014 στις συντάξεις θα γίνονται με βάση τα έτερα (πέραν της σύνταξης) εισοδήματα ενός συνταξιούχου. Ετσι, αν κάποιος έχει εισοδήματα από άλλες πηγές (για παράδειγμα, ενοίκια ή χωράφια που παράγουν προϊόντα) τότε θα περικόπτεται η σύνταξή του ώστε να σωθεί το ασφαλιστικό σύστημα!!! Σύμφωνα δε με την πρόταση Ράιχενμπαχ, θα λαμβάνει υπόψη και η ακίνητη περιουσία του συνταξιούχου, ακόμη και αν αυτή δεν παράγει εισοδήματα.

Η οικονομική κρίση και τα προγράμματα λιτότητας χτυπούν πλέον και τους συνταξιούχους του αναπτυγμένου κόσμου, προειδοποιεί ο ΟΟΣΑ και προτείνει μεταξύ άλλων ως λύση για τη μελλοντική τους επιβίωση την πώληση του σπιτιού τους. Στην έκθεσή του Pensions at a Glance 2013 -που έδωσε χθες στη δημοσιότητα- ο διεθνής οργανισμός υποστηρίζει ότι οι χαμηλοσυνταξιούχοι προστατεύτηκαν σε μεγάλο βαθμό από τις περικοπές που πραγματοποιήθηκαν στις περισσότερες χώρες-μέλη του και θα λάβουν περίπου το 70% όσων κέρδισαν στην καριέρα τους. Οι μεσαίου εισοδήματος συνταξιούχοι όμως, όπως σημειώνει, θα λάβουν μόνο το 54% αυτών που δικαιούνται και θα βρεθούν πιθανότατα αντιμέτωποι με τον κίνδυνο μιας μεγάλης υποβάθμισης των συνθηκών διαβίωσής τους.

Η έκθεση διαπιστώνει ότι οι δαπάνες για τα συνταξιοδοτικά συστήματα -που κατά μέσο όρο απορροφούν σήμερα περίπου το 20% των δημόσιων δαπανών στις 34 χώρες-μέλη του- περιορίστηκαν κάπως από τη λήψη σειράς μέτρων, όπως η αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης, το πάγωμα ή η μείωση των συντάξεων. Τα μέτρα αυτά όμως -που εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο μεταρρυθμίσεων για την εξοικονόμηση πόρων και τη διατηρησιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων- δεν θα σταθούν αρκετά για την κάλυψη του αυξημένου μελλοντικού κόστους, καθώς το προσδόκιμο ζωής και οι υπερήλικοι πληθυσμοί αυξάνονται ραγδαία.

  

Ο ΟΟΣΑ προβλέπει ότι ώς το 2050 το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης στις περισσότερες χώρες-μέλη του θα έχει φτάσει τα 67 χρόνια. Κάτι που σημαίνει 3,5 χρόνια κατά μέσο όρο περισσότερη εργασία για τους άντρες και 4,5 χρόνια για τις γυναίκες. Σε αυτή την περίοδο το προσδόκιμο ζωής θα έχει εκτοξευθεί, και αυτό σημαίνει ότι παρά τον μεγαλύτερο εργασιακό βίο οι συντάξεις θα πρέπει να καταβάλλονται για περισσότερο χρόνο σε σχέση με σήμερα. Για παράδειγμα, κατά μέσο όρο στις χώρες του ΟΟΣΑ, όσες γυναίκες είναι ηλικίας 65 ετών μεταξύ 2010 και 2015 προβλέπεται ότι θα ζήσουν ακόμη 20,8 χρόνια. Μεταξύ 2060 και 2065, οι ανάλογης ηλικίας γυναίκες αναμένεται ότι θα ζήσουν πέντε χρόνια περισσότερο από τις πρώτες. Ομοίως οι άνδρες ηλικίας 65 ετών -μεταξύ 2010-2015- αναμένεται να ζήσουν ακόμη 17,4 χρόνια. Το 2060-65 προβλέπεται ότι θα ζουν 21,9 χρόνια περισσότερο. Με βάση αυτά τα σενάρια (αύξησης του προσδόκιμου ζωής) εκτιμάται ότι η καταβολή σύνταξης σε έναν 65χρονο έπειτα από 50 χρόνια θα είναι κατά 20% πιο ακριβή.

Ετσι ο ΟΟΣΑ προειδοποιεί ότι θα χρειαστούν περαιτέρω πολιτικές προκειμένου να καλυφθεί το αυξανόμενο κόστος των συνταξιοδοτικών συστημάτων στο μέλλον. Στην έκθεσή του ο οργανισμός δεν εξετάζει φυσικά το ενδεχόμενο καταβολής μεγαλύτερων εισφορών από τα κέρδη των εργοδοτών για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού.

Αντίθετα αφιερώνει ειδικό κεφάλαιο στον πλούτο των συνταξιούχων και ειδικά αυτόν που προκύπτει από τα ιδιόκτητα σπίτια τους, τη νέα λεία των «αρπακτικών της κρίσης». Εντελώς διαστροφικά η έκθεση εξετάζει το ενδεχόμενο η λύση στη χρηματοδότηση των μελλοντικών συνταξιοδοτικών συστημάτων να προέλθει από την αξία των σπιτιών των συνταξιούχων. Με μεγάλη μαεστρία διαχωρίζει τους συνταξιούχους σε δύο κατηγορίες: α. αυτούς που έχουν σπίτι και β. αυτούς που δεν έχουν. Διαπιστώνει ότι ένας μεγάλος αριθμός πολιτών ηλικίας άνω των 55 ετών στις αναπτυγμένες χώρες έχουν το δικό τους σπίτι (77%) και άρα μικρότερη ανάγκη σύνταξης σε σχέση με αυτούς που δεν έχουν. Προτείνει έτσι μια σειρά μέτρων εκμετάλλευσης του πλούτου που ενέχουν τα σπίτια. Οπως για παράδειγμα η πώληση μεριδίου ή και ολόκληρου του σπιτιού στο οποίο μένουν οι συνταξιούχοι προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες που δεν θα εξυπηρετούνται από τη μειωμένη σύνταξη που θα τους καταβάλλεται. Τι κι αν οι άνθρωποι αυτοί πλήρωναν για μια ζωή εισφορές.

Του Μπάμπη Μιχάλη

www.efsyn.gr