"Γιατί δεν αντιδρούν οι Έλληνες;" ...Αυτή την απορία έχουν, ακόμη και εκείνοι που επιβάλλουν τα μέτρα, πώς γίνεται ένας λαός να είναι τόσο υποταγμένος όταν καταστρέφεται;

Σε πρόσφατο άρθρο του ο γνωστός οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί απορούσε πως αντέχουν οι Έλληνες και δεν εξεγείρονται μετά από πέντε χρόνια ύφεσης και τρία χρόνια καταστρεπτικών μνημονίων που πλέον αποδείχθηκε ότι δεν δίνουν διέξοδο.

Την ίδια απορία έχουν ακόμη και εκείνοι που επιβάλλουν τα μέτρα, πώς γίνεται ένας λαός να είναι τόσο υποταγμένος όταν καταστρέφεται; 

Η ελληνική κοινωνία έχει υποστεί τα πάντα επιβεβαιώνοντας εκείνους που λένε ότι στο συλλογικό κοινωνικό DNA του Έλληνα είναι ο ραγιαδισμός που διαμόρφωσαν οι αιώνες σκλαβιάς και υποτέλειας. Πρώτοι οι γερμανοί με τον γνωστό εθνικό τους χαρακτήρα και στην συνέχεια όποιος μικρομεσαίος πολιτικός της Ευρώπης ή γραφειοκράτης των Βρυξελλών θέλει εκστομίζει και ένα προσβλητικό σχόλιο για την Ελλάδα και τους Έλληνες. Το ότι στην Γερμανία έχει γίνει κυρίαρχο θέμα το πώς θα συμπεριφερθούνε στην Ελλάδα είναι αποκαλυπτικό ότι την αντιμετωπίζουν σαν αποικία αλλά και για το ότι τελικά ο ναζισμός είναι στο δικό τους συλλογικό DNA. Κι ας είναι οι Γερμανοί που έχουν βγει οφελημένοι από την ελληνική κρίση. Μόλις προ δύο εβδομάδων το υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας απαντώντας σε ερώτηση στο κοινοβούλιό τους είπε ότι στα χρόνια της ελληνικής κρίσης έχει βγάλει 41 δις ευρώ. Δεν είναι κακή μπίζνα. Ούτε γι αυτό όμως ούτε και για το ότι μιλούν για την Ελλάδα σαν να είναι αποικία τους υπήρξε Έλληνας πολιτικός που να κάνει μία δήλωση. Ίσως γιατί οι έλληνες πολιτικοί -και όχι μόνο ο Στουρνάρας- είναι θαυμαστές των Γερμανών. 

Δεν υπάρχει άλλος λαός ακόμη και από εκείνους που έχουν παρόμοια προβλήματα  και είναι σε κρίση που να έχει ανεχθεί τέτοια υποβάθμιση του βιοτικού του επιπέδου και παράλληλα τόσες προσβολές και εξευτελισμούς χωρίς να έχει κάνει έστω μία μεγάλη διαδήλωση. Οι Ισπανοί είναι συνέχεια στους δρόμους, δεν απέφυγαν τα μέτρα αλλά δεν έχουν μνημόνιο ούτε υφίστανται τους ίδιους εξευτελισμούς. Ακόμη και οι Πορτογάλοι από καιρό σε καιρό κάνουν μία μεγάλη διαδήλωση και απειλούν το σύστημα. Όσο για τους Ιταλούς εκείνοι απέρριψαν τον εκλεκτό των αγορών και της Μέρκελ, Μόντι και της έστειλαν τον Μπερλουσκόνι με τον Γκρίλιο δείχνοντας ότι απορρίπτουν τους εκβιασμούς Βερολίνου-Βρυξελλών. 

Η στάση της ελληνικής κοινωνίας δεν έχει πολιτική εξήγηση, μόνο ψυχολογική. Μία τέτοια εξήγηση δίνει στο εξαιρετικό του βιβλίο "Μιλώ για την κρίση με το παιδί" από τις εκδόσεις Μεταίχμιο ο Ψυχολόγος κ. Νίκος Σιδέρης. Υποστηρίζει με επιστημονικούς όρους ότι η ελληνική κοινωνία μέσα από την διαβουκόλησή της από την πολιτική τάξη και τα πρόθυμα ΜΜΕ του συστήματος έχει φθάσει σε απόγνωση. Η ψυχολογική εμπλοκή που της επέβαλαν μετά από χρόνια ψυχολογικού πολέμου - "διπλός δεσμός είναι ο επιστημονικός όρος"- περιγράφεται ως εξής: "αν δεν αντιδράσεις στο μνημόνιο καταστράφηκες, αν αντιδράσεις στο μνημόμιο πάλι καταστράφηκες, αν σκέπτεσαι και αναζητάς εναλλακτικές λύσεις πάλι κινδυνεύεις να καταστραφείς γιατί το μνημόνιο είναι μονόδρομος". Το υποκείμενο περιέρχεται σε απόγνωση, που ψυχολογικά είναι ένα στάδιο μετά την απελπισία, παγώνει και σταματά ακόμη και να αντιδρά, σαν εκείνον που ενώ πνίγεται δεν προσπαθεί να σωθεί. Το τελευταίο στάδιο είναι να σταματήσει ακόμη και να σκέπτεται. Έτσι η διάλυση του κοινωνικού ιστού, η μείωση των μισθών, η κατάργηση του κοινωνικού κράτους, οι αποσάθρωση της Υγείας και της Παιδείας, οι απολύσεις, η ανεργία βαπτίζονται "μεταρρύθμιση" και όσοι αντιδρούν αποδοκιμάζονται και ενοχοποιούνται σαν "αντιδραστικοί και οπαδοί του χθες" κι ας ήταν αυτό το χθες πολύ καλύτερο ως κοινωνική θέσμιση από το εφιαλτικό αύριο που εμπνεύστηκε η γερμανική τάξη και επιβάλλει ασμένως το ελληνικό πολιτικό σύστημα σε αγαστή συνεργασία με τα κυρίαρχα ΜΜΕ. 

Το ερώτημα βέβαια είναι αν υπάρχει διέξοδος από αυτή την εφιαλτική κατάσταση; Φυσικά και υπάρχει, μόνο που προυποθέτει την ψύχραιμη και νηφάλια σκέψη, ενημέρωση και επεξεργασία των πληροφοριών και κυρίως να υπερνικήσει μία ολόκληρη κοινωνία τον φόβο της και να ανακτήσει την αξιοπρέπειά της και την εμπιστοσύνη στις δυνάμεις της. Και φυσικά  να ξεκινήσει εκδιώκοντας το πολιτικό σύστημα και τους συνεργάτες του που πρώτα την έφεραν στην "απόγνωση" και μετά την ερμηνεύουν ως συναίνεση στην πολιτική τους.

Σπύρος Γκουτζάνης

www.protothema.com