Η αυτοδιοίκηση σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, είναι ένας κατεξοχήν δημοκρατικός θεσμός, παρόλες τις παρεμβάσεις που πολλές φορές κινδύνευσαν να αλλοιώσουν τον χαρακτήρα της. Είναι ο μοναδικός θεσμός, τώρα στα χρόνια της κρίσης και της ανθρώπινης παρακμής, που ασκεί κοινωνικές πολιτικές, που έχει αρχίσει να δημιουργεί ένα δίκτυο αλληλεγγύης στους πολίτες που έχουν άμεσα ανάγκη και γενικότερα, μπορεί να παίξει ένα ρόλο ανακούφισης των οικογενειακών προϋπολογισμών των νοικοκυριών μέσω της ελάφρυνσης των δημοτικών τελών και άλλα.

Η Τοπική αυτοδιοίκηση είναι επίσης ένας κατεξοχήν πολιτικός και κοινωνικός θεσμός, παρόλα τα προβλήματα δυσλειτουργικότητας που εν πολλοίς οφείλονται στην άθλια παρέμβαση μιας αναποτελεσματικής και απόλυτα γραφειοκρατικής δομής των αρμόδιων υπουργείων. 

Είναι ο μοναδικός θεσμός που μπορεί να είναι δίπλα στον πολίτη, που μπορεί με αποφάσεις των δημοτικών συμβουλίων να δίνει αρμοδιότητες αποφασιστικού χαρακτήρα στους πολίτες, που μπορεί να φέρει τον πολίτη στο κέντρο των αποφάσεων, που μπορεί να ενισχύσει, αν πολιτικά οι πλειοψηφίες αποφασίσουν σχετικά, θεσμούς άμεσης δημοκρατίας και συμμετοχής.

Όμως αυτή η Τοπική Αυτοδιοίκηση, στην εποχή των βάρβαρων επιλογών αποδιάρθρωσης κάθε τι του κοινωνικού, δέχεται σφοδρότατες επιθέσεις από την κυβέρνηση, στο όνομα της επιβολής των πιο ακραίων νεοφιλελεύθερων επιλογών.

Στο μνημόνιο 3 έχουν περιληφθεί διατάξεις που αν υλοποιηθούν θέτουν τέρμα σε αυτό τον θεσμό, αφού προβλέπεται μεταξύ άλλων η απόδοση σε ιδιώτες όλων των δραστηριοτήτων που παράγουν οικονομικό αποτέλεσμα, ακόμα και αυτών που από πρώτη ματιά δεν δημιουργούν εύκολα την έννοια του κέρδους για τον ιδιώτη που θα ήθελε να ασχοληθεί κερδοσκοπικά με αυτά.

Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι θα δοθεί σε ιδιώτες η αποκομιδή των απορριμμάτων και έτσι θα δημιουργηθούν έσοδα από την απόλυση των εργαζόμενων στις υπηρεσίες καθαριότητας, επίσης θα δοθεί σε ιδιώτες η διαχείριση των νερών, μέσω της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΔΑΠ και της κατάργησης των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης που υπάρχουν στην περιφέρεια και κρατούν χαμηλά τα σχετικά τιμολόγια, άλλες απολύσεις και από εκεί, θα δοθεί σε ιδιώτες να ασκούν πλευρές της κοινωνικής πολιτικής των δήμων, πρώτο παράδειγμα η ανάθεση σε εύλογο χρονικό διάστημα στο ΙΚΑ και από εκεί σε ιδιωτικά μαγαζιά της λειτουργίας του προγράμματος «βοήθεια στο σπίτι» και το πιο κραυγαλέο από όλα είναι ότι θα χρηματοδοτηθεί από Ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό μέσο, η ανέγερση και εκμετάλλευση από ιδιώτες 20 σχολικών μονάδων, σε πρώτη πιλοτική φάση.

Παράλληλα με όλα αυτά, το τελευταίο διάστημα πυκνώνουν οι πληροφορίες για το κλείσιμο ή την συγχώνευση όλων των Νομικών προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου των δήμων. Μιλάμε για τα νομικά πρόσωπα που χειρίζονται θέματα κοινωνικής πολιτικής όπως και λειτουργίας των ΚΑΠΗ, των παιδικών σταθμών και άλλων παρόμοιων δραστηριοτήτων και των κοινωφελών δημοτικών επιχειρήσεων που ασκούν, όπου υπάρχουν, ανάλογες δραστηριότητες. Να θυμίσουμε ότι η αυτοδιοίκηση μετά την εφαρμογή του Καλλικράτη, είναι ο μοναδικός θεσμός του ευρύτερου κράτους που έχει υποστεί μείωση κατά 70% των φορέων που κατείχε με παράλληλη περικοπή περίπου του 50% των επιχορηγήσεων που με βάση νόμους λάμβανε από το κράτος.

Όλα αυτά στο όνομα της εφαρμογής από την τρικομματική κυβέρνηση μιας ακραίας νεοφιλελεύθερης πολιτικής απολύσεων υπαλλήλων και αποδόμησης κάθε τι του κοινωνικού που τόσα χρόνια πριν με κόπο είχε οικοδομηθεί.

Ας μην ξεχνάμε πως με το κλείσιμο των νομικών προσώπων των δήμων πετιούνται κυριολεκτικά στο δρόμο, βορά στην ανεργία και την απαξίωση, εκατοντάδες εργαζομένων, διευρύνοντας έτσι το φοβερό αριθμό των ανέργων της χώρας, αλλά ποιος νοιάζεται από αυτούς. Να σημειώσω ότι όλες οι εξαγγελίες για μικρά επιδοτούμενα προγράμματα ενίσχυσης των ανέργων δεν είναι τίποτα άλλο από την ανακύκλωση της ανεργίας χωρίς προοπτική για την ανάπτυξη θέσεων πλήρους απασχόλησης.

Ας μη ξεχνάμε επίσης πως αυτή η επίθεση στην αυτοδιοίκηση, αποτελεί επίθεση στον σκληρό πυρήνα των δομών του κοινωνικού κράτους το οποίο η τρικομματική έχει βάλει στο στόχαστρο της. 

Ας αναλογιστούμε αύριο, ποιος θα ασκεί τις πολιτικές για τους υπερήλικες, για τα παιδιά, για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, ποιος θα λειτουργεί τα κοινωνικά παντοπωλεία, τα αντίστοιχα φαρμακεία, τα δημοτικά ιατρεία και με ποιο τρόπο θα λειτουργούν όλες οι δομές κοινωνικής υποστήριξης, αφού και οι προσλήψεις έχουν απαγορευτεί και οι θεσμοί, που μέχρι τώρα τα λειτουργούν όλα αυτά, θα διαλυθούν.

Σε όλο αυτό το ζοφερό περιβάλλον, σε όλη αυτή την λαίλαπα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών σε βάρος της αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας τελικά, πρέπει να υπάρξει αντίσταση. 

Αντίσταση καταρχήν, πέρα από κομματικές επιλογές,  από τα συνδικαλιστικά όργανα των αιρετών και των εργαζομένων, ας αφήσει η ΚΕΔΕ την μονοσήμαντη, σημαντική μεν  αλλά όχι αναγκαία και ικανή, ενασχόληση μόνο με τα οικονομικά και ας σηκώσει το ανάστημα της ενάντια σε αυτές τις επιλογές. Οι αιρετοί εκπρόσωποι στα συνδικαλιστικά όργανα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι σε λίγο καιρό θα είναι αρμόδιοι μόνο για τα δημοτολόγια και τίποτα άλλο. Η αντίδραση πρέπει να είναι καθολική και συντριπτική, με δεδομένο ότι οι αιρετοί δεν κινδυνεύουν από την προσφιλή πολιτική της τρικομματικής κυβέρνησης Σαμαρά, την πολιτική δηλαδή των επιστρατεύσεων που θυμίζουν άλλες, αλήστου μνήμης, εποχές. Ας επιλέξουν τον δρόμο του αγώνα και όχι της συνδιαλλαγής. 

Από την άλλη και η συνδικαλιστική ηγεσία των εργαζόμενων στους ΟΤΑ, παρόλες τις δυσκολίες, πρέπει να συντονίσει την δράση της, αν σήμερα χαθούν κάποια μεροκάματα από απεργιακές κινητοποιήσεις πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι αύριο θα χαθεί η κάθε δυνατότητα για αξιοπρέπεια στην εργασία και την διαβίωση.

Αντίσταση όμως και από την κοινωνία σε τοπικό και πανελλαδικό επίπεδο, η αυτοδιοίκηση δεν αφορά, όπως αποδείχθηκε πιο πάνω, μόνο τους αιρετούς και όσους εργάζονται στους δήμους, αφορά όλους μας, αφορά τη ζωή μας στη πόλη, αφορά την δυνατότητα όλων μας να απολαμβάνουμε κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υποστήριξης στη γειτονιά μας. Η αφασία και ο κοινωνικός αυτοματισμός, όπου μια ομάδα στρέφεται εναντίον της άλλης αποτελεί το όπλο όσων αύριο θα στραφούν  απέναντι σε κάθε άλλη κοινωνική ομάδα για να επιτελέσουν τους σκοπούς τους.

Επιπλέον η συγκυβέρνηση έχει αρχίσει να παίζει τυχοδιωκτικά παιχνίδια με το εκλογικό σύστημα με μόνο σκοπό να περιορίσει την συντριβή των συνδυασμών που σκοπεύει να υποστηρίξει στις επερχόμενες εκλογές. Η μόνη ρύθμιση αλλαγής του εκλογικού συστήματος που μπορεί να γίνει αποδεκτή είναι η καθιέρωση της απλής αναλογικής.

Όλα τα παραπάνω αφορούν τις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές και το πολιτικό διακύβευμα τους, τις πόλεις μας. 

Οι Δήμοι, ο κάθε ένας από μας δεν μπορεί να μένουμε αδρανείς. 

Σε αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι ο κάθε ένας πρέπει να επιλέξει ποιόν δρόμο θα ακολουθήσει. 

Αν θα ακολουθήσει τον δρόμο της υποταγής και της απλής διαχείρισης της καταστροφής της Αυτοδιοίκησης και των πόλεων κατά συνέπεια.

ή

Αν θα επιλέξει τον δρόμο της συνεργασίας, της ενότητας και της πάλης για να μην αλλοιωθούν τα χαρακτηριστικά της αυτοδιοίκησης για να μείνουν αλώβητες οι δομές κοινωνικής υποστήριξης, για να μην απολυθεί κανένας από τους εργαζόμενους στον χώρο.

Από την άλλη πλευρά πρέπει να αναπτυχθεί ένα δημιουργικό κίνημα πολιτών που να ασπάζεται τις παραπάνω επιλογές της αντίστασης, και θα δίνει το πράσινο φως για ένα νέο ξεκίνημα για την ανασυγκρότηση και ανάπτυξη των Ελληνικών πόλεων, με χαρακτηριστικά κοινωνικής αλληλεγγύης και συνοχής, με άρωμα λαϊκής συμμετοχής και άμεσης δημοκρατίας, με την ενεργοποίηση των συλλόγων σε κάθε γειτονιά και την αξιοποίηση όλων των ομάδων πολιτών που έχουν δημιουργηθεί για διάφορα τοπικά και γενικότερα θέματα, με διάθεση για να αλλάξουμε την ρότα της σύγχρονης  πόλης, για να ξαναβρεθούμε στην γειτονιά, για να ξαναβρούμε την πόλη μας που χάθηκε κάτω από τον ίσκιο των προβλημάτων που δημιουργεί η κρίση, για να δώσουμε στους νέους ανθρώπους την ορμή και την ελπίδα της δημιουργίας, για να αποκτήσουμε δήμους πρότυπα δημοκρατικής, συμμετοχικής και διαφανούς λειτουργίας.

Για όλα αυτά όλες οι παρατάξεις έχουν την υποχρέωση, πέρα από κομματικούς υπολογισμούς, να σκεφτούν σοβαρά την ανάγκη της συνεργασίας, πολύ περισσότερο οι παρατάξεις που αυτοτοποθετούνται στον χώρο της προόδου και της αριστερής σκέψης.

Οι καιροί ου μενετοί, οι αντίπαλοι δεν περιμένουν, τα προβλήματα απαιτούν άμεσες και ριζοσπαστικές επιλογές και λύσεις.

Του Ανδρέα Νεφελούδη

  Ο Ανδρέας Νεφελούδης είναι δημοτικός σύμβουλος Νέας Σμύρνης, στέλεχος της ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ

www.tvxs.gr