Κοινωνικό κραχ και άνεργη ανάκαμψη «βλέπει» ο Σ.Ρομπόλης του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ.

Σάββας Ρομπόλης, καθηγητής οικονομικών κοινωνικής πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και επιστημονικός διευθυντής στο Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ

Εργατική Πρωτομαγιά με τις προβλέψεις να μιλούν για πραγματική ανεργία στο 35% φέτος, την αγορά εργασίας πλήρως απορρυθμισμένη, τους εργαζόμενους απελπισμένους, έχοντας χάσει το 50% της αγοραστικής δύναμής τους, τα διεθνή ινστιτούτα και τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας να μιλούν ανοιχτά πια για ανθρωπιστική κρίση, αδιέξοδες πολιτικές, και να φοβούνται κοινωνική έκρηξη.

Το κραχ ανεργίας που η Ελλάδα βιώνει εδώ και δύο χρόνια, μετεξελίχθηκε σε κοινωνικό κραχ, άλλο ένα «επίτευγμα» της εφαρμοζόμενης πολιτικής βίαιης λιτότητας, που συνεχίζεται επίμονα, παρά το γεγονός ότι πλέον είναι χειροπιαστές και αδιαμφισβήτητες οι αποδείξεις ότι οι απώλειες και οι παρενέργειες που προκαλεί ξεπερνούν κατά πολύ τα όποια δημοσιονομικά οφέλη, τονίζει στο in.gr ο Σάββας Ρομπόλης, πανεπιστημιακός και επιστημονικός διευθυντής στο Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ. 

Η εικόνα της ελληνικής αγοράς εργασίας σήμερα είναι αυτή της πλήρους απορρύθμισης επισημαίνει, μιλώντας για επιστροφή στις συνθήκες του 19ου αιώνα.

Σοκάρει δε λέγοντας ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί περαιτέρω τα επόμενα χρόνια, καθώς, πέραν της κατάλυσης του εργατικού δικαίου, επιπλέον λόγος που αυτό θα συμβεί είναι η μεγάλη δυσκολία να απορροφηθεί το τεράστιο απόθεμα των ανέργων που έχει δημιουργηθεί και θα συνεχίζει να παράγεται τουλάχιστον μέχρι το 2020 -το γεγονός ότι ο ρυθμός αύξησής του θα είναι μικρότερος, δεδομένων των μεγεθών έχει μάλλον μικρή σημασία.

Άλλωστε ο κυνισμός της αγοράς θέλει το όχημα για τη διάθεση των αποθεμάτων να είναι οι μεγάλες εκπτώσεις. 

Ο κ. Ρομπόλης δεν συμμερίζεται την αισιοδοξία που εκφράζει έντονα τις τελευταίες ημέρες η κυβέρνηση για επιστροφή της ανάπτυξης και ανάσχεση του ρυθμού αύξησης - κάποιοι δεν δίστασαν να μιλήσουν και για μείωση- της ανεργίας ήδη από το 2014. 

Κατά την άποψή του το αρνητικό πρόσημο της ύφεσης θα αντικατασταθεί το 2015 από μικρή ανάκαμψη της τάξης του 0,5% του ΑΕΠ. Η ανάκαμψη θα είναι αργή, ασθενής και σίγουρα «άνεργη» εξηγεί, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι η αποκλιμάκωση της ανεργίας στα επίπεδα κάτω του 10% θα συντελεσθεί το 2025-2027. 

Ο υψηλός κατώτατος μισθός συνδέεται με αύξηση της απασχόλησης, ενώ αντίθετα ο χαμηλός κατώτατος μισθός συνδέεται με υψηλή ανεργία.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η ανάλυσή του για το πώς συνδέεται η ανεργία με το ρυθμό ανάπτυξης, τις επενδύσεις, αλλά και το ύψος του κατώτατου μισθού.

Στην εφ' όλης της ύλης συνέντευξή του, ο καθηγητής οικονομικών κοινωνικής πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο προβλέπει νέες μειώσεις συντάξεων λόγω της «δεινής κατάστασης των ασφαλιστικών ταμείων». 

Μιλά για την μετατροπή του κοινωνικού κράτους σε κράτος φιλανθρωπίας, θέμα που αναλύει και στο πρόσφατο βιβλίο του «Οικονομική κρίση και κοινωνικό κράτος» (Εκδόσεις: Επίκεντρο), εντοπίζοντας τους κινδύνους που εγκυμονεί η εξέλιξη αυτή. Αναγνωρίζει πλήρως την σημασία και την ανεκτίμητη αξία -κυρίως στην παρούσα συγκυρία- των κινήσεων αλληλεγγύης εφιστά ωστόσο την προσοχή στην παγίδα να καλλιεργηθεί η ιδέα ότι μπορούν να υποκαταστήσουν το θεσμοθετημένο κοινωνικό κράτος.

Δεν αποφεύγει τις ερωτήσεις για τη στάση των συνδικάτων, ενώ σε ο,τι αφορά την αντίδραση των πολιτών, -ερώτημα που του θέτουν συχνά στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπως λέει-, απαντά με τη ψυχραιμία και τη διορατικότητα που σου εξασφαλίζει η γνώση: «μελετώ συστηματικά τη βιβλιογραφία για την κρίση του '29. Σε μια ομιλία του, στο 8ο συνέδριο του Δημοκρατικού κόμματος των ΗΠΑ (2/07/1932) που τον έχρισε υποψήφιο πρόεδρο για τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου του 1932, ο Ρούσβελτ αναρωτιόταν πώς είναι δυνατόν με τόσα που έχει υποστεί ο λαός να μην έχει αντιδράσει δυναμικά;»

Δέχεται την ερμηνεία που δίνουν πολλοί ότι ο φόβος και η μη ανάδειξη αξιόπιστης εναλλακτικής λύσης ή η αδυναμία κατανόησής της οδηγεί τον κόσμο σε αυτή την φαινομενικά παθητική στάση και ίσως αυτός είναι και ο λόγος που στην εισαγωγή του βιβλίου του αναφέρει, ότι μέσω της ανάλυσης της οικονομικής κρίσης και των συνεπειών της ακολουθούμενης πολιτικής που έχει «αποτύχει παταγωδώς», επιδιώκεται: 

«Να αυξηθεί η πίεση, διαμέσου της μεταμόρφωσης του απελπισμένου και φοβισμένου πολίτη σε ενημερωμένο, συνειδητοποιημένο και κοινωνικά ενεργό, προκειμένου να επιβληθεί η αλλαγή πορείας στην ευρωπαϊκή και ελληνική πολιτική αντιμετώπισης της κρίσης χρέους».

Αναδεικνύοντας τις ευρωπαϊκές διαστάσεις που λαμβάνει πλέον η ανεργία, η παραγωγική καθίζηση και η ύφεση, κρούει ξανά τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας ότι η Ευρώπη απαιτείται να εγκαταλείψει τις ακολουθούμενες πολιτικές λιτότητας «που παραλύουν την οικονομία και την κοινωνία», να ανασυγκροτηθεί και να αναζητήσει στο σύνολό της νέο αναπτυξιακό και παραγωγικό μοντέλο, με αποκατάσταση της οικονομικής ισορροπίας μεταξύ πλεονασματικών και ελλειμματικών κρατών στο εσωτερικό της. 

Και αν η διατύπωση της άποψης αυτής από την πλευρά του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ -και όχι μόνο- δεν αποτελεί κάτι νέο, αφού έγκαιρα σχεδόν από την αρχή της κρίσης είχε προβλέψει τις αρνητικές εξελίξεις και είχε επισημάνει τους κινδύνους, το νέο και ιδιαιτέρως ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι πλέον τους φόβους και τους προβληματισμούς αυτούς δείχνουν να συμμερίζονται και αξιωματούχοι της ΕΕ. Οι ανισότητες μεταξύ των κρατών - μελών αποτελούν απειλή για τη συνοχή της Ευρωζώνης, υπογράμμισε στις αρχές της εβδομάδας ο αρμόδιος για την Απασχόληση Ευρωπαίος επίτροπος, προειδοποιώντας πως αν οι πλεονασματικές χώρες δεν συμμορφωθούν, η Ευρωζώνη θα διαλυθεί. «Η συνοχή είναι ήδη κατά το ήμισυ χαμένη», τόνισε σε συνέχεια των δηλώσεων κατά της λιτότητας του Ζοζέ Μπαρόζο, του Μάρτιν Σουλτς, αλλά και του ΔΝΤ, δειλά ακόμη και από τον Όλι Ρεν.

Ακριβώς αυτή την διαφαινόμενη στροφή της Ευρώπης ως προς την υποστήριξη της λιτότητας, επισημαίνει ο κ. Ρομπόλης, και υπογραμμίζοντας ότι οι φωνές αμφισβήτησης των ακολουθούμενων αδιέξοδων πολιτικών λιτότητας πληθαίνουν και ακούγονται πλέον και στα επίσημα γραφεία των Βρυξελλών -κάτι ωστόσο που η Ελλάδα δεν εκμεταλλεύεται όπως θα έπρεπε- αφήνει αχτίδα ελπίδας ότι μπορεί να ανατραπεί η πορεία πριν την πλήρη παραγωγική κατάρρευση και κινεζοποίηση της Ελλάδας και του ευρωπαϊκού Νότου, που ούτως ή άλλως, όπως εξηγεί, μακροπρόθεσμα δεν αποτελεί λύση ούτε για αυτούς που σήμερα την προωθούν. 

Αργυρώ Π. Τσατσούλη

www.in.gr