Η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική.

Η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την εβδομάδα 11-14 Μαρτίου 2013 είχε ως στόχο τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της ΕΕ. Δυστυχώς, η απόφαση για «πρασίνισμα» της ΚΑΠ δεν είναι αντάξια των στόχων να βελτιώσουμε τον αντίκτυπο της γεωργίας στη βιοποικιλότητα και την κλιματική αλλαγή, να στηρίξουμε τους νέους, τους μικρούς και μεσαίους αγρότες, τη βιώσιμη ανάπτυξη της υπαίθρου.

Η νέα ΚΑΠ σπαταλά δημόσιους πόρους σε μεγάλες γεωργικές επιχειρήσεις και μεγάλους γαιοκτήμονες, που δεν χρειάζονται τη χρηματοδότηση για να συνεχίσουν και χρηματοδοτήσεις προς ασφαλιστικές εταιρίες εξασφαλίζοντας έτσι τα κέρδη τους. Δεν υιοθετήθηκε η πρόταση των Πράσινων για ανώτατο ύψος επιδοτήσεων ανά αγρότη και παραγωγό 100.000 ευρώ, ώστε να μη καρπώνονται οι μεγάλο-αγρότες και η αγρο-βιομηχανία μεγάλο μέρος των επιδοτήσεων. Αν η πρόταση ψηφιζόταν, περίπου 5 δις ευρώ ετησίως θα μπορούσαν να κατευθυνθούν στη στήριξη των νέων αγροτών, στην έρευνα και τη βιώσιμη ανάπτυξη της υπαίθρου.

Οι όποιες οικολογικές ρυθμίσεις προβλέπονται, έχουν αποδυναμωθεί, είναι άτολμες, προαιρετικές, γεμάτες εξαιρέσεις, και εκτιμάται ότι δεν θα εφαρμοστούν από την συντριπτική πλειοψηφία των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Συνεχίζεται η μονοκαλλιέργεια (στο 70% των εκτάσεων) και δεν διασφαλίστηκε η πραγματική αμειψισπορά με ψυχανθή, πολύτιμη για το περιβάλλον, τη γονιμότητα του εδάφους και τη μείωση της δαπανηρής εξάρτησης των αγροτών από χημικές ουσίες. Η αμειψισπορά είναι μια σοφή πρακτική που ακολουθούσαν οι γεωργοί και στη χώρα μας, ιδιαίτερα στις νησιωτικές περιοχές, για να εμπλουτίζουν το έδαφος με φυσικό τρόπο και να διατηρούν τη γονιμότητά του. Απορρίφθηκαν προτάσεις κανόνων με βάση τη σημαντική Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά (2000/60) που θα βελτίωναν τις περιβαλλοντικές επιδόσεις της γεωργίας. Υιοθετήθηκε περιορισμένη δέσμευση για οικολογικές ζώνες στην καλλιεργήσιμη γη χωρίς φυτοφάρμακα και χημικά λιπάσματα.

Η νέα ΚΑΠ συνεχίζει να λειτουργεί σε βάρος του διατροφικού συστήματος στις αναπτυσσόμενες χώρες μέσω των επιδοτήσεων εξαγωγών για πλεονάσματα (ντάμπινγκ) από την Ευρώπη προς τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Υπήρξαν όμως και θετικές, επί μέρους ρυθμίσεις. Αποσύρθηκαν λανθασμένες προτάσεις για διπλή χρηματοδότηση, σύμφωνα με τις οποίες οι αγρότες θα πληρώνονται δύο φορές για να κάνουν το ίδιο πράγμα. Ψηφίστηκαν κανόνες για μεγαλύτερη διαφάνεια ως προς το πώς διανέμεται ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ. Εγκρίθηκαν προτάσεις για τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής, αύξηση της εφ΄ άπαξ ενίσχυσης των μικρών καλλιεργητών, μεγαλύτερη χρηματοδότηση των αγρο-περιβαλλοντικών μέτρων και της βιολογικής γεωργίας (τουλάχιστον 25% των πόρων του Πυλώνα 2), για τα αγρο-δασοκομικά μέτρα, καθώς και η τροποποίηση για τον ΦΠΑ που είχαν υποβληθεί από τους Πράσινους.

Συνοψίζοντας, με βαθύ αίσθημα ευθύνης, και χωρίς να παραγνωρίζω τις θετικές ρυθμίσεις, οφείλω να τονίσω ότι η προωθούμενη μεταρρύθμιση αποτυγχάνει να αλλάξει την ευρωπαϊκή γεωργία προς μια βιώσιμη πορεία. Επιπλέον, δεν προσφέρει τις απαραίτητες βάσεις ώστε να επανακτηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών που προσδοκούν αυξημένη δικαιοσύνη και αλληλεγγύη.

Όμως, δεν μπορούμε να παραιτούμαστε από την προσπάθεια, ακόμα και στην πιο αρνητική συγκυρία. Υπάρχουν πολλά που μπορεί να γίνουν από δω και πέρα και μάλιστα κρίσιμο ρόλο μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα.

Η ελληνική κυβέρνηση μπορεί και πρέπει να στηρίξει στο Συμβούλιο Υπουργών προτάσεις που θα είναι προς όφελος των νέων που θέλουν να στραφούν σε αγροτικές δραστηριότητες, προς όφελος της υπαίθρου, των μικρών και μεσαίων γεωργών, του περιβάλλοντος και της συνεργασίας παραγωγών - καταναλωτών. Να στηρίξει πολιτικές που προωθούν πρακτικές κατάλληλες στο χαρακτήρα της γεωργίας στη χώρα μας, τα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος και της υπαίθρου μας. Να καταθέσει - μετά από ουσιαστικό διάλογο με κοινωνικούς φορείς - προτάσεις για τη γεωργία στις νησιωτικές και ορεινές περιοχές ώστε να δοθεί διέξοδος σε άνεργους που δεν βρίσκουν εναλλακτική λύση στις πόλεις.

Η επιστροφή σε πρακτικές όπως η αμειψισπορά, η καλλιέργεια περισσότερων ειδών στα αγροκτήματα, η διατήρηση οικολογικών ζωνών, η στήριξη νέων αγροτών μπορεί να αποτελέσουν το πολιτικό μήνυμα της χώρας για μια ριζική μεταρρύθμιση της ΚΑΠ που θα ξεκινήσει από τη χώρα μας. Θα μπορούσε να είναι ένα από τα μηνύματα της ελληνικής προεδρίας της ΕΕ που θα αναλάβει η χώρα το Α' εξάμηνο του 2014. Ένα μήνυμα που θα μας συνδέσει με εκατοντάδες εκατομμύρια αγρότες, καταναλωτές και πολίτες σε όλη την Ευρώπη, που περίμεναν βαθιές αλλαγές στην ΚΑΠ.

Οι Πράσινοι θα συνεχίσουμε το διάλογο με δημιουργικές δυνάμεις του αγροτικού κόσμου και της υπαίθρου, καθώς και με νέους αγρότες, όπως κάναμε και πριν την ψηφοφορία. Σε συνεργασία με οργανώσεις ενεργών πολιτών και περιβαλλοντικών κινημάτων σε όλη την Ευρώπη, θα αγωνιστούμε ώστε να διορθωθούν οι πρόσφατες αποφάσεις στις επόμενες φάσεις της διαδικασίας της Ευρωπαϊκής συναπόφασης.

του Νίκου Χρυσόγελου

Ο Νίκος Χρυσόγελος είναι ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων/μέλος της ομάδας των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο

www.tvxs.gr