Για αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος !...

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να οικοδομήσεις ένα αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος, που να καλύπτει πραγματικά τις βασικές ανάγκες του πληθυσμού.Ο πρώτος τρόπος είναι ο ουτοπικός ή αλλιώς, η μέθοδος Κάστρο. Αυτή η μέθοδος υποστηρίζει πως ο γενικός οικονομικός εξισωτισμός είναι η βάση για την κοινωνική ευημερία. Βέβαια, ιστορικά αποδείχθηκε πως εκτός από τις εκπτώσεις στα δημοκρατικά δικαιώματα ούτε ευημερία έφερε ούτε πραγματική ισότητα. Μάλιστα, στις δόξες της, δημιούργησε και τραγελαφικά επεισόδια, με τον Κάστρο να προσπαθεί να δημιουργήσει μόνος του, διαβάζοντας κτηνιατρική και βιολογία, ένα νέο είδος αγελάδας που θα παράγει περισσότερο γάλα για τον λαό.

Η δεύτερη μέθοδος είναι η νεοφιλελεύθερη. Η μέθοδος αυτή υποστηρίζει πως η αγορά (δηλαδή χονδρικά, οι τραπεζίτες, οι παραγωγοί και οι καταναλωτές) είναι από μόνη της αρκετά σοφή και εάν την αφήσεις ελεύθερη, χωρίς κοινωνικο-πολιτικούς περιορισμούς και ρυθμίσεις μπορεί να δημιουργήσει περισσότερη ευημερία από κάθε άλλο σύστημα ρυθμισμένης οικονομίας. Και το σύστημα αυτό έχει με σαφήνεια αποτύχει ιστορικά.

Η τρίτη μέθοδος είναι αυτή που ακολούθησε η Ελλάδα και άλλες ημιαναπτυγμένες οικονομίες, με υψηλό βαθμό κοινωνικών και πολιτικών παρεμβάσεων στην οικονομία. Το σύστημα αυτό δουλεύει οριακά, παράγοντας και αναπαράγοντας μια μίζερη οικονομική κατάσταση, που συνοψίζεται σε υψηλούς φόρους και χαμηλής ποιότητας ή απόδοσης παροχές. Η μικρή, συνήθως, μεσαία τάξη αυτού του συστήματος έχει αποκτήσει κάποιον πλούτο κυρίως μέσω της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς, και αυτό διότι είναι πολύ δύσκολο κάποιος να συσσωρεύσει υψηλά κεφάλαια σε μια χώρα μειωμένης παραγωγικής δραστηριότητας και υψηλών φόρων.

Ανεξαρτήτως του τρόπου που έχει κερδίσει την ευημερία της αυτή η μικρή σε μέγεθος μεσαία τάξη αναγκάζεται να πληρώνει τις καλές υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης και ασφάλειας που αναζητά, γεγονός που αθροίζει εμμέσως στα φορολογικά της βάρη, αφού η πληρωμή αυτών των επιπλέον υπηρεσιών που αγοράζει μπορούν να θεωρηθούν και ως ένα είδος περαιτέρω φορολόγησης. Στην Ελλάδα αυτή η κοινωνική τάξη μεγάλωσε και πλούτισε δυσανάλογα πολύ τις τελευταίες δεκαετίες λόγω των εισροών κοινοτικών πόρων, αλλά και της διατήρησης του παλαιού μοντέλου διαμεσολάβησης και διαφθοράς που επιβλήθηκε από τις παρεμβάσεις, ανεπίσημες και επίσημες, του κράτους και του πολιτικού συστήματος που κρύβονταν πίσω του, στην οικονομία.

Το τέταρτο μοντέλο είναι χονδρικά αυτό των αναπτυγμένων χωρών του ευρωπαϊκού Βορρά, με ίσο σχεδόν μέγεθος με την Ελλάδα. Σ' αυτές τις χώρες το κράτος είναι επιτελικό και παράλληλα παραγωγός προϊόντων και υπηρεσιών, ωστόσο, οι πολίτες έχουν πλήρη κάλυψη σε μια σειρά βασικών υπηρεσιών, όπως της υγείας, της εκπαίδευσης και της ασφάλειας. Σ' αυτές τις χώρες η υψηλή φορολογία είναι κοινωνικά νομιμοποιημένη, καθώς οι πολίτες λαμβάνουν πραγματικό αντίκρισμα από το κράτος. Οι φόροι δεν είναι απλώς η αναγκαστική συμβολή σε ένα κράτος πρόνοιας που δεν χρησιμοποιείς, σ' ένα εκπαιδευτικό σύστημα που παρακάμπτεις ή η συμβολή σου σε φτωχές υπηρεσίες ασφάλειας.

Εν ολίγοις, το ελληνικό κράτος σήμερα εισπράττει υψηλούς φόρους και παρέχει χαμηλής ποιότητας υπηρεσίες. Για το λόγο αυτό πρέπει στην κυριολεξία να διαλυθεί οργανωτικά και να οικοδομηθεί σε νέα απλούστερη και αποτελεσματικότερη βάση, έχοντας παράλληλα ως στόχο την ενεργοποίηση της ιδιωτικής οικονομίας σε χώρους όπως η υγεία και η εκπαίδευση.

Για παράδειγμα, αντί της δωρεάν παροχής χαμηλής ποιότητας εκπαιδευτικής υπηρεσίας στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, τη διάθεση ενός κουπονιού που θα εξαργυρώνεται σε ιδιωτικά σχολεία και θα αντικατοπτρίζει το κόστος του ελληνικού δημοσίου για την παροχή αυτών των υπηρεσιών. Αν κάποιος δηλαδή επιθυμεί να στείλει το παιδί του σε ιδιωτικό παιδικό σταθμό και όχι σε αποθήκη φύλαξης που συνήθως είναι οι δημόσιοι παιδικοί σταθμοί γιατί να μην μπορεί να λαμβάνει ως φοροαπαλλαγή ή ως εξαργυρώσιμο κουπόνι το ποσό που θα στοίχιζε στο κράτος η δωρεάν παροχή που υποχρεούται, σε κάθε περίπτωση, να παρέχει στον πολίτη.

Το ίδιο θα μπορούσε να ισχύει και για τις χαμηλής ποιότητας, κατά μέσον όρο, υπηρεσίες υγείας που παρέχει σήμερα το ελληνικό κράτος στους πολίτες. Είναι πλέον προφανές πως δεν γίνεται να συνεχίσουμε να έχουμε από τους υψηλότερους φόρους στην Ευρωπαϊκή Ένωση και από τις χειρότερες υπηρεσίες προς τους πολίτες. Ή θα πρέπει να μειώσουμε τη φορολογική επιβάρυνση των νοικοκυριών και να ενεργοποιήσουμε την ιδιωτική οικονομία ή να βελτιώσουμε δραστικά την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Και τα δυο συνδυαστικά είναι συνταγή οικονομικής μιζέριας και κοινωνικής έκρηξης.

Βασίλης Μαγκλάρας

www.logoplokies.blogspot.gr