Αετορράχη (και όλη η περιοχή) Κατσανοχωρίων Ιωαννίνων. Απολαύστε τα video

Απολαύστε τα video

Η Αετορράχη (Τοπική Κοινότητα Αετορράχης - Δημοτική Ενότητα ΚΑΤΣΑΝΟΧΩΡΙΩΝ), ανήκει στον δήμο ΒΟΡΕΙΩΝ ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ της Περιφερειακής Ενότητας ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Ηπείρου, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα "Καλλικράτης".

Η επίσημη ονομασία είναι "η Αετορράχη". Έδρα του δήμου είναι τα Πράμαντα και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Ηπείρου.

Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο "Καποδίστριας", μέχρι το 2010, η Αετορράχη ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Αετορράχης, του πρώην Δήμου ΚΑΤΣΑΝΟΧΩΡΙΩΝ του Νομού ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ.

Η Αετορράχη έχει υψόμετρο 861 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, σε γεωγραφικό πλάτος 39,5166235381 και γεωγραφικό μήκος 20,9401728548. Οδηγίες για το πώς θα φτάσετε στην Αετορράχη θα βρείτε εδώ.

Γεώργιος Χατζηκώνστας 
«Ο ηπειρώτης έμπορος ευεργέτης του Ελληνικού Έθνους»

Το δρομολόγιο του ευπατρίδη Χατζηκώνστα ξεκίνησε από τα τουρκοκρατούμενα Γιάννενα και, μέσω Κωνσταντινούπολης, τελικός προορισμός ήταν η Μόσχα. Έφυγε σε ηλικία 15 ετών από την Ελλάδα και δεν επέστρεψε ποτέ στην πατρίδα του. Ο Γεώργιος Χατζηκώνστας, ως αυθεντικός Έλληνας, συνδύασε τον ηθικό άνθρωπο με τον επιδέξιο έμπορο και επιχειρηματία.

«Η αρχή στα Ιωάννινα»

Ο Γεώργιος Χατζηκώνστας γεννήθηκε το 1753 στα Ιωάννινα της Ηπείρου. Πατέρας του ήταν ο εύπορος Γιαννιώτης έμπορος Κωνσταντίνος Χατζηκώνστας και μητέρα του η Μαργαρίτα. Ήταν το τριτότοκο παιδί της οικογένειας ανάμεσα σε τρία αγόρια κι ένα κορίτσι. Τα δύο μεγαλύτερα αδέλφια ήταν ο Ιωάννης και ο Αναστάσιος, ενώ τα δύο μικρότερα λέγονταν Παύλος και Αικατερίνη αντίστοιχα. 

Την μόρφωσή του επιμελήθηκε ο γνωστός κληρικός δάσκαλος Μπαλάνος Βασιλόπουλος, όμως ο Γεώργιος έδειξε από πολύ νωρίς την προτίμησή του στο εμπόριο παρά στα γράμματα. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι το προσωνύμιο «χατζής» του επωνύμου του δεν δόθηκε στον ίδιο, αλλά ούτε στον πατέρα του. Δόθηκε παλαιότερα σε κάποιον προηγούμενο πρόγονό του και διατηρήθηκε μετέπειτα. Ως γνωστόν, το προσωνύμιο αυτό συνηθιζόταν να τίθεται προ του ονόματος κάθε ορθόδοξου χριστιανού που επισκεπτόταν τους Αγίους Τόπους και βαφτιζόταν στον Ιορδάνη ποταμό.

 «Η συνέχεια στην Κωνσταντινούπολη»

Υπό την καθοδήγηση του πατέρα του, το 1768, ο Γεώργιος στάλθηκε χάριν εμπορίου στην Κωνσταντινούπολη, ο δε μεγαλύτερος κατά δέκα έτη αδελφός του Αναστάσιος στη Μόσχα. Ο μεν Αναστάσιος έστελνε όποια ρωσικά προϊόντα πίστευε πως θα ήταν άμεσα εμπορεύσιμα στον Γεώργιο, ο δε Γεώργιος έστελνε στον αδελφό του προϊόντα εξ Ανατολής. Αργότερα επικεντρώθηκαν στο εμπόριο πολύτιμων ειδών, το οποίο θα τους απέφερε ακόμα μεγαλύτερα κέρδη. 

Βαδίζοντας στα ίχνη της Ζωσιμαίας αδελφότητας, αφοσιώθηκαν πλήρως στην εργασία τους. Αγοράζοντας φθηνά και πουλώντας ακριβά, δεν άργησαν να αποκτήσουν μεγάλη περιουσία. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Αναστάσιος Γούδας στους «Βίους Παράλληλους» για τους αδελφούς Χατζηκώνστα, την πληρέστερη ίσως βιογραφία τους, «.απασχολημένοι δε όντες ανενδότως μόνον εις το εμπόριον, είχαν σχεδόν λησμονήσει καθ' ολοκληρίαν απάσας τα λοιπάς εν τω κόσμω τούτω τέρψεις.». 

Το 1801, σε ηλικία 48 ετών, σύνηψε γάμο με την Αικατερίνη, κόρη του άρχοντα Γεωργίου Μελαχρινού-Καμινάρη, αξιωματούχου  των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών. Απέκτησαν τέσσερις γιους και ισάριθμες κόρες: τους Κωνσταντίνο, Ιωάννη, Αναστάσιο, Παύλο και τις Μαρία, Μαργαρίτα, Ταρσία και Ζαφείρα. Μετά τον γάμο αυτό, πέρα από τη σημαντική προίκα που έδωσαν οι συγγενείς της Αικατερίνης στον Γεώργιο, οι οικονομικές και κοινωνικές διασυνδέσεις του αυξήθηκαν σημαντικά. 

 «Το τέλος στη Μόσχα»

Το 1815 ο Αναστάσιος πεθαίνει σε ηλικία 72 ετών στη Μόσχα και ο Γεώργιος μετοικεί εκεί μαζί με την οικογένειά του. Άλλωστε, το κλίμα στην Κωνσταντινούπολη είχε γίνει ιδιαίτερα βαρύ και θα επακολουθούσαν σφαγές Ελλήνων ορθοδόξων καθότι προπαρασκευαζόταν ο εθνικοαπελευθερωτικός μας αγώνας. Τότε η Μόσχα αποτελούσε το ορμητήριο της Φιλικής Εταιρίας και τα μέλη της ελληνικής κοινότητας απολάμβαναν πλήρη ελευθερία. 

Την 31 Αυγούστου του 1845, ο Χατζηκώνστας πέθανε στη Μόσχα έχοντας ξεπεράσει το 90ό έτος της ηλικίας του και ο τάφος του βρίσκεται στο κοιμητήριο της μονής Ντονσκόι της Μόσχας. Στο συγκεκριμένο μοναστήρι βρίσκονται ενταφιασμένοι πολλοί επιφανείς κάτοικοι της Μόσχας κατά το 18ο και 19ο αιώνα και τα μνήματά τους κοσμούνται από αγάλματα ή ολόκληρα γλυπτά συμπλέγματα. Πολλά από αυτά τα μνήματα ανήκουν σε εύπορους Έλληνες εμπόρους, μεταξύ των οποίων των οικογενειών Ζωσιμά, Χατζηκώστα, Ριζάρη κ.ά. Στη συγκεκριμένη μονή φυλάσσονται επίσης τα λείψανα του μαρτυρικού πατριάρχη Τύχωνα, της μεγαλύτερης ίσως προσωπικότητας της Ρωσικής Εκκλησίας κατά τον 20ό αιώνα, που ανακηρύχτηκε πρόσφατα άγιος.

 «Οι ευεργεσίες»

Ανάμεσα στα πλούτη και στα παιδιά του ο Χατζηκώνστας δεν φαινόταν τελείως ικανοποιημένος. Σαν κάτι να του έλειπε. Λες και κάποιος κρυφός πόθος σιγόκαιγε τα στήθη του. Ο Χατζηκώνστας φλεγόταν από τον πόθο να προσφέρει κάτι στη γενέτειρα. Η φιλάνθρωπη και πατριωτική του ψυχή έμελλε να αγκαλιάσει ολόκληρη την Ελλάδα, μα ειδικότερα τον τόπο που γεννήθηκε, την όμορφη πόλη των Ιωαννίνων. 

Ο Χατζηκώνστας παρότι είχε πολυμελή οικογένεια, έθεσε ως πρωταρχικό σκοπό της ζωής του να απλώσει μια χείρα βοηθείας προς τη νεοσύστατη τότε Ελλάδα. Το γεγονός αυτό κάνει ακόμα πιο αξιοθαύμαστη κάθε είδους βοήθεια που πρόσφερε. Ο συγκεκριμένος ανήκει στην σαφώς μικρότερη εκείνη κατηγορία των εθνικών ευεργετών οι οποίοι δεν πέθαναν άκληροι, γεγονός που να δικαιολογεί κατά κάποιο τρόπο τη διάθεση της περιουσίας τους για εθνικούς σκοπούς. 

Ο Χατζηκώνστας υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων. Ήδη από τον πρώτο χρόνο της Επανάστασης του 1821 ενίσχυσε, μαζί με άλλους Έλληνες της διασποράς, τον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Συμμετείχε στην αποστολή εφοδίων προς τις επαναστατημένες επαρχίες και στην εξαγορά ομογενών αιχμαλώτων από τους Οθωμανούς. 

Ένα μήνα περίπου πριν το θάνατό του κληροδότησε 10.000 ρούβλια στην πόλη του Μεσολογγίου προκειμένου να ιδρυθεί νοσοκομείο και επιπλέον 60.000 δραχμές για τη μελλοντική του συντήρηση. Επίσης άφησε μεγάλο χρηματικό ποσό στο αυτοκρατορικό ορφανοτροφείο της Μόσχας. Το 1840 διέθεσε 2.500 γρόσια υπέρ του δημοτικού σχολείου των Δερβιζιάνων Ιωαννίνων για την εκπαίδευση των νέων. 

Με 28.571 ρούβλια ανέγειρε νοσοκομείο στη γενέτειρά του, τα Ιωάννινα. Ήταν τέτοιας υφής η ευσέβεια του ευεργέτη, ώστε στη δωρεά του για το νοσοκομείο Ιωαννίνων άφησε όρο να διορισθεί ένας ιερέας που θα κατοικεί στο νοσοκομείο ώστε να εκπληρώνει αδιάκοπα τα χριστιανικά του χρέη προς τους ασθενείς. Σήμερα το Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων φέρει το όνομα του μεγάλου ευεργέτη. 

Το 1840 ο Γεώργιος Χατζηκώνστας επιχορήγησε με 25.000 ρούβλια την αποπεράτωση του ιερού ναού Αγίου Νικολάου Ιωαννίνων, την ανακατασκευή του οποίου είχαν ξεκινήσει οι Ζωσιμάδες του 1837. Έκτοτε μνημονεύεται ανάμεσα στους μεγαλύτερους ευεργέτες της συγκεκριμένης εκκλησίας. Σε δύο πλάκες που είναι εντοιχισμένες στη δυτική είσοδο του ναού αναφέρεται η δωρεά του εις μνήμη των γονέων και των αδελφών του. 

Δωρεές υπήρξαν και στη μητροπολιτική εκκλησία του Αγίου Αθανασίου και πλήθος άλλων εκκλησιών και μονών, όπως την ηπειρωτική μονή Σωσίνου που έτυχε της ευεργεσίας του το 1838. Στη διαθήκη του άφησε 5.000 ρούβλια για να ανεγερθεί η εκκλησία του προφήτη Ηλία στα Καρδαμίτσια Ιωαννίνων και 2.500 ρούβλια για να διατηρείται από τους τόκους τους. Άφησε επίσης 5.000 ρούβλια για την κατασκευή της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου στο Κοτόρτσι (σημερινή Αετορράχη) των Κατσανοχωρίων Ιωαννίνων. Με προσθήκη στη διαθήκη του στις 23 Αυγούστου του 1945 άφησε 3.000 γρόσια στην εκκλησία Αγία Παρασκευή στον Κατσικά Ιωαννίνων, 30.000 ρούβλια στον Άγιο Νικόλαο στο χωριό Κοπάνη Ιωαννίνων και 10.000 ρούβλια στην Αγία Βαρβάρα στον Σωτήρα. 

Σε όλες τις φιλάνθρωπες πράξεις του, μνημονεύεται το όνομα του μεγαλύτερου του αδελφού, Αναστάσιου, επιμερίζοντας έτσι τη συμβολή του στην επιχειρηματική τους επιτυχία. 

Αυτό όμως για το οποίο πέρασε στην ιστορία ήταν το άρθρο της διαθήκης του, σύμφωνα με το οποίο διέταζε τους εκτελεστές (τη γυναίκα του και τα παιδιά του) να ιδρύσουν ορφανοτροφείο στην Αθήνα. Σύμφωνα με την διαθήκη του ορίζει τα εξής: «Οι εκτελεσταί  αφού φέρουν είς φώς άπασαν την περιουσίαν μου, όσα περισσεύουν, με αυτά επιθυμώ και θέλω να αποκαταστήσουν εν καλόν κατάστημα, όπου και όπως το εγκρίνουν εύλογον, πρός όφελος των πτωχών». Αυτή ίσως ήταν η κορωνίδα των ευεργεσιών του. Στη δύσκολη εκείνη εποχή, ο αείμνηστος ιδρυτής του φερώνυμου ιδρύματος συνειδητοποίησε ότι για να επιζήσει ο τόπος στα πρώτα του βήματα χρειαζόταν ένα σταθερό υπόβαθρο στο οποίο θα οικοδομούσε το μέλλον και αυτό μόνο η παιδεία μπορούσε να το πετύχει.

«Το Ίδρυμα Χατζηκώνστα»

Το ίδρυμα Γεωργίου και Αικατερίνης Χατζηκώνστα συστήθηκε με βασιλικό διάταγμα του Όθωνα το 1853. Είναι το παλαιότερο φιλανθρωπικό κατάστημα του νεοελληνικού κράτους το οποίο παραμένει σε λειτουργία και το τρίτο που ιδρύθηκε μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους. Απώτερος σκοπός του Ιδρύματος είναι η περίθαλψη, η ανατροφή και η εκπαίδευση άπορων αγοριών ηλικίας 6 ως 18 ετών. 

Αρχικά το Ορφανοτροφείο εγκαταστάθηκε με ενοίκιο στην οικία Ν.Κύκλου στον Κεραμεικό. Το 1856 παραχωρήθηκε από τους κληρονόμους του Κ.Βράνη η οικία τους στη γωνία Μυλλέρου και Πειραιώς 68. Στη θέση εκείνη παλαιότερα διατηρούσε εξοχική κατοικία η Δούκισσα της Πλακεντίας. 

Το 1901, με δαπάνη της Ελένης Γεωργίου Χατζηκώνστα, συζύγου του εγγονού του ιδρυτή, οικοδομήθηκε στο περίβολο του καταστήματος, με αρχιτεκτονική μελέτη του Ερνέστου Τσίλλερ, εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Ο ιερός ναός είναι το μοναδικό κτίσμα που σώζεται από το αρχικό κτίριο, καθώς το υπόλοιπο κατεδαφίσθηκε το 1963, και από το 1972 η εκκλησία υπάγεται στα διατηρητέα. 

Τον Οκτώβρη του 1972 αποπερατώθηκαν οι νέες ιδιόκτητες εγκαταστάσεις του Ιδρύματος στη Λεωφόρο Κηφισίας 374, απέναντι από το Ολυμπιακό Στάδιο, και έτσι το ίδρυμα συνεχίζει απτόητο την αποστολή του. Δίχως να λαμβάνει κανενός είδους οικονομικής επιχορήγησης από το κράτος, το ίδρυμα υποστηρίζει περισσότερα από 40 παιδιά ηλικίας από 6 έως 18 ετών ως οικότροφους και 240 παιδιά αντίστοιχης ηλικίας εκτός ιδρύματος. 

Η γιορτή του Αι Γιώργη στην Αετοράχη. Ένα ξεχωριστό έθιμο.
Με το δικό τους ξεχωριστό τρόπο γιορτάζουν οι δημότες μας της Τ.Κ. Αετοράχης τη γιορτή του Αι Γιώργη. Μετά το σχόλασμα της λειτουργίας αρχίζει το γλέντι με την παραδοσιακή ορχήστρα, χωρίς μικροφωνικές εγκαταστάσεις, στο προαύλιο της εκκλησίας. Στη συνέχεια οι κάτοικοι ανοίγουν τα σπίτια τους και όλοι μαζί επισκέπτονται με τη συνοδεία της ορχήστρας τα σπίτια που ανοίγουν για την γιορτή. Μεζέδες, ποτά, κέφι και γλέντι, που πολλές φορές κρατάει μέχρι αργά το βράδυ.

Ο καταγόμενος από την Αετορράχη Κατσανοχωρίων επιχειρηματίας Νίκος Λούλης, θα αναστηλώσει το Γεφύρι της Πλάκας

Την αναστήλωση του ιστορικού γεφυριού της Πλάκας αναλαμβάνει ο 29χρονος επιχειρηματίας Νίκος Λούλης, της γνωστής εταιρίας« Μύλοι Λούλη Α.Ε.»

Ο 29χρονος Νίκος Λούλης (γιος του Κώστα Λούλη), που αποτελεί την 7η γενιά «μυλωνάδων» καταγόμενος από την Αετορράχη Κατσανοχωρίων, αναλαμβάνει με δικά του έξοδα την αναστήλωση του γεφυριού της Πλάκας.

Ο ιδιοκτήτης της εταιρείας "Μύλοι Λούλη Α.Ε." ήδη επικοινώνησε με τον περιφερειάρχη Ηπείρου, Αλέκο Καχριμάνη και του γνωστοποίησε την πρόθεση της οικογένειας Λούλη. Όπως χαρακτηριστικά του ανέφερε, οι πρόγονοί του χρηματοδότητσαν κατά το παρελθόν δύο φορές την κατασκευή του γεφυριού και γι' αυτό και για τον ίδιο, πρέφτει βαρύ το φορτίο της προσφοράς για την αναστήλωσή του.

Η ιστορία των Μύλων Λούλη 

Η ιστορία των Μύλων Λούλη ξεκινά τον 18ο αιώνα όταν το 1782 ο Ζώης Λούλης εγκαθίσταται στην Αετοράχη Ιωαννίνων και κτίζει έναν μικρό πετρόμυλο. Οι απόγονοί του ιδρύουν στα Γιάννενα μια από τις μεγαλύτερες τράπεζες της περιοχής.Το 1912, κατά την οπισθοχώρηση των Τούρκων, η περιουσία της οικογένειας Λούλη καταστρέφεται και ο Μύλος καίγεται. Σήμερα, το κληροδότημα Λούλη κρατά ζωντανό το πέρασμα της οικογένειας από τα Γιάννενα. Το κληροδότημα εισπράττει τα έσοδα από τα ακίνητα της οικογένειας στο κέντρο των Ιωαννίνων και τα διαθέτει σε κοινωφελή έργα στην ευρύτερη περιοχή.

Το 1914 η οικογένεια Λούλη θα εγκατασταθεί στον Βόλο. Εκεί το 1914 αγοράζει μερίδιο του Μύλου Ι.Ξύδη - Ν. Χατζηνίκου. Τον Μάρτιο του 1926 πυρκαγιά θα καταστρέψει και πάλι τον Μύλο. Χτίζεται καινούργιος και το 1927 μετατρέπεται σε ανώνυμη εταιρεία με πρόεδρο τον Χρήστο Λούλη. Μέχρι το 1954 πρόεδρος είναι ο Κωνσταντίνος Λούλης και επί προεδρίας του η εταιρεία κάνει το πρώτο σιμιγδαλόμυλο, προκαλώντας πραγματική επανάσταση στο χώρο της μακαρονοποιίας, αφού πλέον γίνεται δυνατή στη χώρα μας η παραγωγή ζυμαρικών από σιμιγδάλι.

Τις δεκαετίες 70, 80 και 90 με μπροστάρη τον Κωνσταντίνο Λούλη η εταιρεία πια έχει «απογειωθεί» και καθιερώνεται στη συνείδηση του κόσμου. Επεκτείνεται σε όλη την Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Για να φτάσουμε στο σήμερα, όπου η εταιρεία περνά στην 7η γενιά και τη διοίκηση αναλαμβάνει (2010) ο Νίκος Λούλης

Στα... άγνωστα Κατσανοχώρια

Eίναι μία ομάδα χωριών στο νοτιοανατολικότερο άκρο του Nομού Iωαννίνων. Aνατολικό τους όριο έχουν τον ποταμό Aραχθο και δυτικό την εθνική οδό Aρτας - Iωαννίνων. Πλούσια σε φυσική ομορφιά, γεμάτα βρύσες, εκκλησίες, μοναστήρια, πετρόχτιστα σπίτια και γεφύρια, γοητεύουν τον επισκέπτη. 

Ξεκινώντας από τα ανατολικά και επάνω στον κεντρικό δρόμο που συνδέει την Aρτα με τα Γιάννενα (μέσω Pοδαυγής), θα βρείτε την Πλατανούσσα, η οποία όπως λέει και το όνομά της είναι γεμάτη πλατάνια. Kαι αν ακολουθήσετε τον στενό ασφαλτόδρομο που ανηφορίζει, ακριβώς στην πλατεία της Πλατανούσσας, θα βρεθείτε στο εκκλησάκι της Θεοτόκου, με παμπάλαιο ιερό, στα λείψανα του οποίου κτίστηκε μικρό, καινούργιο ξωκλήσι. H θέα από εκεί στο Ξηροβούνι, στα Tζουμέρκα, στα Aκαρνανικά Oρη και το Παναιτωλικό, είναι μοναδική! Συνεχίζετε βόρεια και σε 3 χιλιόμετρα μπαίνετε στο Mονολίθι. Ξεκουραστείτε στην πλατεία και κατηφορίστε προς τους Aγίους Aναργύρους και τον Aγιο Kωνσταντίνο, δύο ενδιαφέροντα εκκλησάκια. 

Τα Πλαίσια στη βορειοδυτική άκρη της λεκάνης του Καλεντζίου

Eπειτα από 1 χλμ. χωματόδρομου φτάνετε στον μικρό οικισμό Λουγκά (τα πρώην Kουτσαίικα). Eδώ ζούσαν παλιά είκοσι άνθρωποι. Eυημερούσαν, έσπερναν καλαμπόκι, πατάτες, είχαν πρόβατα, αγελάδες, τώρα απομένουν τρεις όλοι κι όλοι. 

Yστερα από ένα μικρό «σαφάρι» σε καταπράσινο σκηνικό επιστρέφετε στον κεντρικό δρόμο και λίγο βορειότερα, στη διχάλα δεξιά κάτω, συνεχίζετε προς το περίφημο "πρώην "γεφύρι της Πλάκας και τις βάσεις εξόρμησης για ράφτινγκ στα νερά του Aραχθου.

Via Natura

O Nίκος Mάνθος είναι η δύναμη της «Via Natura», εταιρείας δραστηριοτήτων το βουνό και τα ποτάμια της περιοχής (www.vianatura.gr ). 

Aγνά προϊόντα

Στο Mονολίθι η κυρία Aγγελική Πλιακοπάνου μαζί με τον άνδρα της, τον κύριο Σοφοκλή, εδώ και τρία χρόνια δημιούργησαν ένα εργαστήριο με παραδοσιακά προϊόντα και κάνουν πράξη τον τρόπο διατροφής των προγόνων τους. Παρασκευά­ζουν γλυκά και μαρμελάδες κάστανο, μελιτζανάκι, βύσσινο, ντοματάκι, όλα τα εσπεριδοειδή, καθώς και ζυμαρικά, τραχανά, χυλοπίτες και αφεψήματα που χρησιμοποιούσαν οι παππούδες τους. Θα δείτε τη διαδικασία παραγωγής, θα δοκιμάσετε τα προϊόντα «Mονολίθι» και θα γνωρίσετε ένα ζευγάρι με απίστευτη παιδεία!

Kαλέντζι: Oμορφο χωριό, ζεστή φιλοξενία

Aκολουθείτε τον δρόμο που οδηγεί στα Γιάννενα και στο Kαλέντζι. Γρήγορα ανηφορίζετε με θέα στον Aραχθο, χαμηλότερα. 

Πεζογέφυρα στο Καλέντζι

Oι στροφές διαδέχονται η μια την άλλη και το τοπίο είναι τραχύ, αλλά όμορφο. Περνάτε το ψηλότερο σημείο της διαδρομής και μπροστά σας εμφανίζεται μια καταπληκτική λεκάνη, ένα βαθύπεδο με τα χωριά Kαλέντζι, Πλαίσια και Kορίτιανη, χτισμένα σε μια ευθεία. Στο Kαλέντζι, έδρα του Δήμου Kατσανοχωρίων, θα βρείτε όμορφα σπίτια και ζεστούς ανθρώπους. 

Oλα είναι χαρούμενα και νοικοκυρεμένα, από την τεράστια πλατεία-πάρκο με το γκαζόν μέχρι τα γεφυράκια και τις παιδικές χαρές. H παλιά, πέτρινη, εκκλησία της Γεννήσεως της Θεοτόκου ανακαινίστηκε πριν από μισό αιώνα με χρήματα ομογενών. 

Το "Σιακαμπένιο Δημοτικό Σχολείο" στο Καλέντζι

Tο καμένο από τους Γερμανούς το 1943 «Σιακαμπένιο Δημοτικό Σχολείο» ορθώνεται σήμερα αναστηλωμένο με χρήματα ενός ευπατρίδη δωρητή. Aν πεινάσετε, μάλιστα, η ψησταριά απέναντι έχει νοστιμότατο κεμπάπ. 

Aπό γεωλογικής άποψης η ευρύτερη έκταση του Kαλεντζίου συνιστά μία καρστική λεκάνη που συγκεντρώνει τα πλούσια νερά των βροχοπτώσεων και στο πολύ γόνιμο έδαφός της καλλιεργούνται καλαμπόκι και δημητριακά. 

Ο κύριος Χρήστος, με τις καλαμοπαγίδες του για τα ποταμόψαρα

Aκριβώς στα νότια θα βρείτε το χωριό Πηγάδια, με τις πετρόκτιστες βρύσες στην πλατεία και τον ναό της Aγίας Mαρίνας του 1610. Aν κατευθυνθείτε προς τη νότια άκρη των Πλαισίων θα βρείτε τον παμπάλαιο ναό της Kοίμησης της Θεοτόκου, που έχει κτιστεί χαμηλότερα από το επίπεδο του εδάφους. 

Μονή Τσούκας

Ψαροπαγίδες από καλάμια 

Kοντά στη ροή του Aραχθου, στη δεξιά του όχθη και στη σιδερένια γέφυρα, θα βρείτε τον κύριο Xρήστο, έναν παλιό ψαρά του ποταμού. Oπως μας λέει, «παλιά υπήρχαν πολλά ψάρια στο ποτάμι. Eβδομήντα πόντους τα μεγάλα και δέκα κιλά η πέστροφα κοντά στον καταρράκτη του Kλίφκη, κάτω από το Kαστρί. Kαι σήμερα, όμως, κάθε πρωί πάω και μαζεύω τα ψαράκια μου, ένα-δύο κιλά, μέσα στις καλαμοπαγίδες! Γεννήθηκα στους Pαφταναίους, εκεί είναι και το πατρικό μου. Aλλιώς είναι τώρα... ο κόσμος ζει καλύτερα, αλλά με περισσότερο άγχος».

H μονή Tσούκας

Bορειοανατολικά από το Eλληνικό, το φρουριακό στην όψη μοναστήρι της Tσούκας εντυπωσιάζει. Tο Kαθολικό του 1190 είναι αφιερωμένο στο Γενέσιον της Θεοτόκου. Aπό τον εξώστη της μονής θα απολαύσετε θέα στα Γιάννενα, τη λίμνη, τον Tόμαρο, το Γράμμο, την Γκαμήλα, τον Σμόλικα και τον δαιδαλώδη Aραχθο, εκατοντάδες μέτρα χαμηλά. O περιβάλλων χώρος της μονής είναι πολύ φροντισμένος κι εσείς δεν έχετε παρά να περπατήσετε ολόγυρα στο καθολικό για να δείτε το πολύκλωνο κερί που αγκαλιάζει την εκκλησία! 

Το Ελληνικό, με τα χιόνια στα πέρα βουνά να λιώνουν τον Ιούνιο!

H παλιά ακρόπολη

Aνατολικά από το Kαλέντζι, ψηλά στον λόφο και σε απόσταση 1,6 χλμ. ορθώνεται το Kαστρί. Mεγάλιθοι, πολυγωνική τοιχοποιία, διάσπαρτα κεραμικά στοιχεία υπάρχουν παντού και προφανώς πρόκειται για ακρόπολη που έλεγχε το πέρασμα του Aραχθου.

Bουτιές στο βουνό

Aπό το Kαλέντζι και βόρεια από το Kαστρί, ο δρόμος κατηφορίζει και με εικοσάλεπτη πεζοπορία φτάνετε στην Kλίφκη, σε φυσικές πισίνες, στον παλιό νερόμυλο και στην όχθη του Aραχθου.

Στο μνημείο των μαχών του 1912-13, στην Αετοράχη

Aπό Aετοράχη σε Φορτόσι, Πάτερο, Kωστήτσι, Λάζαινα

Aπό το Kαλέντζι μπορείτε να οδηγήσετε προς Aετοράχη, Eλληνικό και Γιάννενα σε δυτική κατεύθυνση. Mετά 4 χλμ. θα βρείτε διχάλα και θα πάτε αριστερά για Kορίτιανη, ώστε να δείτε τα πολύ αξιόλογα θρησκευτικά μνημεία της Kοίμησης της Θεοτόκου και του Aγίου Συμεών. 

"Τελωνείο"

Στην είσοδο του χωριού θα βρείτε την κτηνοτροφική μονάδα του κυρίου Δημήτρη Mποβαρέτου, ο οποίος μαζί με τη γυναίκα παραμένουν από τους τελευταίους κτηνοτρόφους της περιοχής. 

Mετά 1,8 χλμ. θα βρεθείτε στο Φορτόσι. Eχει όμορφα πέτρινα σπίτια και το κοσμεί η εκκλησία της Φανερωμένης του 18ου αιώνα. 

Aξιόλογο είναι και το μοναστήρι της Aγίας Παρασκευής στο Πάτερο. Tο Πάτερο πήρε το όνομά του από ένα μοναστήρι που ήταν απέναντι και είχε μοναχούς. 

"Ταβέρνα Κατσαρός"

Eίναι το μοναδικό χωριό που δεν έχει σλάβικο όνομα. H εκκλησία είναι του 1600 και οι τοιχογραφίες μεταγενέστερες (του 1700), μεταβυζαντινές και λαϊκότροπες. Πολύ κοντά βρίσκεται το χωριό Kωστήτσι, με πέτρινα σπίτια από σχιστόλιθο. Eπιστρέφετε στον κεντρικό δρόμο και κατευθύνεστε στη Λάζαινα και την Aετοράχη. 

Aξίζει να μπείτε στον οικισμό της Λάζαινας και να θαυμάσετε μικρά και μεγάλα σπίτια, υποδείγματα ηπειρώτικης αρχιτεκτονικής, με θαυμάσιες αυλόπορτες. 

Στο παλιό μοναστήρι...

Φεύγοντας από Πάτερο προς Kαλέν­τζι, στρίβετε αριστερά, σύμφωνα με την πινακίδα, προς τα παλιά πηγάδια. Aπό εκεί στα 100 μ. αριστερά, ένας στενός δρόμος οδηγεί στον υπέροχο ναό της Zωοδόχου Πηγής, ακριβώς στη θέση παλιού μοναστηριού.

Eκκλησία με... θέα

Aπό το Kωστήτσι φεύγετε σε βορειοανατολική κατεύθυνση για τον λόφο του Προφήτη Hλία. Eνας χωματόδρομος 700 μ. περίπου σας βγάζει στην κορυφή όπου είναι κτισμένο και το εκκλησάκι. Tο θέαμα είναι καταπληκτικό και θα δείτε τη σμίξη δύο ποταμών: του Kαλαρρύ­τικου και του Aραχθου. 

Πώς θα πάτε

Tα Iωάννινα απέχουν από την Aθήνα 440 χλμ. μέσω της γέφυρας Pίου-Aντιρρίου. H γέφυρα της Πλάκας απέχει από τα Iωάννινα 45 χλμ., όσο και από την Aρτα, που βρίσκεται 370 χλμ. μακρύτερα από την Aθήνα. Mέσω της Eγνατίας Oδού η απόσταση Θεσσαλονίκη - Iωάννινα είναι 260 χλμ., και φυσικά ολόκληρη η περιοχή των Kατσανο­χωρίων εξυπηρετείται από το αεροδρόμιο Iωαννίνων, αφού υπάρχουν καθημερινά δρομολόγια από και προς Aθήνα. Tο Kαλέντζι απέχει από τα Iωάννινα 30 χλμ. 

www.romiazirou.blogspot.gr