Τα Ασφαλιστικά Ταμεία «πνίγονται» στα ελλείμματα και αν
σύντομα δεν βελτιωθούν τα έσοδά τους -πράγμα δύσκολο-, τότε αναπόφευκτα θα
οδηγηθούν σε νέες μειώσεις στις συντάξεις τους. Στην «πρώτη γραμμή» πιθανών περικοπών
μπαίνουν οι επικουρικές, με το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) να
καταγράφει ελλείμματα κοντά στα 350.000.000 ευρώ έως το τέλος του έτους, με
ορατό πλέον το ενδεχόμενο για νέες περικοπές έως 10% στις επικουρικές
συντάξεις. Εξίσου προβληματική είναι η κατάσταση στον ΟΑΕΕ, με την εκτίμηση ότι
το έλλειμμα στο Ταμείο των ελεύθερων επαγγελματιών αγγίζει τα 460.000.000 ευρώ,
κάτι που σημαίνει ότι επανέρχεται στο προσκήνιο το ζήτημα της περικοπής των
συντάξεων κατά 30%-35% στους συνταξιούχους του πρώην ΤΕΒΕ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι για να μπορέσει το υπουργείο Εργασίας να καλύψει τα
ελλείμματα, ενέκρινε να δοθούν 50.000.000 ευρώ στο ΕΤΕΑ και άλλα 100.000.000
ευρώ στον ΟΑΕΕ από το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ), το οποίο
θεωρητικά θεωρείται ένας «κουμπαράς» για το Ασφαλιστικό που δέχεται εισφορές
ασφαλισμένων και συνταξιούχων, με στόχο να ανοίξει το 2019 και να στηρίξει τότε
το ασφαλιστικό σύστημα.
Ωστόσο, η κυβέρνηση έβαλε ήδη χέρι. Στο ΙΚΑ η κατάσταση είναι εξίσου δραματική,
με το έλλειμμα να εκτοξεύεται στα 780.000.000 ευρώ. Μάλιστα για να καλυφθεί
αναμένεται να κινδυνεύσουν με «φέσι» εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ τόσο ο ΟΑΕΔ
όσο και ο ΕΟΠΥΥ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εκπόνηση προγραμμάτων κατά
της ανεργίας, αλλά και κάλυψης παροχών υγείας. Ανάλογη κατάσταση επικρατεί τόσο
στο ΕΤΑΑ όσο και στον ΟΓΑ. Επίσης, η στήριξη που παρείχε το υπουργείο
Οικονομικών στην καταβολή των εφάπαξ μόνο παροδικά διευκόλυνε την κατάσταση. Η
εφαρμογή του νέου μαθηματικού τύπου τείνει να μετατρέψει το συγκεκριμένο
βοήθημα που χορηγεί το ΤΠΔΥ σε χιλιάδες δημόσιους υπαλλήλους σε απλό...
φιλοδώρημα. Η «κυριακάτικη δημοκρατία» καταγράφει αναλυτικά την κατάσταση των
κυριότερων Ταμείων της χώρας, που καλύπτουν πάνω από το 95% των ασφαλισμένων
και των συνταξιούχων.
ΟΓΑ: Το Ταμείο των αγροτών έχει 625.621 ασφαλισμένους και 3.159
επιχειρήσεις. Υπολογίζεται ότι 183.153 ασφαλισμένοι (29,3%) και 2.480
επιχειρήσεις (78,6%) έχουν δημιουργήσει καθυστερούμενες οφειλές προς τον
οργανισμό. Σε ρύθμιση έχουν υπαχθεί μόλις 15.560 ασφαλισμένοι (2,5%) και 220
επιχειρήσεις (6,9%). Μόνο οι οφειλέτες που έχουν σταλεί στο ΚΕΑΟ ανέρχονται σε
25.566 άτομα, με σύνολο οφειλής που ανέρχεται σε 187.634.733 ευρώ. Επίσης,
έχουν σταλεί και 392 επιχειρήσεις με οφειλές 9.507.154 ευρώ. Ο ΟΓΑ έχει 743.892
συνταξιούχους, από τους οποίους οι 574.119 λαμβάνουν συντάξεις γήρατος. Επίσης,
χορηγούνται 104.115 συντάξεις αναπηρίας και 28.885 συντάξεις ανασφάλιστου
υπερήλικα. Το συνολικό ετήσιο κόστος για να καταβληθούν οι συντάξεις ανέρχεται
σε 3,98 δισ. ευρώ. Ο οργανισμός έχει ήδη αξιοποιήσει στο εννεάμηνο το 86,3% της
συνολικής ετήσιας επιχορήγησης, δηλαδή 2,1 δισ. ευρώ, από τα 2,44 δισ. ευρώ που
έχουν προϋπολογισθεί. Για να μπορέσει να καλύψει τις συνολικές ανάγκες του έως
το τέλος της χρονιάς, ο ΟΓΑ περιμένει ως «δώρο» περίπου 100.000.000 ευρώ από τη
μη καταβολή επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ, που θα συμψηφιστούν με χρέη που έχουν
δημιουργήσει οι αγρότες προς την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Ερχεται (ολοταχώς) και νέο «μαχαίρι»
ΕΤΕΑ: Το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) «πνίγεται» στα
ελλείμματα. Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία εννεαμήνου, προκύπτει ότι
υπάρχει έλλειμμα 305.000.000 ευρώ. Η εκτίμηση είναι ότι έως το τέλος της
χρονιάς θα ανέλθει στα 350.000.000 ευρώ, διπλάσιο από τα 180.000.000 ευρώ που
ήταν η εκτίμηση στις αρχές του έτους. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, για να υπάρξει
μηδενισμός του ελλείμματος θα πρέπει από την 1/1/2015 να υπάρξει νέα οριζόντια
μείωση επικουρικών συντάξεων κατά 10% το λιγότερο. Ας σημειωθεί ότι ήδη από τον
περασμένο Ιούλιο αποφασίστηκε και επιβλήθηκε οριζόντια μείωση κατά 5,2% λόγω
εφαρμογής της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος. Από τη συγκεκριμένη μείωση το
Ταμείο έχει πετύχει εξοικονόμηση δαπανών περίπου 70.000.000 ευρώ έως το τέλος
του έτους, δηλαδή 11.000.000 ευρώ τον μήνα. Δυστυχώς, όμως, παρά τη νέα
περικοπή στις επικουρικές συντάξεις, τα ελλείμματα του ΕΤΕΑ συνεχίζουν να
υφίστανται. Στο εννεάμηνο οι εισφορές ανήλθαν στο 1,5 δισ. ευρώ, όμως οι
παροχές έφτασαν τα 2,15 δισ. ευρώ. Το Ταμείο κατάφερε να εισπράξει άλλα
148.000.000 ευρώ από κοινωνικούς πόρους, αλλά έχει «φέσι» από το ΙΚΑ που φτάνει
τα 181.000.000 ευρώ. Εισπράχθηκαν άλλα 78.000.000 ευρώ από εισφορές από τη ΔΕΗ,
αλλά, παρά τη στήριξη με 50.000.000 ευρώ από το ΑΚΑΓΕ, το έλλειμμα παραμένει σε
μη διαχειρίσιμα επίπεδα. Ας σημειωθεί ότι το Ταμείο με τους 1.072.000
συνταξιούχους και τους 2.300.000 ασφαλισμένους καλύπτει σχεδόν το 95% της
επικουρικής ασφάλισης. Κατά μέσο όρο οι επικουρικές συντάξεις δεν υπερβαίνουν
τα 190 ευρώ τον μήνα.
Επεσαν έξω όλες οι αρχικές εκτιμήσεις
ΟΑΕΕ: Το «πολύπαθο» Ταμείο των ελεύθερων επαγγελματιών καταγράφει
ολοένα και υψηλότερα ελλείμματα, με συνέπεια να έχουν πέσει έξω όλες οι αρχικές
εκτιμήσεις. Υπολογίζεται ότι έως το τέλος του έτους το έλλειμμα θα ανέλθει στα
460.000.000 ευρώ. Με δεδομένο ότι ήδη έχουν βγει 320.000.000 ευρώ από τα
κρατικά ταμεία, πέραν της προγραμματισμένης ετήσιας επιχορήγησης που ήταν
800.000.000 ευρώ, ήδη από το εννεάμηνο, αλλά και ότι δόθηκαν μέσω ΑΚΑΓΕ άλλα
επιπλέον 100.000.000 ευρώ, ο οργανισμός «ψάχνει» περίπου άλλα 40.000.000 ευρώ
για να καλύψει τις ετήσιες ανάγκες του σε παροχές (συντάξεις και επιδόματα). Η
πορεία εσόδων του ΟΑΕΕ δεν μπόρεσε για άλλη μία χρονιά να καλύψει τις δεδομένες
ανάγκες για καταβολή συντάξεων σε περίπου 350.000 συνταξιούχους. Ετσι εξηγείται
το γεγονός ότι στο εννεάμηνο το Ταμείο αναγκάστηκε να κάνει χρήση του συνόλου
της κρατικής χρηματοδότησης και με το παραπάνω. Υπολογίζεται ότι οι
ληξιπρόθεσμες οφειλές του οργανισμού, από περίπου 7,5 δισ. ευρώ που ήταν στις
αρχές του έτους, έχουν υπερβεί τώρα τα 9 δισ. ευρώ, προκαλώντας τεράστιο
πρόβλημα, αφού αποτελούν τη βασική αιτία που έχει εκτοξευτεί το έλλειμμα.
Συνολικά υπερβαίνουν τις 400.000 οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δεν καταβάλλουν
ασφαλιστικές εισφορές, με τον αριθμό τους να αυξάνεται συνεχώς παρά την ύπαρξη
της ρύθμισης της «Νέας Αρχής». Μοναδική «σανίδα σωτηρίας» για ανάκαμψη των
εσόδων έως το τέλος του έτους αποτελεί η νέα ρύθμιση. Σε διαφορετική περίπτωση,
υπάρχει πάντα το σενάριο της περικοπής της βασικής σύνταξης του ΤΕΒΕ, κάτι που
σημαίνει μείωση κατά 30%-35% στις συντάξεις των ασφαλισμένων του συγκεκριμένου
Ταμείου. Υπολογίζεται ότι έτσι θα υπάρξει μια μείωση στις δαπάνες που θα
υπερβεί τα 250.000.000 ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη πρόταση είχε ενσωματωθεί
σε νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών με ξεχωριστή διάταξη τον Μάιο του
2013. Υπήρξαν όμως συντονισμένες αντιδράσεις, τόσο από τη ΓΣΕΒΕΕ όσο και από
την πλευρά του ΠΑΣΟΚ, με αποτέλεσμα τελικά η διάταξη να αποσυρθεί.
Εχει ήδη «εισπράξει» το 85,6% της κρατικής επιχορήγησης το ΙΚΑ
ΙΚΑ: Το μεγαλύτερο ασφαλιστικό ταμείο της χώρας ετοιμάζεται να
καταγράψει έλλειμμα στο τέλος του έτους που θα υπερβεί τα 780.000.000 ευρώ. Για
να το αντιμετωπίσει, η διοίκηση του ιδρύματος προσανατολίζεται να μην αποδώσει στον
ΟΑΕΔ και τον ΕΟΠΥΥ τις εισπράξεις από εισφορές που φτάνουν τα 400.000.000 ευρώ,
κάτι που θα γίνει έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2015. Τα υπόλοιπα
380.000.000 ευρώ αναμένεται να καλυφθούν από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Αξίζει
να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία εννεαμήνου, από το σύνολο της κρατικής
επιχορήγησης προς το ΙΚΑ, που ανέρχεται στο ποσό των 2,23 δισ. ευρώ, έχει ήδη
αξιοποιήσει το 85,6%, δηλαδή 2,032 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που
αντιμετωπίζει το ΙΚΑ είναι ότι, αντί να καταγράφει αύξηση στα έσοδα, βρίσκεται
στα ίδια ή λίγο χειρότερα επίπεδα σε σχέση με πέρσι. Είναι ενδεικτικό ότι,
σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, τον Ιούλιο καταγράφηκε μείωση εσόδων κατά 3,9% σε
σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2013, ενώ τον Αύγουστο διαπιστώθηκε οριακή
άνοδος, που δεν μπορεί όμως να διορθώσει τα «κακώς κείμενα» ολόκληρης της
χρονιάς.
Η ρύθμιση της «Νέας Αρχής» δεν απέδωσε περισσότερα από 250.000.000 ευρώ στους
15 μήνες που ήταν σε ισχύ, την ώρα που οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το ίδρυμα
ξεπερνούν τα 7,8 δισ. ευρώ. Το πρόβλημα είναι ότι το 83% των οφειλών έχουν
ξεκινήσει πριν από το 2009, άρα δεν είναι αποτέλεσμα της κρίσης. Συνεπώς, το
ΙΚΑ βρίσκεται απέναντι σε μια παγιωμένη τακτική μιας μερίδας επιχειρηματιών,
που συστηματικά αρνείται να καταβάλει τις ασφαλιστικές εισφορές, προκαλώντας
τεράστια προβλήματα στη λειτουργία του συστήματος απονομής συντάξεων. Ετσι
εξηγείται και το αδιαμφισβήτητο γεγονός των πολύ μεγάλων καθυστερήσεων που
παρατηρούνται στην απονομή νέων συντάξεων, που φτάνουν έως τα δύο έτη σε
περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης. Η διοίκηση του ιδρύματος, μάλιστα, σπεύδει να
«πανηγυρίσει» που ενώ τον περασμένο Μάρτιο υπήρχαν στην ουρά 63.075 κύριες
συντάξεις, έφτασαν τις 57.934 στις αρχές Οκτωβρίου. Επίσης, από τις 11.146
συντάξεις διαδοχικής ασφάλισης, που εκκρεμούσαν τον Μάρτιο, σήμερα εκκρεμούν
10.725. Στο σκέλος των επικουρικών συντάξεων, από τις 71.497 απλές επικουρικές
συντάξεις ασφαλισμένων μόνο στο ΙΚΑ σήμερα εκκρεμούν 66.917. Το ΙΚΑ θεωρεί ότι
ο ρυθμός απονομής των συντάξεων βαίνει μειούμενος, παρά το γεγονός ότι δεν
έχουν σημειωθεί τεράστια βήματα βελτίωσης.
Δημόσιο: Μειώθηκε (42%) το εφάπαξ
ΤΠΔ - εφάπαξ: Για να καταβληθούν περίπου 9.200 επιπλέον εφάπαξ, έως
το τέλος του έτους, το υπουργείο Οικονομικών προχώρησε σε καταβολή 260.000.000
ευρώ από ληξιπρόθεσμες οφειλές. Κατά μέσο όρο το εφάπαξ στο Δημόσιο έχει
κατέλθει στα 28.000 ευρώ, από 29.500 ευρώ που ήταν το 2013, ως αποτέλεσμα της
εφαρμογής του μαθηματικού τύπου ως τρόπου υπολογισμού του βοηθήματος. Με μια
σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων το εφάπαξ έχει μειωθεί έως 42% στο Δημόσιο. Στο
υπουργείο Εργασίας επεξεργάζονται μια σειρά από σενάρια έτσι ώστε ο μαθηματικός
τύπος να εφαρμοστεί με έναν εναλλακτικό τρόπο για να περιοριστούν οι απώλειες.
Σε διαφορετική περίπτωση, υπάρχει ο κίνδυνος κατάρρευσης των εφάπαξ που θα
υποχωρήσουν ακόμη περισσότερο.
Οι μισοί δεν μπορούν να πληρώσουν
ΕΤΑΑ: Το Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολούμενων εκτιμάται ότι θα
καταγράψει έλλειμμα έως το τέλος του έτους που θα προσεγγίσει τα 39.500.000
ευρώ. Με ληξιπρόθεσμες οφειλές που προσεγγίζουν τα 900.000.000 ευρώ, το Ταμείο
καλείται να διαχειριστεί την καταβολή συντάξεων σε νομικούς (ΤΑΝ),
υγειονομικούς (ΤΣΑΥ), μηχανικούς (ΤΣΜΕΔΕ), συμβολαιογράφους (ΤΑΣ), δικηγόρους
Αθηνών (ΤΠΔΑ), δικηγόρους Θεσσαλονίκης (ΤΠΔΘ), δικηγόρους Πειραιά (ΤΥΔΠ) και
δικηγόρους επαρχίας και δικαστικούς επιμελητές (ΤΥΔΕ - ΤΠΔΕ). Το Ταμείο
λειτουργεί από τις ασφαλιστικές εισφορές των ασφαλισμένων του. Συνεπώς, το
γεγονός ότι σχεδόν οι μισοί μηχανικοί αδυνατούν να καταβάλλουν πια τις ασφαλιστικές
εισφορές τους δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα εσόδων για το Ταμείο.
Βασίλης Αγγελόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου