Κώστας Αρβανίτης: Πρόταση πρωτοβουλίας για την ανάπτυξη της περιφέρειας Ηπείρου.

Ένα από τα κύρια ζητήματα -ίσως το βασικότερο- για την αντιμετώπιση της κρίσης, που μαστίζει τη χώρα μας είναι η υποστήριξη της ανάπτυξης. Μιας ανάπτυξης που μέχρι σήμερα στηρίχθηκε σε ένα άναρχο και στρεβλό μοντέλο με κυριότερο χαρακτηριστικό της τον σφιχτό εναγκαλισμό της με το δημόσιο τομέα και τη λογική της επιδοτούμενης επιβίωσης. 

Στην Ήπειρο ο κυριότερος θεσμός που μπορεί και οφείλει να βοηθήσει στην ανατροφοδότηση της ανάπτυξης είναι η Περιφέρεια. Εξ άλλου σύμφωνα με το νόμο του Καλλικράτη, που είχε την ατυχία να συμπέσει χρονικά με την έκρηξη της δημοσιονομικής κρίσης, ο βασικότερος ρόλος του περιφερειάρχη είναι να «προασπίζει το δημόσιο συμφέρον και να κατευθύνει την υλοποίηση του σχεδίου περιφερειακής ανάπτυξης». 

Βέβαια στην Ήπειρο, η διατύπωση του σχεδίου περιφερειακής ανάπτυξης από τη διοίκηση της Περιφέρειας έγινε με καθαρά διεκπεραιωτικό τρόπο και «υπό την πίεση της αντιπολίτευσης», με αποτέλεσμα να συνταχθεί ένα κείμενο (στρατηγικός σχεδιασμός) χωρίς σαφείς και αναγνωρίσιμες προτεραιότητες και να παραμείνει στα συρτάρια μέχρι λίγο πριν τις επόμενες εκλογές.

Έχει όμως πράγματι η Περιφέρεια ως θεσμός τη δυνατότητα να συμβάλει στην ανατροφοδότηση της ανάπτυξης στην περιοχή, στο σημερινό δυσμενές πλαίσιο που μας έχει οδηγήσει η πολύπλευρη κρίση, που απειλεί να τινάξει στον αέρα την παραγωγική βάση της οικονομίας μας; Με δεδομένο ότι στην άλλη μεγάλη ανάγκη της σημερινής κοινωνίας που είναι η στήριξη της κοινωνικής συνοχής, η δυνατότητα παρέμβασής της είναι περιορισμένη σε σχέση με τον πρώτο βαθμό αυτοδιοίκησης, η Περιφέρεια μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην αναθέρμανση της ανάπτυξης αν συντονίσει τις δυνάμεις της. Εξ άλλου δεν υπάρχει άλλος τρόπος πέρα από τη βιώσιμη ανάπτυξη για να ξεφύγουμε από τη δίνη της ύφεσης που δεν μπορεί να ανατραπεί με ευχολόγια.

Ο τουρισμός είναι ένας κλάδος ιδιαίτερα ελπιδοφόρος για την Ήπειρο, ιδίως μετά την ολοκλήρωση της ΕΓΝΑΤΙΑΣ και την αναβάθμιση του λιμανιού της Ηγουμενίτσας. Όμως τόσο το αρνητικό για τη χώρα διεθνές κλίμα όσο και η συνεχιζόμενη τάση συρρίκνωσης του εσωτερικού τουρισμού, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια ανάσχεσης στην περιφέρεια του συνολικότερου δυσμενούς περιβάλλοντος για τον τουρισμό που επικρατεί στο σύνολο της χώρας. Οι φιλότιμες προσπάθειες του αρμόδιου αντιπεριφερειάρχη στον τομέα της τουριστικής προβολής δε φαίνεται λόγω των δύσκολων συνθηκών να μπορούν να αποδώσουν. Η ελπίδα και η προσπάθεια για τον τουρισμό της Ηπείρου είναι να περιοριστεί όσο γίνεται η υποβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών λόγω της κρίσης και να διαμορφωθούν ελκυστικά πακέτα ποιότητας - τιμής για να μπορέσει τουλάχιστον να διατηρήσει το «μερίδιο της αγοράς» της και να μην υποθηκεύσει το μέλλον του. 

Από την άλλη, η αγροτική οικονομία φαίνεται να είναι για την Ήπειρο ένα προνομιακό πεδίο, που μπορεί να λειτουργήσει ως φράγμα ανάσχεσης και για τη σύνθλιψη των παραγόμενων εισοδημάτων αλλά και για τον περιορισμό της καλπάζουσας ανεργίας. Μια οικονομία που στη συνείδηση του καταναλωτή έχει δώσει προϊόντα που ενσωματώνουν τις Ηπειρώτικες αρετές «αυθεντικότητα και μεράκι». Αυτόν τον τομέα οφείλει η Περιφέρεια όχι μόνο να θωρακίσει αλλά και να του δώσει ώθηση προς τα μπρος με τις δικές της ενέργειες και πρωτοβουλίες.

Με δεδομένη την τάση επιστροφής των Ηπειρωτών από τα μεγάλα αστικά κέντρα και πριν διαμορφωθεί ένα δεύτερο κύμα εξωτερικής μετανάστευσης ανάλογο με αυτό του 1960, η Περιφέρεια οφείλει να πάρει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για να οργανώσει την τάση επιστροφής απόδημων Ηπειρωτών στον τόπο τους, οι οποίοι θα μπορούσαν να ασχοληθούν με την κτηνοτροφία και τις δυναμικές καλλιέργειες. Το ρόλο αυτό μπορεί να συντονίσει η Περιφέρεια σε στενή συνεργασία με τους δήμους της περιοχής. Οφείλει να επεξεργαστεί με τις υπηρεσίες της και σε συνεργασία με το αρμόδιο Υπουργείο συγκεκριμένες προτάσεις και κατευθύνσεις ανά περιοχή για την υποδοχή νέων που ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε δυναμικές καλλιέργειες. Επίσης πρέπει να αγκαλιάσει και να αναθερμάνει όσες ελπιδοφόρες πρωτοβουλίες αναπτύσσονται, όπως των ενώσεων νέων αγροτών, των παραγωγών βιολογικών προϊόντων και των νέων δυναμικών επιχειρηματικών ιδεών που γεννάει το μεράκι του Ηπειρώτη. 

Η Περιφέρεια μπορεί στην κατεύθυνση αυτή να συνεργαστεί τόσο με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης όσο και με τους δήμους ώστε: 

. αφενός να δημιουργήσει μια «τράπεζα γεωργικής γης στην Ήπειρο» με την καταγραφή όλων των διαθέσιμων δημόσιων ή δημοτικών εκτάσεων ή και με αποζημίωση μη καλλιεργούμενων ιδιωτικών εκτάσεων με στόχο να διατεθούν έναντι συμβολικού τιμήματος σε νέους. που ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με την αγροτική οικονομία, κυρίως εφαρμόζοντας δυναμικές καλλιέργειες, 

. αφετέρου να υποστηρίξει συμβουλευτικά όσους ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην παραγωγή και την επεξεργασία των αγροτικών προϊόντων με στοχευμένη ανάλυση και μελετημένες εφαρμόσιμες προτάσεις.

Παράλληλα η Ήπειρος με αξιοποίηση των πανεπιστημιακών της ιδρυμάτων μπορεί να οργανώσει την εφαρμογή καινοτόμων ιδεών λειτουργώντας ως «εργαστήρι εφαρμογής καινοτομίας» αξιοποιώντας και τα αναπτυξιακά της εργαλεία (αναπτυξιακές εταιρίες, BIC κ.α.). Και επίσης οφείλει να σχεδιάσει τη χωροθέτηση δραστηριοτήτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να στηρίξει την εφαρμογή τους, για να μη μείνει αμέτοχη στις διεθνείς εξελίξεις και ευκαιρίες.

Ο προσανατολισμός της ανάπτυξης, η στοχευμένη και αποτελεσματική ενημέρωση και η συμβουλευτική υποστήριξη πρέπει να αποτελέσουν αλληλοσυμπληρούμενα πεδία παρέμβασης της Περιφέρειας για να μπορέσει η Ήπειρος να αντιτάξει τις δικές της αντιστάσεις στη λαίλαπα της κρίσης προς όφελος των πολιτών της. 

www.preveza-info.gr