Οι «τρεις κηδείες» και ο ένας «γάμος» της βραδιάς των ευρωεκλογών ως ληξιαρχική πράξη γέννησης πολιτικών εξελίξεων

Προβάδισμα της ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ δίνει η νέα δημοσκόπηση της Metron Analysis. Τρεις εβδομάδες πριν από τις εκλογές, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση που δημοσιεύει το Εθνος της Κυριακής: 

Για ευρωεκλογές

ΝΔ 20,6%
ΣΥΡΙΖΑ 20%
Ποτάμι 7,8%,
ΚΚΕ 4,8%
ΧΑ 4,3%,
Ελιά 4,2%,
ΑΝΕΛ 3,7%
ΔΗΜΑΡ 1,6%,
ΛΑΟΣ 1,4%
ΑΝΤΑΡΣΥΑ 1%.

Για τις βουλευτικές εκλογές

ΝΔ 22,3%
ΣΥΡΙΖΑ 21,1%
Ποτάμι 8,4%,
ΧΑ 5,7%,
ΚΚΕ 4,7%,
Ελιά 4,6%
ΑΝΕΛ 3,6%,
ΔΗΜΑΡ 1,9%
ΑΝΤΑΡΣΥΑ 1,2%.

Το 40% εκτιμά πως η ΝΔ θα έρθει πρώτο κόμμα στις ευρωεκλογές με μικρή διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ ενώ το 31% θεωρεί πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα κερδίσει με μικρή διαφορά.

Ο Αντώνης Σαμαράς θεωρείται ως καταλληλότερος για πρωθυπουργός συγκεντρώνοντας το 42% έναντι 25% του Αλέξη Τσίπρα. Το 61% τάσσεται κατά των πρόωρων εκλογών ενώ το 79% δηλώνει υπέρ της παραμονής της χώρας στο ευρώ.

Σχολιασμός: Διαβάζοντας κανείς αυτή τη δημοσκόπηση, όπως και άλλες δημοσκοπήσεις που βγαίνουν αυτό το διάστημα, 2 εβδομάδες πριν από τον α΄ γύρο των αυτιοδιοικητικών εκλογών και 3 εβδομάδες πριν από τις ευρωεκλογές, μπορεί να εξάγει ένα προκαταρκτικό συμπέρασμα: το βράδυ των εκλογών είναι πιθανό να μιλάμε για "τρεις κηδείες κι έναν γάμο", δηλαδή την αποτυχία των ΣΥΡΙΖΑ, "Ελιάς" και ΔΗΜΑΡ και την επιτυχία του "Ποταμιού", το οποίο με βάση τις μετρήσεις πολύ πιθανόν να αποτελέσει την μόνη και προσωρινή καλή είδηση της κεντροαριστεράς.

Με επιφύλαξη ότι το πολιτικό σκηνικό είναι εξαιρετικά ρευστό και ότι όλα μπορούν να αλλάξουν, μπορούμε να κάνουμε μια ανάλυση που βασίζεται σε ορισμένα πάγια και μη αναστρέψιμα ευρήματα, αιτίες που θα αποτελέσουν και τα "μυστικά της αποτυχίας μου" τόσο για ΣΥΡΙΖΑ, όσο και για "Ελιά" και για ΔΗΜΑΡ. Το μυστικό της αποτυχίας είναι η βαθιά έλλειψη πολιτικής και από τα τρια σχήματα και η χρεοκοπία τριών ρευμάτων "αντί" με τα οποία πορεύτηκαν και πορεύονται ως τώρα. Ειδικότερα:

Η αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ: Η χρεοκοπία του αντιμνημονίου

Είναι αδιάνοητο με μια τέτοια κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ να μην έχει αναπτύξει δυναμική, αέρα νίκης. Σ' αυτό συμβάλλουν πολλοί παράγοντες, οι οποίοι μάλλον αποδεικνύουν ότι εκεί στην Κουμουνδούρου δεν θέλουν να κυβερνήσουν. Αφενός είναι η παταγώδης αποτυχία της στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Βρισκόμαστε μπροστά στο βάσιμο σενάριο ο "χάρτης" των περιφερειρειών να μην έχει ούτε μια πορτοκαλί κουκίδα κι αυτό γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να μην κάνει κανένα άνοιγμα στις τοπικές κοινωνίες, ελπίζοντας οι ντόπιες νομεκλατούρες ότι θα "σπρωχτούν" από την πανελλαδκή δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ. Ειδικά οι περιπτώσεις Μπουτάρη και Μπόλαρη σε Θεσσαλονίκη και Κεντρική Μακεδονία αντίστοιχα, αλλά και οι μυωπικές επιλογές στην Αττική, οδηγούν τον ΣΥΡΙΖΑ σε μια άτυπη απομόνωση σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών, όπου φαίνεται να μην καταφέρνει να "ριζώνει" στην κάθε γειτονιά η ιδέα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να πάρει την εξουσία. Από την άλλη πλευρά, παραμελήθηκε αδικαιολόγητα η υποψηφιότητα Τσίπρα με την Ευρωπαϊκή Αριστερά για την προεδρία της Κομισιόν. Αντί ο ΣΥΡΙΖΑ να παίξει αυτό το χαρτί, έχει μείνει να αναλώνεται με την ατυχή υπόθεση Σαμπιχά, να κρύβει τον Τσίπρα από debate που θα έπαιρνε πόντους και να αναμοχλεύει ζητήματα παραμονή ή όχι της χώρας στο Ευρώ. Άραγε δεν διδάχτηκαν τίποτε επί 2 χρόνια στον ΣΥΡΙΖΑ; Μάλλον όχι και δυστυχώς για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης η ατζέντα "αντιμνημόνιο" δεν μετατράπηκε ποτέ σε αριστερή-προοδευτική ατζέντα διακυβέρνησης του τόπου, με ριζοσπαστικό πρόσημο, με αποτέλεσμα να είμαστε κοντά στην παροδοχή ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε την ιστορική του ευκαιρία να κυβερνήσει, αρκούμενος στο συγκυριακό όχημα διαμαρτυρίας και δυσαρέσκειας λόγω των μέτρων λιτότητας. Θα τεθεί λογικά θέμα Τσίπρα και το εάν ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να γυρίσει ή όχι στο σκληρό ροκ του 2012 (πτέρυγα Λαφαζάνη) ή να κάνει την ρεαλιστική στροφή, που μπορεί να συνεπάγεται και διαζύγιο με την πτέρυγα Λαφαζάνη.

Φράση κλειδί: "Αν ο Τσίπρας δεν μπορεί να πάρει την κυβέρνηση και να διώξει τον Σαμαρά και τα μνημόνια, τότε γιατί να εξακολουθώ να τον στηρίζω;"

Η αποτυχία της "Ελιάς": Η χρεοκοπία της "αντι-ΣΥΡΙΖΑ" λογικής

Για την "Ελιά" μπορούν να γραφτούν τόμοι με χιλιάδες σελίδες, ωστόσο εμείς θα αρκεστούμε στην επισήμανση ορισμένων αυτονόητων παραμέτρων: Α) Το εγχέιρημα της "Ελιάς" με 5% π.χ. στην ευρωκάλπη, μόνο με αποτυχία μπορεί να ερμηνευθεί, με τις ευθύνες να αναζητώνται δικαίως στο πρόσωπο του Βενιζέλου. Εφόσον η "Ελιά", δηλαδή το ΠΑΣΟΚ φορτωθεί ένα τόσα δραματικά μονοψήφιο νούμερο, είναι δυνατόν να μιλάμε για επιτυχία την επόμενη μέρα, επειδή η κυβερνητική σταθερότητα διατηρήθηκε λόγω της αποτυχίας του ΣΥΡΙΖΑ; Όχι βέβαια κι αυτό θα σημαίνει την χρεοκοπία του εγχειρήματος, ενός εγχειρήματος που είχε άμεση ανάμειξη ο Βενιζέλος, ενός εγχειρήματος που δεν έχει καν νόημα ύπαρξης την επομένη των ευρωεκλογών. Β) Παράλληλα θα μιλάμε για χρεοκοπία της αντι-ΣΥΡΙΖΑ ρητορικής, ως προϊόν της χρεοκοπίας της ταύτισης του ΠΑΣΟΚ με την σαμαρική ΝΔ. Από την αρχή που ο Βενιζέλος επέλεξε να ορίσει ως πολιτικό αντίπαλο την ΔΗΜΑΡ π.χ. και όχι την συντήρηση και την ακροδεξιά φράξια του Μαξίμου, από τη στιγμή που έβαλε τον ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ απέναντί του, μια εκλογική αποτυχία της "Ελιάς" θα σημαίνει και αποτυχία της στρατηγικής συμπόρευσης με τον Σαμαρά. Γ) Έχοντας λοιπόν αποτύχει ο Βενιζέλος και ως προς το εγχείρημα της "Ελιάς" και έχοντας αποδοκιμαστεί η ταύτισή του με τη ΝΔ, υπάρχει κάποιος λόγος να μην τεθεί ζήτημα επανακαθορισμού των βασικών στρατηγικών του κόμματος; Θα μείνει αυτό έτσι, μόνο και μόνο επειδή η ΝΔ κέρδισε τον ΣΥΡΙΖΑ; Σίγουρα όχι και στην περίπτωση της "Ελιάς", όπως και του Βενιζελικού ΠΑΣΟΚ εντοπίζεται έλλειμμα πολιτικής ταυτότητας, που με την σειρά της στηρίχθηκε στην αντι-ΣΥΡΙΖΑ λογική και στην αντι-Παπανδρέου ρητορική, όπου η μετριότητα της ηγεσίας δεν φρόντισε να κλείσει, παρά να ανοίξει νέα μέτωπα με παραδοσιακούς κοινωνικούς συμμάχους του ΠΑΣΟΚ, που δεν θέλουν να μπλέξουν στην ιστορία ΣΥΡΙΖΑ. Δεν χωρά αμφιβολία λοιπόν ότι ο Βενιζέλος θα τεθεί και πρέπει να τεθεί σε αμφισβήτηση, με τα ενδεχόμενα όλα τότε να μοιάζουν ανοιχτά.

Φράση κλειδί: "Αφού θέλω σταθερότητα γιατί να μην ψηφίσω Σαμαρά; Ή γιατί να στηρίξω την αποτυχία της "Ελιάς; Και το ΠΑΣΟΚ, τέλος;"

Αποτυχία της ΔΗΜΑΡ-Η χρεοκοπία του "αντί-βλέπουμε στην πορεία"

Έχουμε εξηγήσει ότι η ΔΗΜΑΡ δεν κάνει "γκελ" εδώ και πολύ καιρό, λόγω της άχρωμης ηγεσίας της, που δεν μπορεί να αποβάλλει τον χαρακτήρα του "μετριοπαθούς" παρατηρητή. Ποτέ η ΔΗΜΑΡ δεν ξεπέρασε το σύνδρομο αντι-ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και το σύνδρομο αντι-Βενιζέλος (που μια χαρά βέβαια συνεργάστηκε μαζί του επί ένα χρόνο), με αποτέλεσμα να την βαράνε τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ, που συνεργάστηκε με τον Σαμαρά, όσο και ο Βενιζέλος, που αποχώρησε από την κυβέρνηση Σαμαρά. Το άνοιγμα στο λεγόμενο "παπανδρεϊκό" μπλοκ δεν μπορεί να ισοφαρίσει τις ανεπάρκειες της Αγ. Κωνσταντίνου, για τον απλούστατο λόγο ότι οι ΔΗΜΑΡίτες έμαθαν να αντιπαθούν το ΠΑΣΟΚ και το όνομα Παπανδρέου. Δεν έγινε καμία ιδεολογική κουβέντα, οι εξειδικεύσεις της προοδευτικής ατζέντα περιορίστηκαν σε μεταγραφές τύπου Κοππά, με αποτέλεσμα αυτή η "δημιουργική ασάφεια" του Κουβέλη να μην έχει ακόμα εκλείψει. Συνυπολογίζοντας ότι υπάρχει μεγάλο μέρος της ΔΗΜΑΡ που θα αισθανόταν άνετα με την υπόθεση της "Ελιάς", η ΔΗΜΑΡ πληρώνει κι αυτή με τη σειρά της την έλλειψη σαφούς ιδεολογικής τοποθέτησης και του αφορισμού ότι αν δεν υπάρξει προοδευτικός πόλος, καλύτερα να μην υπάρξει. Δηλαδή μ' αυτή τη λογική να αφήσουμε την δεξιά του Σαμαρά να κάνει κουμάντο, μέχρι να έλθει η Δευτέρα Παρουσία; Μέγα λάθος, το οποίο θα επισημανθεί εις βάρος του Κουβέλη, που θα βιώσει μεγάλη αμφισβήτηση, τόσο από το φιλο-ΣΥΡΙΖΑ ρεύμα, όσο και από το φιλικό προς την "Ελιά" ρεύμα.

Φράση κλειδί: Αφού θέλει η μισή ΔΗΜΑΡ να είναι με τον ΣΥΡΙΖΑ και η άλλη μισή με την Ελιά, γιατί να υπάρχει ΔΗΜΑΡ; Τι μου προσφέρει;"

Η επιτυχία του "Ποταμιού": Ένας "γάμος" με ενδεχόμενη ημερομηνία λήξης

Το Ποτάμι συμπυκνώνει στις τάξεις του ένα αξιολογότατο στελεχειακό δυναμικό και προσωπικότητες πολύ σημαντικές και με ρόλο στα δημόσια πράγματα. Το βράδυ των ευρωεκλογών θα είναι πιθανόν ο θετικός πρωταγωνιστής των ευρωεκλογών, λόγω ποσοστών, αλλά και λόγω εκλεγμένων ευρωβουλευτών. Αναμφίβολα θα μιλάμε για προσωπική επιτυχία του Σταύρου Θεοδωράκη, του οποίου όμως η επιτυχία θα κρατήσει μερικά 24ώρα. Μετά το "Ποτάμι" θα πρέπει να βγει και να παίξει στην σκληρή αρένα της καθημερινής πολιτικής και όχι στο κομιλφό περιβάλλον των ευρωεκλογών. Εκεί το Ποτάμι θα κληθεί να απαντήσει σε αμείλικτα διλήμματα, να τοποθετηθεί μ' ένα ΝΑΙ ή μ' ένα ΌΧΙ σε κολοσσιαία ζητήματα πολιτικής. Θα μπορέσει να ανταπεξέλθει ο Θεοδωράκης σ' αυτήν την πίεση. Επίσης ποιον υποψήφιο πρωθυπουργό θα υποδείξει το Ποτάμι, ο οποίος μάλιστα θα κληθεί στην διαδικασία των διερευνητικών εντολών, στην περίπτωση που το κόμμα έλθει τρίτο στις βουλευτικές εκλογές. Και στο "Ποτάμι" υπάρχει σαφές έλλειμμα πολιτικής και η λογική του ότι "θα κάνω αυτά που κάνουν ως τώρα καλύτερα επειδή έχω καλύτερα και πιο άφθαρτα στελέχη" δεν μπορεί να μακροημερεύσει. Όπως και η θέση "πολιτική χωρίς πολιτικούς" δεν μπορεί να κρατηθεί για πολύ ανόθευτη, ειδικά στην περίπτωση που το Ποτάμι εντάξει στους κόλπους τους ικανούς πολιτικούς, που θα αναιρούν όμως την θεμελιώδη προγραμματική θέση.

Φράση κλειδί: "Αφού ο Σταύρος λέει ότι θέλει να κυβερνήσει, με ποια ατζέντα και ποια πολιτική θα κληθεί να κυβερνήσει; Μ' αυτή που διαμορφώνουν Σαμαράς-Βενιζέλος;"

Κοινός παρανομαστής των παραπάνω τεσσάρων πολιτικών σχηματισμών είναι η σαφής έλλειψη ιδεολογικού στίγματος. Στην Ελλάδα παρασυρθήκαμε να ταυτίζουμε την αριστερά με το αντιμνημόνιο, τον λαϊκισμό και τον κρατικισμό, συστατικά που δεν μπορούν να είναι χαρακτηριστικά μιας προοδευτικής αριστεράς. Η λύση όμως δεν είναι να στρέψεις το τιμόνι δεξιά και να βάλεις ως στόχο ζωής να εξαφανίσεις αυτή την αριστερά, στρατηγική που ασπάζονται τόσο στην "Ελιά", όσο στη ΔΗΜΑΡ και το Ποτάμι. Μια ενδεχόμενη αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ, σε συνδυασμό με το μαύρισμα της Ελιάς και της εξαφάνισης της ΔΗΜΑΡ ανοίγει μια και καλή το παιχνίδι στον χώρο της ευρύτερης κεντροαριστεράς-αριστεράς, ένα φάσμα που λίγα χρόνια πριν εξέφραζε το ΠΑΣΟΚ, με τις όποιες στρεβλώσεις του. Η αναμόρφωση αυτού του χώρου και η επιστροφή της πραγματικής προοδευτικής-αριστερής ατζέντας, ως αντίβαρο στην ανασυγκρότηση της Δεξιάς, ίσως είναι το πραγματικό πολιτικό αντίβαρο, η οριστική λύση στο δράμα που περνά ο χώρος.

Άρα μήπως από την 26η Μαϊου και έπειτα πρέπει να βάλουμε στο τραπέζι την ιδεολογική διαμόρφωση μιας νέας Αριστεράς, που θα την εκφράσει ένα ορισμένο συλλογικό πολιτικό υποκείμενο και μια εμπνευσμένη πολιτική ηγεσία, ως ανάχωμα του κινδύνου η δεξιά να κυβερνά στην Ελλάδα για πολλά χρόνια ακόμα, όπως έγινε την περίοδο 1952-1963;

www.epikairo.gr