Ο πανικός του Ελληνα ψηφοφόρου.

Ο Γκρίλο θα εξαφανιστεί αν και όταν παρουσιαστεί αξιόπιστη πολιτική λύση στην Ιταλία. Οι Ελληνες Γκρίλο δεν ξέρω αν θα φύγουν τόσο εύκολα πριν διαλυθεί η χώρα

Και η Μυλωνού τον άντρα της με τους πραματευτάδες». Οχι, φαινόμενο Γκρίλο δεν θα υπάρξει γιατί η Ελλάδα δεν είναι Ιταλία. 

Πολλοί Γκρίλο εμφανίσθηκαν κατά καιρούς, από τον «γυμνό» οικολόγο Βεργή, τον Β. Λεβέντη με λίγες χιλιάδες ψήφους, μέχρι τον κ. Τζήμερο το 2012, όλοι κατέβηκαν με πλατφόρμα Γκρίλο, «όχι στους πολιτικούς».

Ακόμη και στην ώρα του απόλυτου πανικού το 2012, με το ζόρι πέρασαν το 1%. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι γιατί στην Ελλάδα δεν παρουσιάσθηκε, όχι ένας Γκρίλο, αλλά «φαινόμενο Γκρίλο». Γιατί, στην κορύφωση της απαξίωσης πολιτικών κομμάτων και πολιτικού συστήματος, η μόνη αισθητή μετατόπιση έδειξε μάλλον συστημική συμπεριφορά του εκλογικού σώματος; Γιατί η θεαματική φυγή σημαντικής μερίδας ΠΑΣΟΚων στον ΣΥΡΙΖΑ έγινε, όχι για ριζοσπαστικές λύσεις, αλλά για συμμετοχή στην εξουσία στην οποία είχαν συνηθίσει;

Η απάντηση είναι ότι οι Ελληνες φοβούνται το άγνωστο, αυτό που δεν υπόσχεται αυτά στα οποία είχαν συνηθίσει καιρό τώρα. Η παρουσία ενός απόλυτα αντισυστημικού υποψηφίου στην Ιταλία δεν είναι παράξενη. Το αντίθετο θα ήταν παράξενο για τη μόνη χώρα της ΕΕ όπου το ΑΕΠ μειώθηκε στα 13 χρόνια του ευρώ. Για πολλά χρόνια βασανίζεται από πολιτική αστάθεια και η οικονομική κρίση ορθά αποδίδεται σε αποτυχία των πολιτικών. Το ότι 29% των Ιταλών ψήφισε τον «αμοράλ» Μπερλουσκόνι είναι πολύ πιο περίεργο. Ας μην ξεχνάμε, όμως, ότι κυβέρνησε μάλλον άνετα το μεγαλύτερο μέρος της περασμένης δεκαετίας με ένα κλασικό κεντροδεξιό κόμμα, όπως αυτά που κυβερνούν στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.

Είναι σαφές ότι το ενδεχόμενο νίκης του Γκρίλο δεν φόβισε τον Ιταλό ψηφοφόρο, αφού και μετεκλογικά, τα ποσοστά του βελτιώνονται. Αλλωστε, ένας στους τρεις δεν ψήφισε καν.

Ο λόγος είναι ότι η Ιταλία δεν αντιμετωπίζει εξωτερικούς κινδύνους, οι θεσμοί και η δημοκρατία είναι στέρεοι, η Δημόσια Διοίκηση και το δικαιακό της σύστημα λειτουργούν θαυμάσια, έστω και χωρίς πολιτική κυβέρνηση. Απόδειξη τα μικρά ετήσια ελλείμματα, δείγμα ότι η «γραφειοκρατία» αντέχει σε πιέσεις. Υπάρχει, βέβαια, πολύ μεγάλο χρέος, λόγω της σταθερής για 10ετίες απώλειας ανταγωνιστικότητας.

Δεν αντιμετωπίζει, όμως, ο Ιταλός τον κίνδυνο με την ίδια ψυχολογία όπως ο Ελληνας. Επειδή έχουν γνωρίσει δεκαετίες οικονομικής αίγλης, ενδόμυχα οι Ιταλοί πιστεύουν ότι το στάτους της μεγάλης ιστορικής ευρωπαϊκής χώρας είναι ασφαλές. Θέλουν, όμως, και καλύτερη πολιτική διακυβέρνηση. Το επεδίωξαν με το σοκ Γκρίλο.

Τίποτα από αυτά δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Αποτέλεσμα, στο μάτι μίας υπαρξιακής κρίσης, ο Ελληνας ψηφοφόρος είναι πανικόβλητος. Στον πανικό, όταν λείπει η πολιτική, θεσμική και πολιτιστική «κουλτούρα», το όραμα και η αυτοπεποίθηση, πολλά κακά συμβαίνουν, ακόμη και η αυτοκτονία. Αντί να εμπιστευθούμε, για παράδειγμα, τον «εθνικό διασκεδαστή», Λ. Λαζόπουλο, για να στείλουμε το «μήνυμα», προτιμήσαμε να αυτοκτονήσουμε. Η ΧΑ, οι ΑΝΕΛ, ακόμη και ο ΣΥΡΙΖΑ του 27% αυτό δείχνουν. Αυτοί είναι οι δικοί μας Γκριλίστι, αλλά, ως συνήθως, απομιμήσεις ξένων προτύπων βγαίνουν κακόγουστες καρικατούρες.

Ο Γκρίλο θα εξαφανισθεί αν και όταν παρουσιασθεί αξιόπιστη πολιτική λύση στην Ιταλία. Οι Ελληνες Γκρίλο δεν ξέρω αν θα φύγουν τόσο εύκολα πριν διαλυθεί η χώρα. Μένει να το δούμε αν και όταν βρούμε αξιόπιστη πολιτική λύση.

Του Λυκούργου Λιαρόπουλου

Ο Λυκούργος Λιαρόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών

www.ethnos.gr