Πολλοί αναθάρρησαν από τις πολιτικές
εξελίξεις στην Ιταλία. Κάποιοι έσπευσαν ακόμη και να πανηγυρίσουν, βάζοντας την
γείτονα χώρα στην ίδια μοίρα και θέση με την δική μας. Κάποιος θα πρέπει να τους
πει ότι κάνουν μέγα λάθος. Οι δύο αυτές χώρες, έχουν δυστυχώς μονάχα γεωγραφικές
ομοιότητες. Ακούσαμε το αμίμητο «αφού σκέφτονται οι Ιταλοί να επιστρέψουν σε
εθνικό νόμισμα, εμείς θα έπρεπε ήδη να το έχουμε κάνει». Αλίμονο, η Ιταλία
μπορεί να πάει καλύτερα επιστρέφοντας στην λιρέτα, εμείς αντίθετα θα πάμε μάλλον
χειρότερα επιστρέφοντας στην δραχμή. Κι αυτό, επειδή η ιταλική οικονομία είναι
μια οικονομία παραγωγική, εξωστρεφής και καινοτόμος και μπορεί να εκμεταλλευτεί
την ευελιξία του εθνικού νομίσματος για να τονώσει τις εξαγωγές της και την
ανταγωνιστικότητά της.
Η ελληνική οικονομία αλήθεια τι θα
κερδίσει με την επιστροφή σε εθνικό νόμισμα εκτός ίσως του τουριστικού τομέα;
Εθνικό νόμισμα έχουν - μην ξεχνάμε - και οι βαλκανικές χώρες που όλοι ξορκίζουμε
την περίπτωση να τους μοιάσουμε στο μέλλον. Η Βουλγαρία και η Ρουμανία,
υποφέρουν τριπλάσια φτώχεια ακόμη και από την δική μας μετά την ύφεση έξι σχεδόν
ετών. Η ύπαρξη του εθνικού νομίσματος είναι οδυνηρά εμφανές πως δεν είναι ικανή
να τους βοηθήσει να ανακάμψουν.
Υπάρχουν ακόμη εκείνοι που
ονειρεύονται μια καινούρια ζώνη κοινού νομίσματος που να περιλαμβάνει τις χώρες
του ευρωπαϊκού νότου. Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Μάλτα, Κύπρο και
Γαλλία. Ένας συνασπισμός χρεοκοπημένων ή ζορισμένων οικονομιών, που θα ενωθούν
σε μια μεγάλη θύελλα χρέους και ελλειμμάτων που θα σαρώσει στο διάβα της, τις
ναζιστικές - κερδοσκοπικές - τοκογλυφικές - νεοφιλελεύθερες αγορές. Μια συμμαχία
αποτυχημένων, που θα την χρηματοδοτήσουν οι Νεφελίμ, θα την κυβερνήσουν οι Ελ
και θα την πληρώσουν οι Ελλοχίμ. Ένα ατέλειωτο γλέντι, όπου θα ρέουν τα ούζα, οι
σαγκρίες, τα κιάντι και οι σαμπάνιες, κάτω από τον ζεστό και λαμπρό μεσογειακό
ήλιο. Μια μεγάλη ταβέρνα, όπου θα αμπακιάζουμε ψητά αρνιά, σπληνάντερα,
κοκορέτσια, τάκος, φουά γκρα, πατέ, γαρίδες, καραβίδες αστακούς και μαριδίτσα,
πληρωμένα όλα από γαμοδάνεια, διακοποδάνεια, στεγαστικά δάνεια, εορτοδάνεια,
κάρτες και λεφτά από τα ATM's. Μια απέραντη παραλία, όπου θα χορεύουμε συρτάκι
και φλαμέγκο, θα τραγουδάμε φάντος, μαντινάδες και ταραντέλες και θα ακούμε
Ουμπέρτο Τότσι, Ζορζ Μουστακί, Χούλιο Ιγγλέσιας, Βιολάρη και Πάριο.
Η
αλήθεια είναι βέβαια πως οι ιταλικές εκλογές το έστειλαν το μήνυμα στην Γερμανία
και την υπόλοιπη Ευρώπη. Τα περιθώρια έχουν στενέψει και ο χρόνος έχει
συμπυκνωθεί. Η απάντηση των «βορείων» δεν θα είναι τόσο εύκολη όσο θα ήταν
τέσσερα χρόνια πριν. Κατά τη γνώμη μου, η απλή έκδοση ευρωομολόγου δεν είναι
πλέον ικανή συνθήκη απορρόφησης του μεγάλου χρέους και κυρίως ικανό εργαλείο για
ανάπτυξη. Η οποιαδήποτε Ποσοτική Χαλάρωση (QE) χωρίς ολοκληρωμένο σχέδιο
συνολικής δράσης για ανάκαμψη, μπορεί απλώς να αποτελέσει καύσιμο για ένα ακόμη
καταναλωτικό πυροτέχνημα που θα οδηγήσει στην δημιουργία μιας ακόμη «φούσκας»
που θα είναι πλέον αδύνατον να «απορροφηθεί» ομαλά. Η κοπή δηλαδή νέου χρήματος
από μόνη της μπορεί να μην είναι η καλύτερη απάντηση στην κρίση που ολοένα και
βαθαίνει στην ευρωζώνη και την ΕΕ συνολικά.
Εκείνο που θα πρέπει να
αποφασίσουν οι εταίροι, και κυρίως οι Γερμανοί, είναι αν θέλουν να συνεχίσουν
την κοινή πορεία ή αν είναι προτιμότερο να το «διαλύσουν» το μαγαζί. Το δεύτερο
είναι ίσως ευκολότερο αλλά μπορεί να αποδειχτεί και καταστροφικότερο για όλους.
Το πρώτο, προϋποθέτει από όλους δύσκολες πολιτικές αποφάσεις και καθολικές
μεταρρυθμίσεις, τόσο στο εσωτερικό της Ευρωζώνης όσο και στα ίδια τα εθνικά
κράτη. Η δημιουργία καινούριων κοινών θεσμών, και μια ομοσπονδιακή δομή
διακυβέρνησης σε καίριους τομείς αλλά πάντως σίγουρα στον τομέα της οικονομίας,
θεωρούνται εκ των ουκ άνευ για την πραγμάτωση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Οποιεσδήποτε αποφάσεις που θα κινούνται σε μια τέτοια κατεύθυνση, θα δώσουν το
μήνυμα στις αγορές. Μια πραγματικά Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα που θα λειτουργεί
στα πλαίσια της FED, είναι ακριβώς το «εργαλείο» που θα δώσει στις «αγορές» να
καταλάβουν πως θα πρέπει να κάνουν «χώρο» για μια καινούρια, συμπαγή οικονομική
δύναμη, την Ενωμένη Ευρώπη. Χωρίς αυτή την προοπτική, οι παγκόσμιες αγορές, όπου
διαρκώς αναδύονται καινούριοι, ισχυροί και ελκυστικοί πόλοι, θα αρχίσουν σύντομα
να χάνουν την εικόνα της Ευρώπης ως σύνολο και κατά συνέπεια και του Ευρώ ως ένα
από τα δύο ισχυρά αποθετικά νομίσματα. Από ότι φαίνεται, οι παγκόσμιες αγορές
μάλλον θα ξεπεράσουν εύκολα τις δυσκολίες ακόμη και μετά την τυχούσα διάλυση της
Ευρωζώνης. Δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και για τις χώρες της Ευρωζώνης στην
μονήρη πορεία τους μετά από μια τέτοια διάλυση. Και φοβούμαι πως, στην πιο
αδύναμη θέση από όλες, θα είναι η πατρίδα μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου